ثمرات پذیرفتن ولایت علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام
خداوند آیه اكمال دین و اتمام نعمت را بنا بر محكم ترین روایات كتب شیعه و سنّى، و اقرار هزاران دانشمند و اهل علم، و خداوندان درایت و روایت به همین خاطر نازل كرد، كه مردمان تا روز قیامت بدانند دیندارى بدون قبول ولایت و سرپرستى و دلالت و راهنمایى امام على علیه السلام، كارى ناقص و ناتمام بوده، و این گونه دیندارى مورد رضاى حق نیست، و دین بدون امام على علیه السلام قدرت این را ندارد كه صاحبش را به رضایت و جنّت خدا برساند.
آرى در ایمان و اخلاق و عمل هر انسانى، جلوه دادن ولایت و بصیرت و امامت و هدایت امام على علیه السلام واجب است، كه درخت دیندارى و عبادت، و شجره حیات بدون ولایت امیرالمۆمنین على علیه السّلام در دنیا و آخرت میوه نمىدهد.(1)
اهمیت ولایت مولا
در اهمیت ولایت داشتن ایشان همین بس که همه انسانها بخاطر این موضوع در روز قیامت بازخواست خواهندشد. شیخ صدوق به اسناد خود روایت کرده است که رسول خدا صلی الله علیه وآله فرمود: در این آیه شریفه: «وَ قِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْۆُلُونَ»، مقصود، سۆال از ولایت امام على علیه السّلام است.(2)
رسول خدا صلی الله علیه وآله فرمود: ولایت على بن ابى طالب، ولایت خداست.(3)
دعایی از ولیّ برای ولایت
سلیم مىگوید: به امیرالمۆمنین علیه السّلام عرض كردم: از خداوند بخواه تا مرا در دنیا و آخرت از اولیاى تو قرار دهد؟ فرمود: خداوندا، او را از آنان قرار ده.
سپس حضرت رو به من كرد و فرمود: آیا به تو بیاموزم چیزى كه از پیامبر صلى اللَّه علیه و آله شنیدهام كه به سلمان و ابوذر و مقداد آموخت؟ عرض كردم: بلى، یا امیر المۆمنین. فرمود:
هر صبح و شام ده مرتبه بگو: «اللّهمّ ابعثنى على الایمان بك و التّصدیق بمحمّد رسولك و الولایة لعلىّ بن ابى طالب و الایتمام بالأئمّة من آل محمّد، فإنّى قد رضیت بذلك یا ربّ»، یعنى: «خداوندا، مرا با ایمان به خودت و تصدیق پیامبرت محمد و ولایت على بن ابى طالب و اقتدا به امامان از آل محمد مبعوث فرما. اى پروردگار، من به این عقیده راضى هستم».
عرض كردم: یا امیر المۆمنین، سلمان و ابوذر و مقداد این دعا را برایم نقل كردند، و از هنگامى كه از ایشان شنیدهام آن را ترك نكردهام. فرمود: تا زنده هستى آن را ترك مكن.(4)
موجب طهارت قلب
سلیم مىگوید: از مقداد پرسیدم و گفتم: خدا تو را رحمت كند، بهترین مطلبى كه درباره على بن ابى طالب علیه السّلام از پیامبر صلى اللَّه علیه و آله شنیدهاى برایم نقل كن.
گفت: از پیامبر صلى اللَّه علیه و آله شنیدم كه مىفرمود: « هر كس از جن و انس كه خدا بخواهد قلب او را پاك گرداند ولایت على بن ابى طالب را به او مىشناساند، و هر كس كه خدا بخواهد بر قلب او پرده بكشد معرفت على بن ابى طالب را درباره او امساك مىكند.»(5)
ایمان، ثمره ولایت
حضرت ابى جعفر علیه السلام درباره قول خداى تعالى (16- سوره 82) «و اگر بر آن روش استوار شوند، آبى فراوانشان نوشانیم» فرمود: یعنى اگر بر ولایت على بن ابى طالب امیر مۆمنان و اوصیاء از فرزندان او استوار شوند و اطاعت آنها را در امر و نهیشان بپذیرند «آب فراوانى به آنها نوشانیم» یعنى ایمان را در دلشان جایگزین كنیم و مقصود از «طریقه روش» ایمان به ولایت على و جانشینان اوست.(6)
قرب الهی حاصل ولایت و عمل
مفضّل بن عمر از امام صادق علیه السّلام روایت كرده است: خداوند بلند مرتبه براى انسان مۆمن امرى را تعهّد فرموده است. گوید كه از آن حضرت پرسیدم: آن امر كدام است؟! فرمود: خداوند براى انسان مۆمن كه به ربوبیت خدا و نبوّت رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله و ولایت و امامت حضرت على علیه السّلام اقرار كند و واجبات الهى را نیز انجام دهد تعهّد فرموده است كه او را در جوار قرب خود جاى دهد و او را از این مقام باز ندارد.
گوید عرض كردم كه: بخدا سوگند این منزلت و مقامى است كه همانند آن بر آدمى (متصوّر) نبوده و نخواهد بود. و حضرت در ادامه سخنان خود فرمودند: كمى عمل كنید تا فراوان لذّت ببرید.(7)
در امان از عذاب
پیغمبر صلّى اللَّه علیه و آله از جبرئیل از میكائیل از اسرافیل از لوح از قلم گفته است كه خداى تبارك و تعالى می فرماید: ولایت على بن ابى طالب حصن من است و هر كه در حصن من در آید از دوزخ من در امان است.(8)
امام كاظم از پدرش امام صادق و او از پدرش امام باقر و او از پدرش امام سجّاد و او از پدرش امام حسین علیهم السّلام روایت نموده كه فرمود: چون خداى گرامى و بزرگ موسى بن عمران علیه السّلام را آفرید با او در طور سینا سخن گفت؛ پس آنگاه بر زمین نگاهى افكند و از پرتو رخسارش عقیق را آفرید، سپس فرمود: به ذات خویش سوگند خوردهام كه دستى را كه عقیق در آن است در صورتى كه ولایت على علیه السّلام را بپذیرد عذاب نكنم.(9)
مردن در راه خدا
جابر گوید: از حضرت باقر علیه السّلام پرسیدم درباره تفسیر این آیه در فرموده خداى عزّ و جلّ: «وَ لَئِنْ قُتِلْتُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ أَوْ مُتُّمْ» (و اگر در راه خدا كشته شوید، یا بمیرید ... آل عمران 3: 157) فرمود: آیا تو میدانى راه خدا كدام است؟
گوید: عرض كردم؛ نه به خدا قسم، مگر آنكه آن را از شما بشنوم، فرمود: راه خدا و «سبیل اللَّه» علىّ علیه السّلام و فرزندان او مىباشند، كسى كه در راه ولایت او كشته شود، در راه خدا مقتول گردیده و هر كس كه در ولایت على علیه السّلام بمیرد در راه خدا جان داده است.(10)
پی نوشت:
1) محمد بن حسین، شریف الرضی / انصاریان، حسین، نهج البلاغه / ترجمه انصاریان، 1جلد، پیام آزادى - تهران، چاپ: دوم، 1386 ش، ص25.
2) ابن بابویه، محمد بن على - آقا نجفى اصفهانى، محمد تقى، عیون أخبار الرضا علیه السلام / ترجمه آقا نجفى، 2جلد، انتشارات علمیه اسلامیه - تهران، چاپ: اول، بى تا، ج2 ؛ ص296.
3) ابن بابویه، محمد بن على - كمره اى، محمد باقر، الأمالی (للصدوق) / ترجمه كمرهاى، 1جلد، كتابچى - تهران، چاپ: ششم، 1376ش، ص 32.
4) هلالى، سلیم بن قیس - انصارى زنجانى خوئینى، اسماعیل، أسرار آل محمد علیهم السلام / ترجمه كتاب سلیم بن قیس هلالی، 1جلد، نشر الهادی - ایران ؛ قم، چاپ: اول، 1416 ق، ص257.
5) أسرار آل محمد علیهم السلام / ترجمه كتاب سلیم؛ ص553.
6) كلینى، محمد بن یعقوب - مصطفوى، سید جواد، أصول الكافی / ترجمه مصطفوى، 4جلد، كتاب فروشى علمیه اسلامیه - تهران، چاپ: اول، 1369 ش،ج1 ؛ ص319-320 .
7) ابن بابویه، محمد بن على - مجاهدى، محمد على، پاداش نیكیها و كیفر گناهان / ترجمه ثواب الأعمال، 1جلد، انتشارات سرور - قم، چاپ: اول، 1381ش، ص 63.
8) ابن بابویه، محمد بن على - كمره اى، محمد باقر، الأمالی (للصدوق) / ترجمه كمرهاى، 1جلد، كتابچى - تهران، چاپ: ششم، 1376ش، ص 235.
9) ابن بابویه، محمد بن على - حسن زاده، صادق، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال / ترجمه حسن زاده، 1جلد، ارمغان طوبى - تهران، چاپ: اول، 1382ش، ص 401.
10) ابن بابویه، محمد بن على - محمدى شاهرودى، عبد العلى، معانی الأخبار / ترجمه محمدى، 2جلد، دار الكتب الإسلامیة - تهران، چاپ: دوم، 1377ش، ج1 ؛ ص373.
سید روح الله علوی
بخش تاریخ و سیره معصومین تبیان
