عبور موج از محیطی به محیط دیگر ١
ممكن است این سوال مطرح شود كه اگر تَپی (یا موجی) از یك محیط وارد محیط دیگر شود چه اتفاقی برای تَپ روی می دهد؟ آیا عبور می‌كند؟ شكل تَپ عبوری چگونه است؟ آیا تَپ بازتابیده می شود؟ شكل تَپ بازتاب چگونه است؟
برای مشاهده فیلم روی شكل زیر کلیک کنید.
برای پاسخ به این سوال دو حالت مختلف قابل تصور است.
فرض كنید فنر (معمولی) بلندی به فنر سخت و بلند دیگری وصل شود. اگر تَپی در فنر اوّل ایجاد شود در هنگام رسیدن تَپ به فنر سخت تر چه روی می دهد؟ برای بررسی این وضعّیت به فیلم زیر توجّه كنید.
برای مشاهده فیلم روی شكل زیر کلیک کنید.
در مدل سازی زیر این آرایش از فنرها و تَپ به وجود آمده در فنر اوّل را می بینید، به دقت به عبور تَپ توجّه كنید.
در تحلیل این آرایش از فنرها بدیهی است وضعّیتی بین دو حالت زیر به وقوع می پیوندد:
الف) فنر اصلی به جایی ثابت بسته شده‌است.
ب) فنر اصلی دقیقاً با تكه ای اضافی از همان جنس درازتر شده است.
در حالت الف) همه تَپ به طور وارونه بازتابیده می شود.
در حالت ب) همه تَپ به صورت قبلی به حركت خود ادامه می دهد.
پس در این شرایط انتظار داریم بخشی از تَپ عبور نموده و بخشی از آن به طور وارونه بازتابیده شود. چنین وضعّیتی را در تصویر زیر می بینید.
در این مورد تَپ اصلی از راست می آید و فنر سخت تر در طرف چپ قرار دارد. می بینیم كه در محل اتصال یا مرز بین دو فنر -كه محیط هایی هستند كه موج در آن ها سیر می كند- تَپ به دو قسمت تقسیم می‌شود. یك تَپ بازتابیده و یك تَپ عبور می‌كند.تقسیم موج به قسمت‌های بازتابیده و عبور كرده، مثل برهم نهی یك خاصیت واقعی موج است.
گروه مدرسه اینترنتی سایت تبیان - تهیه: محسنی
تنظیم: سمیرا بادامستانی
