تبیان، دستیار زندگی
ابو عبدالله جعفر بن محمد رودکی در نیمه دوم قرن سوم هجری در ده بنج، مرکز ناحیه رودک سمرقند متولد شد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

رودکی

رودکی

ابو عبدالله جعفر بن محمد رودکی در نیمه دوم قرن سوم هجری در ده بنج، مرکز ناحیه رودک سمرقند متولد شد.

رودکی نخستین سخن سرای فارسی نیست اما نخستین شاعری است که شهرهای خوب بسیار گفته و شعر فارسی اولیه را کمال بخشیده است.

گروهی از تذکره نویسان به کوری مادرزادی او اشاره کرده اند و برخی معتقدند که بعدها کور شده است.

رودکی در انواع شعر از قصیده و غزل و قطعه و رباعی طبع آزمایی کرده و مثنوی های گوناگون ساخته است.

از جمله به گفته فردوسی، کلیله و دمنه را به نظم درآورده است:

گزارنده را پیش بنشاندند                               همه نامه بر رودکی خواندند

نوشته اند که بیش از صد هزار شعر داشته است، متاسفانه از این همه شعر امروزه اندکی باقیمانده است. رودکی در سال 329 یا 330 ه.ق. در زادگاه خود درگذشت.

رودکی

ای آنکه غمگنی

ای آنکه غمگنی و سزاواری

واندر نهان سرشک همی باری

از بهر آن کجا نبرم نامش

ترسم رسدت انده و دشواری

رفت آنکه رفت، و آمد آنک آمد

بود آنچه بود، خیره چه غم داری؟

هموار کرد خواهی گیتی را؟

گیتی ست، کی پذیرد همواری؟

مستی مکن که نشنود او مستی

زاری مکن که نشنود او زاری

شو تا قیامت آید زاری کن،

کی رفته را به زاری باز آری؟

آزار بیش بینی زین گردون

گر تو به هر بهانه بیازاری

گویی گماشته ست بلایی او

بر هر که تو بر او دل بگماری

ابری پدید نی و کسوفی نی

بگرفت ماه و گشت جهان تاری

فرمان کنی یا نکنی، ترسم

بر خویشتن ظفر ندهی باری ...

اندر بلای سخت پدید آرند

فضل و بزرگمردی و سالاری

پند زمانه

زمانه پندی آزادوار داد مرا

زمانه، چون نگری، سر به سر همه پند است

به روز نیک کسان گفت تا تو غم نخوری

بسا کسا که به روز تو آرزومند است

زمانه گفت مرا: خشم خویش دار نگاه

که را زبان نه به بند است، پای دربند است.

سوک پیری

من موی خویش را نه از آن می کنم سیاه

تا باز نوجوان شوم و نو کنم گناه

چون جامه ها به وقت مصیبت سیه کنند

من موی از مصیبت پیری کنم سیاه

تنظیم:خرازی

******************************************

مطالب مرتبط

مارک تواین، استاد روایت داستان

امام محمد غزالی و خواجه نصیرالدین توسی

روز فردوسی

اهلی شیرازی

چهره?ی ماندگار در رشته?ی ادبیات

استاد توصیف?های ادبی(2)

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.