هند در آتش و خون

خبر بسیار ساده و ناگهانی اما به شدت دلهره آور بود:

افراد مسلح در هند طی یک عملیات دقیق و حرفه ای به سه هتل، یک بیمارستان، یک ایستگاه قطار، یک سینما و دیگر ساختمانها در شهر بمبئی حمله کردند. بر اثر وقوع چند انفجار و تیراندازی از سوی افراد مسلح در هشت منطقه بمبئی هند، دستکم 100 نفر کشته و 250 نفر زخمی شدند. جدیدترین اخبار از افزایش قربایان به 147 تن خبر می دهد. مهاجمان مسلح در چند نقطه شهر از جلمه هتل تاج محل، هتل  اوبرای و مرکز یهودیان بمبئی عده ای را به گروگان گرفته بودند که با حمله ارتش هند تعدادی از گروگانگیرها کشته یا دستگیرشده و گروگانها آزاد شدند.

اما به راستی چه کسانی به این عملیات مسلحانه و خونین مبادرت کرده و از این کار چه انگیزه ای داشتند؟ با هم تحلیلهای ارائه شده در این چند روز را مرور می کنیم:

1- مجاهدین دکن: یك گروه ناشناخته هندی مسئولیت حملات دیروز در بمبئی هند را برعهده گرفت. این گروه موسوم به مجاهدین دكن Deccan (برگرفته از نام فلاتی در هند) مسئولیت حملات و انفجارهای دیروز در بمبئی را بر عهده گرفت. اما این امر چندان مورد توجه تحلیلگران قرار نگرفته است. چگونه ممكن است یك گروه تازه تاسیس در اولین عملیات این چنین دقیق و حرفه‌ای عمل كند؟

2-دولت پاکستان: رقیب دیرینه هند که روزگاری بخشی از کشور پهناور هند بود اولین متهم طبیعی این ماجراست. اما مقامات پاکستانی این اتهام را رد کرده و خود را از هر گونه دخالتی در این ماجرا مبرا دانسته اند. بعید هم به نظر می رسد دولت تازه تاسیس پاکستان دست به چنین ماجراجویی هایی بزند.

3- اطلاعات پاکستان: برخی تحلیگران این اقدامات را به وابستگان به بخش سیاسی «ISI» (سازمان اطلاعات پاكستان) منسوب می کنند كه از اقدامات رئیس‌جمهور جدید پاكستان در منحل كردن این بخش ناراضی‌اند.

4- آمریکا: نوع عملیات‌های انجام شده بسیار حرفه‌ای است و با توجه به امكانات این گروه، چه از لحاظ سلاح و چه از نظر اطلاعاتی، این كار فقط می‌تواند توسط سرویس‌های جاسوسی آمریكا و اسرائیل برای فشار بر دولت جدید پاكستان انجام شده باشد. بویژه آنکه برخی معتقدند آمریکا با انجام این اقدام قصد دارد فشارها بر دولت پاکستان را افزایش دهد. حتی برخی تحلیلگران از تدوین طرح تجزیه پاکستان توسط آمریکا خبر می دهند.

5- کشمیر: منطقه مسلمان نشینی است که میان 3 کشور هند، پاکستان و چین تقسیم شده است. یکی از متهمان اصلی این حوادث مبارزان استقلال طلب این منطقه هستند. به ویژه که اخیرا هند فشارها را بر این منطقه افزایش داده است.

6- انگلستان: برخی منابع خبری از دست داشتن یک گروه شبه نظامی مرتبط با دستگاه اطلاعاتی انگلیس در اقدامات تروریستی اخیر خبر داده اند. آمریکایی ها و انگلیسی ها اخیرا روابط خوبی با طالبان در افغانستان و پاکستان برقرار کرده و بویژه لندن برای طالبان در افغانستان پایگاه آموزشی احداث کرد. همکاری انگلیس با طالبان در افغانستان و پاکستان به تیره شدن روابط لندن و کابل انجامید.

7- گروه های ضد اسراییلی: هدف قرار گرفتن یک مرکز یهودیان در بمبئی به پیچیدگی اقدام تروریستی اخیر در هند افزوده است. حضور اسرائیلی ها در بمبئی ممکن است موجب حساسیت شده باشد. به ویژه آنکه اخیرا هند و اسراییل همکاری های گسترده ای را در مورد کشمیر تحت اشغال هند انجام داده اند. یکى از راهکارهای پیشنهادی اسراییل به هند ویران کردن منازل مبارزان کشمیرى بود.

8- هندوهای تندرو نیز از متهمان دیگر این انفجار ها هستند.  به خصوص این اتهام از سوی گروه های مسلمان وارد می شود. در حملات سال گذشته منطقه  مسلمان نشین حیدرآباد نیز نقش این گروه دیده می شد.

تمام تحلیهای ارائه شده گمانه زنی هایی بیش نیستند و در مسایل پیچیده سیاسی مانند این حادثه نباید به تنهایی به قضاوت رفت. همچنین ممکن است ترکیبی از گروه های مختلف در این عملیات با هم همکاری کرده باشند. قضاوت نهایی در مورد وابستگی مردان مسلح به اعتراف تعدادی از آنها که توسط ارتش هند دستگیر شده اند، بستگی دارد. البته به شرطی که دولت هند واقعیت را به مردم و جهانیان منعکس کند.

منابع: سایتهای فارس نیوز، تابناک، جام جم، مهر، دیپلماسی ایرانی

حمید نساج

گروه جامعه و سیاست