دانشگاه پیام نور براساس تصمیمات جلسات 94 مورخ 27/8/65 و97 مورخ 25/9/65 شورای عالی انقلاب فرهنگی عملاً با پذیرش اولین گروه دانشجو در مهرماه 1367 تأسیس شد.
این دانشگاه پس از تأسیس، با پذیرش اولین گروه دانشجویی خود در 5 رشته تحصیلی ودر 28 مرکز باقیمانده از دانشگاه ابوریحان بیرونی ودانشگاه آزاد ایران از مهرماه سال تحصیلی 68-1367 فعالیت آموزشی خود را آغاز کرد.توسعه دانشگاه وتأسیس شعب جدید از محل کمک های مردمی و محلی وامکانات مهیا شده از سوی هیأت مؤسس انجام می شود
آموزش نیمه حضوری نظامی آموزشی است که، با بهرهگیری از فناوری آموزشی، استفاده از کتابهای درسی خودآموز و دانشجو محوری در یادگیری، ضرورت حضور دانشجو در کلاسهای درسی را کاهش میدهد. و در واقع، در این نوع آموزش عملاٌ می توان کلاسهای تدریس را به کلاسهای مرور درس و رفع اشکال گروهی تبدیل کرد.
مزایای این نظام آموزشی عبارت است از دانشجو محوری، امکان مطالعة مستقل، پوشش فراگیر، ارائة دروس در وقت کمتر از لحاظ حضور ضروری دانشجو و، در نتیجه، کاهش هزینه ها و وابستگی کمتر به الزامات آموزشی نسبت به روشهای مرسوم، و در عین حال، اثربخشی آموزش.
مهم‌ترین هدف و معنای آموزش باز کاهش موانع زمانی و مکانی و محدودیتهای مربوط به برخی مقررات نظام آموزشی متعارف است. به گونه‌ای که زمینههای ارائة آموزش عالی به افرادی فراهم آید که به علت دوری یا دسترسی نداشتن به مراکز آموزشی و محدودیتهای زمانی و شغلی و اقلیمی برای بهرهمندی از آموزش متعارف امکان کمتری دارند.
آموزش نیمه حضوری عبارت است از سازماندهی به فرایند یاددهی ـ یادگیری، به گونه‌ای که هر مرکز آموزشی در انتخاب و کاربرد راهکارهایی برای استفاده از یک یا چند نوع مواد آموزشی، رسانه و سایر وسایل ارتباط جمعی توانا باشد.
در این نوع آموزش، بهرهگیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) فرایند یادگیری را با مشارکت خود یادگیرندگان تسهیل می‌کند.
ابر دانشگاه پیام نور بزرگترین شبکه آموزش عالی دولتی در کشور است که در میان دانشگاه های باز دنیا رتبه ششم و در آسیا رتبه دوم را دارد.
آموزش باز
این اصطلاح بیشتر نوعی نگرش به نظام آموزشی است که مطابق نیازهای یادگیرنده طراحی می شود و سعی می کند موانع را از سرراه آموزش یادگیری بردارد. هم نظام آموزش از راه دور و هم نظام سنتی و رسوم می تواند براین تعریف باز یا بسته باشد.
1- جدایی یاددهنده و یادگیرنده (معلم و شاگرد) از یکدیگر، هم از نظر مکانی و هم از نظر زمانی
2- ارایه آموزش به وسیله سازمان نه معلم
3- استفاده از فناوری در آموزش، با به کارگیری ابزارهای ارتباطی جدید برای آموزش
4- تأمین ارتباط دو سویه میان سازمان یاددهنده (معلم) و یادگیرنده
5- ارائه و تشکیل کلاسهای رفع اشکال فردی و گروهی و ممنوعیت تشکیل کلاسهای آموزشی صرفا حضوری
6- مشارکت معلم در شکل صنعتی شده فرایند یادگیری ـ یاددهی به عنوان عامل اصلی
7- فردی و خصوصی کردن یادگیری ( در این نظام یادگیرنده تعیین کننده زمان ومکان یادگیری متناسب با استعدادها و علایق و به طور کلی توانایی ها و ویژگیهای فردی خود می باشد).
آموزش از راه دور، نظام آموزش نوینی برای سازمان دادن به فرآیند یادگیری ـ یاددهی است که یک مرکز آموزشی را، به منظور انتخاب و کاربرد راه کارهایی برای استفاده از یک یا چند نوع مواد آموزشی، رسانه ها و سایر وسایل ارتباط جمعی، یاری میدهد. همچنین با بکارگیری این نوع آموزش و با بهرهمندی از فناوریهای جدید در ارائه خدمات آموزشی از راه دور، فرآیند یادگیری با مشارکت خود یادگیرندگان سهل تر می شود.
چشم انداز دانشگاه
بیانیه چشم انداز در افق 1404 هجری شمسی:
با اتکال به قدرت لایزال الهی در راستای تحقق آرمان ٌ دسترسی به آموزش عالی برای همه، در همه جا و در همه وقت ٌ با تلاش و کوشش همه ذینفعان و برنامه ریزی دقیق و شفاف دانشگاه پیام نور در افق چشم انداز، دانشگاهی است اسلامی، پیشرو، بالنده، جذاب در حد شاخص ترین دانشگاه باز در دنیای اسلام با جایگاه اول علمی و فناوری در سطح دانشگاه های باز منطقه آسیای جنوب غربی در عین ممتاز و معتبر بودن در سطح جهانی، جامع و فراگیر در گستره سرزمینی و فرا سرزمینی و منطبق با استانداردهای جهانی و ملی در تولید و اشاعه علم، آموزش و پژوهش و بهره مند از خدمات اساتید دانشگاه های معتبر داخلی و خارجی برای تربیت مؤثرترین دانشجویان در عرصه های مورد نیاز کشور خصوصاٌ تربیت دانش آموختگان برای توسعه و تعالی مناطق کمتر برخوردار کشور.