مضرات پستانك برای دندان و گوش کودک
خیلی از پدر و مادرها وقتی برای خرید سیسمونی میروند، پستانك را هم در فهرست خریدشان قرار میدهند ولی توصیه پزشکان و دندانپزشکان این است كه از خرید پستانك صرف نظر كنید، چون ضررهای مكیدن پستانک برای كودك خیلی بیشتر از منافع كوتاهمدت آن است.
پستانك حتی ممکن است در سخن گفتن كودك اختلال ایجاد كند و نظم دندانی او را به هم بزند.
شاید شما عادت داشته باشید تا كودك تان گریه كرد پستانك و یا شیشه شیر را در دهانش بگذارید، ولی با این كار به كودك تان خیانت كردهاید. مكیدن انگشت، پستانك و سرشیشه به علت تاثیر روی ساختمان فك و دندانها و جلو آمدن زبان میتواند باعث اشتباه تلفظ كردن كلمات توسط كودك و حتی در بعضی موارد، ایجاد اختلال در بلع شود.
به طور طبیعی كودك باید تا چهار سالگی بتواند تلفظ كلمات را به طور صحیح ادا كند كه البته برای تلفظ صحیح حرف «ر» و «ژ» شاید به زمان بیشتری نیاز باشد، زیرا حرف «ر» آخرین حرفی است كه كودك تلفظ آن را یاد میگیرد.
كارشناسان گفتار به تمام پدران و مادران توصیه میكنند تا فرزندان خود را از ماههای اول تولد برای معاینات دورهای و گرفتن شناسنامه سلامت به مراكز توانبخشی و درمانی ببرند و تلاش كنند پستانك را از فهرست وسایل مورد نیاز كودك حذف كنند.
اگر كودك به مكیدن پستانك عادت دارد با كمك دندانپزشك سعی كنید این عادت را از سر كودك بیندازید. البته بیشتر کودکان مکیدن انگشت و پستانک و دیگر اشیا را خود به خود در سنین 2 تا 4 سالگی ترک میکنند و همین باعث میشود که دندانها و فکین دچار آسیب نشود، ولی بعضی از آنها این عادات را به مدت طولانی تکرار میکنند که ممکن است باعث بینظمی در قوسهای دندانی شده و نیز دندانهای جلو بیرون بزنند.
پستانک و پوسیدگی دندانها
حتما شما هم دیدهاید كه برخی مادرها وقتی پستانك كودكشان روی زمین میافتد آن را بر میدارند، در دهان خودشان میگذارند تا احیانا تمیز شود و بعد آن را در دهان كوچولویشان میگذارند، ولی دندانپزشكان به شدت با این كار مخالفاند، چون با این كار باعث پوسیدگی دندانهایشیری میشوند. دكترغلامحسین رمضانی، عضو هیات مدیره انجمن دندانپزشكان كودكان ایران میگوید: «میكروبهای مولد پوسیدگی در كنار مواد قندی و تغذیه نامناسب به مرور زمان پوسیدگیهای شدید دندانی را به دنبال دارد.» همزمان با رویش دندانها در كودكان، میكروبهای پوسیدگیزا نیز در دهان شروع به فعالیت میكنند كه هر چه اقدامات بهداشتی ضعیفتر باشد، این میكروبها فعالیت بیشتری خواهند داشت.
دكتر رمضانی با اشاره به این باورهای غلط در خصوص بهداشت دهان و دندان میافزاید: «برخی از مادران نكات بهداشتی دهان و دندان كودك را به خوبی رعایت نمیكنند و در مواردی نیز با گذاشتن پستانك یا قاشق کودک در دهان خود به منظور تمیز كردن آن، عملا میكروبهای پوسیدگیزا را وارد دهان او میكنند.» این متخصص در دندانپزشكی كودكان یادآور شد: «مشاهده شده است كودكانی كه مادران آنها از وضعیت بهداشتی مناسبی برخوردار نیستند، بیشتر از سایر كودكان دچار پوسیدگیهای دندانی میشوند.»
پستانك و گوشدرد بچهها
بد نیست بدانید استفاده از پستانك، میتواند علاوه بر خطرات و زیانهای قبلی، احتمال ابتلای شیرخوار به عفونتهای گوش را نیز افزایش دهد.
به گزارش بیبیسی، در یك مطالعه كه توسط محققان مركز پزشكی اوترخت هلند انجام شده، مشخص گردیده كودكانی كه از پستانك استفاده میكنند، 90 درصد بیشتر از سایر كودكان در معرض خطر ابتلا به عفونتهای مكرر گوش میانی هستند.
پیش از این، بیشتر پزشكان به طور تجربی اعتقاد داشتند كه استفاده از پستانك، راه ورود انواع باكتریهایی است كه باعث عفونت گوش میشوند، اما شواهد پژوهشی نداشتند تا این كه مطالعه ای جدید انجام شد. در این مطالعه حدود 500 كودك زیر 4 سال، برای مدت 5 سال از لحاظ ابتلا به عفونت گوش میانی بررسی و پیگیری شدند و محققان از مقایسه گروهی كه عادت به مكیدن پستانك داشتند با آنهایی كه این عادت را نداشتند، به این نتیجه رسیدند كه این برداشت تجربی پزشكان صحیح است.
از آنجا كه حلق و گوش، به هم مرتبط هستند، دهان راه خوبی برای ورود باكتریها محسوب میشود، ضمن اینكه اولین عفونت، باعث حساس شدن مجاری و بدن كودك به آن باكتری خاص شده و دورههای بعدی عفونت را به دنبال دارد. درمان عفونت گوش میانی معمولاً پرهزینه است و عوارض خاص خود را دارد، به همین دلیل، تكیه اصلی روی پیشگیری از این عفونت است.
اگر شیرخواری همزمان هم پستانك میمكد و هم به طور مكرر دچار عفونت گوش میانی یا «اوتیت مدیا» میشود، بهتر است به والدین او توصیه كرد به او پستانك ندهند.
استفاده از پستانك میتواند راه خوبی برای ورود عفونتهای گوارشی نیز باشد، چون كودك دائما پستانک را از دهان خود بیرون میاندازد و دوباره آن را برمیدارد.
شاید اگر بررسی دقیقی روی پستانكها انجام گیرد، مشخص شود كه چه تعداد زیادی از انواع میكروبها روی آن رفتوآمد دارند.