"اخراجیها" افتخار سینمای ایران است
فیلم سینمایی "اخراجیها" باعث افتخار سینمای ایران است که مخاطبان عام تا این اندازه به یک اثر سینمایی دفاع مقدس توجه نشان داده‌اند.
رضا رشیدپور که در زمستان سال گذشته مجموعه برنامه "عبور شیشه ای" را از آنتن شبکه پنج سیما پخش کرد، به تازگی اجرای برنامه دیگری با همان سبک و سیاق با عنوان "شب شیشه ای" را به شبکه تهران آورده است. این برنامه قصد دارد با مهمانان خود بسیار شفاف و بی پرده صحبت کند و از آنها مطالبی را بپرسد که کمتر برنامه ای وارد چنین حیطه ای می شود.
شب گذشته (دوشنبه 20 فروردین) مسعود ده نمکی کارگردان فیلم سینمایی "اخراجی ها" مهمان این برنامه بود و رشیدپور بر اساس مطالبی که از آغاز اکران این فیلم در رسانه های مختلف به چاپ رسیده، به صورت پراکنده مطالبی را پرسید که بخش هایی از پاسخ های ده نمکی در این گزارش می آید.
- یکی از شب ها پس از اتمام فیلم فردی را دیدم که برای مردم صحبت می کرد؛ وی به این مسئله اشاره داشت که در زمان طاغوت کتابی انتشار یافته بود که افکاری را به مردم القا می کرد و این کتاب از سوی مردم مورد توجه و استقبال قرار گرفته بود. فردای آن روز از سوی طیف مخالف این گروه کتاب دیگری در محکوم کردن کتاب منتشر شد و سعی در تغییر نظر مردم داشت. نکته جالب اینکه کتاب روی مردم تاثیر گذاشت. این مرد تاکید کرد؛ من ده نمکی را نمی شناسم، ولی نکته جالب این است که تمام روزنامه ها و سایت ها نقد منفی در مورد "اخراجی ها" می نویسند، اما مردم تا صبح برای دیدن این فیلم جلو سینماها صف می کشند.
- موفقیت این فیلم به مجموعه ای از عوامل مربوط می شود. من در مقابل بازیگرها یا دیگر عوامل تولید فیلم قرار نگرفتم و به آنها اجازه فعالیت دادم. همچنین از حافظه تاریخی خود نسبت به وقایع جنگ استفاده کردم. ما در این فیلم سعی کردیم دست به واقعگرایی بزنیم، نه اینکه موقعیتی را بازی کنیم.
- من به تقسیم بندی های معناگرا و غیرمعناگرا معتقد نیستم. به عقیده من، معنا در همه چیز جریان دارد. اینکه بگوییم تعدادی از فیلم ها به مسایلی درباره خدا و پیغمبر بپردازند و بقیه کار خود را بکنند، واتیکانیزه کردن هنر است. این موضوع کاسبی است. در فیلمی که من ساخته ام به عرفان، دفاع مقدس، طنز و مسایل دیگر اشاره شده است.
- اینکه می گویند تاثیر ده نمکی در فیلم کم است، از نظر من چندان مهم نیست. مردم این انتقاد را جدی نمی گیرند. اینها حرف های روزنامه ای و سایتی است. کار کارگردان این است که از توانایی های عوامل در خدمت فیلم استفاده کند. همانند رهبر ارکستری که تمام اعضا گروه خود را هدایت و از فالش زدن آنها جلوگیری می کند. این حرفه ای گری است که من افراد حرفه ای را به کار بگیرم و از نظر و توانایی آنها استفاده کنم. من از این اظهار نظرها تعجب می کنم. بیضایی هم برای فیلم جدید خود از 28 بازیگر حرفه ای استفاده کرده، اما به کار من ایراد می گیرند. اتفاقا به نظر من، ما هر جا از حرفه ای ها استفاده نکردیم، لطمه خوردیم. به همین شکل عده ای با عنوان سینمای دفاع مقدس دست به آزمون و خطا زدند.
- در مورد دادن مجوز کارگردانی، وزارت ارشاد ناپرهیزی کرد. اگر می دانستند این قدر جنجال به پا می شود، به من مجوز کار نمی دادند. من تمام ضوابط دریافت مجوز کارگردانی را داشتم و در مورد من سخت گیری بیشتری هم اعمال شد. کار برای کارگردان های اول خیلی سخت است. برای گرفتن مجوز کارگردانی باید یک تهیه کننده پشت کار وجود داشته باشد. من با آنکه پیش از این کار فیلم ساخته بودم، برای اینکه نظر تهیه کننده فیلم را جلب کنم که حاضر به ریسک باشد، یک فیلم کوتاه داستانی 40 دقیقه ای هم ساختم تا توانایی های خود را نشان دهم. با این حال ما برای دریافت مجوز کارگردانی از نظر زمانی دو برابر سایرین معطل شدیم. سینما صنعت گرانی است. تهیه کنندگان به راحتی حاضر به ریسک نمی شوند. علاوه بر این، مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی هم از تعدادی کارگردان اول حمایت کرد که یکی از آنها من بودم.
- این هنر من است که بتوانم طی 75 جلسه، 200 دقیقه راش مفید تهیه کنم. من نمی دانم به چه دلیل همه این مسایل درباره من مطرح می شود. کسی درباره فعالیت سایر فیلمسازان این مطالب را نمی گوید. هنگام ساخت برخی فیلم ها حتی آدم کشته شده، اما وقتی سر فیلمبرداری کار من، دوربین از بالای کرین می افتد و شیدر آن می شکند، هنوز دوربین به زمین نرسیده، کلی خبر منتشر می شود.
- انتقاد نباید با دروغ تلفیق شود. البته عده ای هستند که از من خوششان نمی آید. زمانی که من نشریه داشتم، هر کسی را که به سمت بیت المال دست درازی داشت، مورد نقد قرار دادم. خوب این آدم ها طرفدار دارند یا خودشان به نوعی به رسانه ها دسترسی دارند. این طبیعی است که امروز چنین مسایلی مطرح شود. انتقاد به معنای جفا به فیلم یا بازیگر نیست.
- من اگر قرار بود به این فیلم سیمرغ بلورین جشنواره فجر را بدهم، جز کارگردانی به همه عوامل به خصوص بازیگری و فیلمبرداری توجه می کردم. این فیلم در سینمای ایران پدیده و رکورددار است. خنداندن مخاطب بسیار دشوار است.
من در خصوص اینکه مطالبی که در فیلم مطرح می شود همان شوخی هایی است که در کوچه و خیابان مطرح است که تاکنون کسی جرات بیان آن را نداشته و همین مسایل باعث خنده مخاطب می شود، کاملا مخالفم. "اخراجی ها" آینه زندگی آدم هاست. نکات طنزی که در فیلم آمده، بخشی از فرهنگ شفاهی جبهه است. طی سال های اخیر هم فیلم جنگی و هم فیلم دفاع مقدس طنز تولید شده است. تفاوت در نگاه است. این فیلم باعث افتخار سینمای ایران است که مخاطبان عام تا این اندازه به یک اثر سینمایی توجه می کنند.
منبع : مهر
لینک :
تجلیل فرماندهان جنگ از اخراجی ها
مسعود ده‌نمكی: اخراجیها ، روایت نگاه انسانی به جنگ!
