بیماری قلبی مادرزادی درمان می‌شود؟
خوشبختانه بسیاری از بیماری های قلبی مادرزادی با معاینه پزشک و حتی معاینه بوسیله یک گوشی قابل تشخیص هستند.
هنوز عامل اصلی بیماری های قلبی مادرزادی مشخص نشده است، ولی ژنتیک و عوامل محیطی مهم ترین عوامل بیماری های قلبی مادرزادی محسوب می شوند.
البته فقط ده درصد بیماری های قلبی مادرزادی به ژنتیک مرتبط است و عوامل محیطی در این راستا نقش بسیار مهمی دارند.
باید به این نکته توجه داشت که بسیاری از بیماری های مادرزادی قلبی از جمله سوراخ بین بطن و سوراخ بین دهلیز و تنگی و نارسایی در دریچه ها و تنگی در آئورت نزولی و ... فاقد علامت می باشند.
به این ترتیب که کودک از درد و ناراحتی خاصی شکایت ندارد و یا اینکه ناتوانی خاصی در وی مشاهده نمی شود.
تنها در گروهی از بیماران خاص که تحت عنوان بیماری های سیانوتیک شناخته شده اند، بیمار از بدو تولد یا مدتی بعد از تولد، دچار کبودی می شود و گاهی این بیماران قادر به فعالیت شدید بدنی نیز نمی باشند.
اما خوشبختانه بسیاری از بیماری های قلبی مادرزادی با معاینه پزشک و حتی معاینه بوسیله یک گوشی قابل تشخیص هستند.
حداقل اینکه اگر پزشکی به دقت قلب کودک را گوش دهد، وجود بیماری مادرزادی را در اغلب مواقع تشخیص می دهد. در این صورت با معرفی به پزشک قلب کودکان، تشخیص روشن می شود.
نکته ای که خیلی مهم است، اینکه ما کودکان را تحت عمل جراحی قرار می دهیم که طول عمر طبیعی داشته باشند و یا در سنین بالا دچار نارسایی قلبی و ناتوانی های جسمی نشوند، وگرنه تعداد زیاذی از کودکان بیمار بدون عمل جراحی نیز سال ها زندگی می کنند.
متاسفانه وقتی علائم بیماری قلبی یعنی تنگی نفس، تپش قلب و کبودشدگی ایجاد شود، در درمان بیماری تاخیر صورت گرفته است و علاوه بر اینکه اعمال جراحی پرخطر شده است (که نوعا در ابتدا ساده و نتایج خیلی خوبی را دارند)، بلکه نتایج بلندمدت جراحی نیز رضایت بخش نمی باشد.
از آنجایی که تعدادی از والدین این کودکان هرگز باور نمی کنند که کودکشان دچار بیماری قلبی می باشد، برای روشن شدن ذهن آن ها با زبان ساده و اشاره به پنجره اتاق می گوییم، وقتی شیشه این پنجره بشکند، باید آن را جایگزین نمود و نباید منتظر بود که آب و باد و باران و سایر عوامل خانه و سقف خانه را خراب نماید و آن وقت به فکر جایگزینی شیشه یا پنجره بود، زیرا آن موقع دیگر دیر شده است.
این مثال عامیانه حاکی از تاثیر درمان به موقع و خطر تعویق عمل جراحی در کودکان مبتلا به بیماری قلبی می باشد، زیرا قلب در واقع با تحمل بار اضافی تلاش می کند و تلاش آن باعث بزرگی حفرات قلب و گشاد شدن این حفرات می شود، حال اگر سوراخ بین دهلیز که ساده ترین عمل جراحی قلب باز است، در سنین بالاتر از بیست سالگی بسته شود، عمل جراحی همان سادگی را دارد، اما خطرات عمل جراحی و نتایج عمل بسیار متفاوت است، زیرا جراح فقط سوراخ قلب را می بندد.
هیچ گاه قلب گشاد و بزرگ را نمی تراشد و این قلب بزرگ و گشاد در بلندمدت دوام و عملکردش دچار اختلال می گردد.
در نهایت بهترین زمان جراحی در کودکان به شرح زیر است:
هرگاه نارسایی قلبی پیش بیاید، در هر زمانی که بیماری تشخیص داده شود، عمل جراحی باید صوت گیرد، حتی در کمتر از یک سالگی نیز ممکن است عمل جراحی لازم شود.
هرگاه با معاینه و تشخیص پزشک، تعجیلی در انجام عمل جراحی در کار نباشد، در اغلب مواقع به عنوان مثال در مورد همان ساده ترین بیماری قلبی یعنی سوراخ بین دهلیز، قبل از ورود کودک به دبستان باید عمل جراحی صورت گیرد، زیرا هر نوع تاخیری در انجام عمل جراحی (بجز موارد ذکر شده) تاخیر در درمان بوده و کوتاهی عمر کودک را به ارمغان می آورد و چقدر مظلوم است کودکی که در عصر امروز، عمل جراحی قلبی اش به تاخیر بیفتد.
امروزه با رشد علم پزشکی در کشور، بسیاری از درمان هایی که در گذشته امکان پذیر نبود، در کشور و به دست متخصصان داخلی انجام می شوند.
در گذشته بیماران قلبی بسیاری برای درمان به خارج از کشور اعزام می شدند، ولی امروه بیش از 90 درصد بیماری های مادرزادی قلبی در کشورمان قابل درمان هستند.
فرآوری: نیره ولدخانی
بخش سلامت تبیان
منابع:
سایت دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه - پروفسور معصومی
باشگاه خبرنگاران - دکتر محمد مهران پور، رئیس انجمن قلب کودکان ایران
مطالب مرتبط:
مطالبی متعدد درباره بیماری های قلبی عروقی
صدای غیرطبیعی قلب؛ علل و علائم
صدای غیرطبیعی قلب، تشخیص و درمان
