رقص نور

آی سی 4017 یک Shift Register است که پالس دریافت شده در پایه 14 را، به بقیه پایه هایی که LED به آن متصل است شیفت می دهد و این کار مکررا تکرار می شود و شما شاهد روشن و خاموش شدن LED ها خواهید بود با کمی تغییرات و کمی ابتکار از این مدار در موارد دیگر همچون راه اندازی موتور پله ای می توان استفاده نمود.

مداری که در زیر در مورد آن و نحوه ساختش توضیح خواهیم داد یک رقص نور ساده است که توسط شبکه رشد تهیه شده است و  با کمترین تعداد قطعات یک مدار رقص نور در اختیار شما قرار خواهد داد

قطعات مورد نیاز

10 عدد LED قرمز یا هر رنگ دیگر 1 عدد آیسی 4011

1 عدد آیسی 4017

1 عدد خازن 0.1UF

1 عدد پتانسیومتر 100k

1 عدد مقاومت 1 مگا اهم

1 عدد مقاومت 1 کیلو اهم

برد بورد  یا ورابرد

سیم تلفنی

نقشه مدار

تمام اتصالات کاملا در نقشه مشخص است همانطور که گفته شد آی سی 4017 یک Shift Register است که پالس دریافت شده در پایه 14 را که در نقشه می بینید به بقیه پایه هایی که LED به آن متصل است شیفت می دهد و این کار مکررا تکرار می شود و شما شاهد روشن و خاموش شدن LED ها خواهید بود اگر مدار شما عمل نکرد با استفاده از پیچ گوشتی ساعتی پتانسیومتر را به گونه ای تنظیم کنید تا شاهد رقص نور در LED ها باشید U2 آی سی 4011 و U1A ,U1B در واقع 2 تا از گیتهای NAND آی سی 4011 است.

پایه 15 آی سی 4017 پایه reset یا آغاز شمارش است این پایه با لبه بالا رونده ولتاژ تحریک می شود برای جلوگیری از reset مدار به صورت ناخودآگاه آن را به همراه پایه 8 و 13 زمین می کنیم.

پایه 14 نیز نسبت به لبه بالا رونده پالس حساس است و به محض دریافت پالس در اولین بار پایه 3 را high می کند و شما شاهد روشن شدن LED متصل به این پایه می شوید این روند تا پایه 11 که آخرین پایه مربوط به شمارش است در صورت دریافت پالس در پایه 14 ادامه خواهد داشت.

پالس نیز به طور خودکار توسط آی سی NAND 4011 ایجاد می شود فاصله زمانی بین شارژ و دشارژ خازن باعث تحریک پایه 14 می شود فاصله زمانی بین شارژ و دشارژ خازن در واقع فاصله زمانی بین روشن و خاموش شدن LED ها یا high و low شدن پایه های آی سی 4017 است.

می توانید با پیچ گوشتی ساعتی این پتانسیو متر را پیچانده و فاصله زمانی شارژ و دشارژ‌ خازن و در واقع فاصله زمانی بین شمارش ها را به طور دلخواه تنظیم کنید.

شمای داخلی آی سی 4011

این آی سی دارای 4 گیت NAND است به پایه های ورودی وخروجی در شکل دقت کنید پایه 7 تغذیه منفی و پایه 14 تغذیه مثبت است گیت NAND عکس گیت AND است همانطور که در شکل مشاهده می کنید علامت NOT در بالای AND هر دو پایه ورودی وجود دارد J،K،L،M پایه های خروجی هستند.

LED

پایه بلندتر پایه مثبت (آند) و پایه کوتاهتر منفی (کاتد) است همانطور که در نقشه ملاحظه می کنید پایه بلندتر به پایه های آی سی متصل است و پایه کوتاهتر تمامی LED ها به صورت مشترک به منفی منبع تغذیه متصل شده است.

برگرفته از: دانشنامه رشد و آفتاب

تنظیم برای تبیان: سیدخاموشی