گزارشی از تحقیقات موجود در زمینه تعدد زوجات (4)
مقالات (10)
کاربران عزیز!
گروه تحقیقی ما صرفاً به جمع آوری تحقیقات و پایان نامه هایی پرداخته است که در زمینه تعدد زوجات در دانشکده ها و مراکز تحقیقاتی موجود است و ذکر مطالب و دیدگاه های مطرح شده در این تحقیقات ، به هیچ وجه حکایت از نظرات پژوهشگران ما ندارد. این گروه در نظر دارد به شیوه ای علمی به تحلیل سریالها و پذیرش مثبت یا منفی خانواده ها نسبت به این موضوع بپردازد و در انتهای پروژه در مورد تائید یا رد فرضیه ،به نتایجی دست یابد.
مطلب زیر خلاصه ای از یک تحقیق اجتماعی است که دیدگاه های ادیان مختلف را نسبت به زنان مورد بررسی قرار می دهد و در طی تحقیق ، نظری کوتاه و گذرا به امر تعدد زوجات در ادیان مختلف داشته است.
موضوع:
نقش ادیان در تطور و حیثیت اجتماعی زن
محقق: صادق حشمت زاده
دانشکده ادبیات وعلوم انسانی / دانشگاه تهران- سال 1350
زن در دین یهود
قبل از ظهور موسی (ع) زن در جامعه آنطور که شایسته است قابل احترام نبود و دستوراتی هم راجع به ازدواج و طلاق وجود نداشت و مراسم آنان هم تحت قواعد صحیحی اجرا نمی شد، چنانکه رعایت مزاوجت را با محارم خویش نمی نمودند.
پس از ظهور حضرت موسی تغییرکلی در مقام و حقوق زن ایجاد شد. احکام کلیدی در منع ازدواج با محارم نازل گردید و در اثر صدور اوامر اکید و توجه به ترقی دادن زن در امور اجتماعی، پیشرفت قابل توجهی در دیدگاه نسبت به زن ، با احترام به او در تحصیل و تعلیم و تربیت به وجود آمد.
بنابراین دین یهود موقعیت زن را نسبت به قبل بهتر کرد. در فروختن زن تغییر کلی داد ، ازدواج با محارم را ممنوع کرد و در بعضی از شؤون اجتماعی نیز به زن مقامی عطا کرد؛ اما از آنجا که یهود معتقدند زن از مرد ایجاد شده ، دارای وجود مستقل نیست و همواره تابع مرد خواهد بود، همچنین معتقدند عامل خروج آدم از بهشت حوا بوده است، بنابراین زن را موجب بدبختی نوع بشر، و موجودی پست در ردیف مار می دانند و برای او محرومیت هایی در نظر گرفته اند مانند اینکه عبادت زن ، نصف مرد ارزش دارد و نذر و دعا و تکالیفش بدون اذن و اجازه پدر یا شوهر بی اثر است.
در دیانت یهود، زن و مرد از حیث زناشویی همسان و همطراز نیستند. درست معلوم نیست که ازدواج در یهود واجب بوده یا نه ، ولی تأکید و تشویق فراوان نسبت به آن شده است. در این دین به زناشویی ، عفت ، عصمت و تحکیم اساس خانواده توجه زیادی مبذول شده و ازدواج را به شکل نکاح و متعه قبول دارد.
تعدد زوجات نیز در یهود جایز است و قید و حصری بر آن معین نشده است. انبیاء و پادشاهان بنی اسرائیل نیز زنان متعدد داشتند چنانکه سلیمان نبی 700 زن و 300متعه داشت.
زن در دین زرتشت
قبل از زرتشت وضع حقوقی زن به درستی برای ما مشخص نیست اما با توجه به رژیم ملوک الطوایفی و حاکمیت قدرت پدری می توان گفت که زن مِلک مرد بوده است. زرتشت زنان را از آن وضع ناهنجار نجات داد و برای آنان حقوقی عظیم قائل شد. به تدریج زن در بسیاری از موارد در امور اجتماعی دخالت داده شد به طوری که در بعضی مواقع رهبری و ریاست خانواده به عهده او بوده است. اما مسلم است که هیچ گاه حقوق زنان به پای مردان نرسیده و همواره ملزم به اطاعت محض از آنان بوده اند و مهجوریت و محرومیت زنان در موارد مختلف پیش بینی شده است. با این حال زن در نزد زرتشتیان وضع محترم تری داشت تا دیگر بلاد شرق.
ازدواج در دین زرتشت غالباً به شکل نامزدی و شیرینی خوران در دوران کودکی، و با اذن پدر دختر شکل می گرفته است. البته دختر نیز حق اظهار نظر در مورد ازدواج خود را داشته و نمی توانستند او را به زور شوهر دهند. تعدد زوجات نیز میان زرتشتیان بخصوص نزد پادشاهان هخامنشی و ساسانی و روحانیان معمول بوده ، چنانکه خسرو پرویز حدود سه هزار زن داشت.
زن در دیانت مسیحیت
در یک نظر کلی مسیحیان نظرخوشی نسبت به زن نداشته و برای کسر مقام و نقصان شخصیت او دلایل متعدد می آوردند. از آن جمله قضیه آدم و حوا است که اعتقاد دارند خلقت زن مؤخر از مرد است ؛ بنابراین زن عرضی و تابع مرد بوده و جنس پلید و ناپاکی است که موجب هبوط آدم و باعث بدبختی و شرارت و بر هم زدن نظم جهان شد. همچنین کاتولیک ها معتقدند که جز مریم مقدس سایر زنان فاقد روح ، و برزخ بین انسان و حیوانند.
در سال 586 میلادی انجمنی در همین مورد که آیا زن دارای روح است یا نه ، تشکیل شد و سرانجام به این نتیجه رسیدند که زن انسانی است که برای مرد آفریده شده و همچون اطفال ، قیّم لازم دارد و شهادت نیز نمی تواند بدهد. معذلک مسیح(ع) برای زن حقوقی قائل شده و همچنانکه زن را موظف ساخته که حق شوهر را ادا نماید ، به مرد نیز تکلیف نموده که حقوق زن را محترم شمارد. اما در این دین کراراً به اطاعت زنان از شوهران تأکید و تصریح شده است.
در مورد ازدواج ، در مسیحیت «زناشویی» نه تنها تشویق نشده و امری واجب و لازم نیست ،بلکه عدم رغبت و بی میلی شدیدی نسبت به آن ابراز گردیده است. بنابراین تنها یک نوع زناشویی مرسوم است که آن هم از نوع تک همسری است. گرفتن کنیز هم در این دین ممنوع اعلام شده است. تعدد زوجات نیز جایز نیست و سنت بر یک زنی است.
پس از آن ، محقق به دیدگاه اسلام نسبت به زن پرداخته است. ( از آنجا که شما قبلاً با این دیدگاه آشنا شده اید از تکرار مکررات می پرهیزیم و به همین مطلب کوتاه بسنده می کنیم. )
• لینک ها :
• گزارشی از تحقیقات موجود در زمینه تعدد زوجات- (1)
