کمیّت های نگارگری امروزی

«امیرهوشنگ جزی زاده هنرمند و استاد نقاشی و مینیاتور است ، وی در آثارش پیرو سبک اصفهان است و رنگ نقش اصلی طراحی هایش را ایفا نمی کند. قدرت قلم گیری ویژه ای دارد که در هنگام استفاده از تک رنگها این قدرت نمود بیشتری پیدا می کند. در ادامه اظهار نظر وی درمورد هنر مینیاتور را می خوانیم.

پدرش «آخوندگزی » از قاضیان معروف اصفهان بود و پدر مادرش «آقا محمد علی مذهب» هنرمند بود. از هفت سالگی نزد دایی اش، «محمود تذهیبی» به فراگیری نقاشی پرداخت و در دوازده سالگی به توصیه پدرش نزد استاد جواد رستم شیرازی رفت. با این پیشینه و با علاقه ای که به هنر نقاشی داشت در سال ۱۳۲۸ به هنرستان هنرهای زیبا اصفهان رفت و به پیشنهاد عیسی بهادری وارد دوره نگارگری شد.

با استفاده از بورس تحصیلی به انگلستان سفر کرد و در لندن دوره شش ماه تکمیلی طراحی و سرامیک را گذراند. از استادان وی می توان به جواد رستم شیرازی، میرزا آقا امامی، حاج مصور الملکی و محمد ناصر صفا اشاره کرد. پس از دریافت دیپلم به استخدام آموزش و پرورش درآمد و ۴ سال در آنجا فعالیت نمود. سپس به درخواست عیسی بهادری که سرپرست هنرستان هنرهای زیبا اصفهان بود به وزارت فرهنگ منتقل شد و در این هنرستان به آموزش طراحی فرش مشغول گشت. همکاری وی با عیسی بهادری نزدیک به ۲۶ سال ادامه داشت وی مدتی مدیر هنرستان هنرهای زیبا اصفهان و سالها سرپرست کارگاه های هنری این هنرستان بوده است.
وی دو سفر پژوهشی به آمریکا داشته که در موزه ها و کتابخانه های آنجا به تحقیق و مطالعه پرداخته است. جزی زاده در دانشگاه های: جهاد دانشگاهی اردکان، دانشکده هنر و معماری یزد، دانشگاه پردیس و دانشگاه آزاد نجف آباد در رشته فرش سابقه تدریس دارد.
در ششمین نمایشگاه دو سالانه نگارگری ایران که در سال۱۳۸۵ برگزار گشته بود به عنوان یکی از اعضای هیات انتخاب شرکت داشت. در این نمایشگاه اثری از وی به نام «اژدها، خرگوش و آهو» به نمایش درآمد. همچنین وی در اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۸ همزمان با همایش ملی شاهنامه در بخش هنری شرکت کرد و داستان «بیژن و منیژه» و «بهرام گور و آزاده در شکارگاه» را به تصویر کشید.
نزدیک به پنجاه سال پیش آثارش از سوی سران دولتی به پادشاه بلژیک و ولیعهد ژاپن اهدا گشت. آثار وی در کاخ باکینگهام لندن، کاخ پادشاهی بلژیک، کاخ پادشاهی فنلاند، دفتر بی ینال اروپایی آسیایی ترکیه، موزه هنرهای ملی، موزه هنرهای معاصر تهران، موزه بنیاد شهید و دفتر مجله فصلنامه هنر ثبت و نگهداری می شود.

وی در رابطه با پیدایش مینیاتور در ایران می گوید که « بعضی معتقدند از چین وارد ایران شده و بعضی می گویند مانی در ایران به وجودآورنده مینیاتور بوده که در آن زمان کشته شده و سبک و کتابش به چین رفته و بعدها این نقاشی وارد ایران شده و دوباره کار شده است. اما من فکر می کنم نقاشی مینیاتور از چین به ایران رسیده، چراکه نمادها و نشانه هایی از عناصر به کاررفته در مینیاتور هست که در سبک زندگی، آثار هنری و به ویژه نوع نمایش های آیینی و سنتی مردم چین می توان آنها را دید.»

استاد جزی زاده در رابطه با وجه تمایز مکتب اصفهان از دیگر مینیاتورها معتقد است : در مکتب اصفهان که منشأ آن از آثار رضا عباسی است، نوع نقاشی به لحاظ بُعد و نقطه دید خالق اثر و نوع ارائه آن به لحاظ موضوع و مضمون، تفاوت هایی با دیگر سبک ها دارد که بسته به نگاه هنرمند و سلیقه یا خلاقیتی که در ارائه اثر به کار می رود، در نوع خود تمایزهایی را با سایر سبک ها ایجاد می کند.
حتی در خود این مکتب هر اثر با اثر دیگر تفاوت هایی دارد و از نقاط ضعف یا قوتی هم برخوردار هستند که در اینجا ذوق و سلیقه هنرمند و وقتی که روی فکر،  طرح و اجرای اثر می گذارد، تعیین کننده کیفیت، ارائه مطلوب و تمایز ارزش های هنری آن است. یک مینیاتوریست در ابتدا فقط باید کپی كند و از روی طرح ها و نقاشی های قبلی کپی بکشد، اما به مرور زمان باید سعی کند ابتکارها و خلاقیت هایی از خود ارائه دهد مثلا می خواهد پرتره ای از شاه عباس یا شاه طهماسب بکشد یا چهل ستون را در طرح پیاده کند، خب، ما که تصویر آنها را از گذشته نداشته ایم.
پس باید نسبت به نقاشی مینیاتور از نوع مکتب اصفهان،با دیدن نمونه های قبلی این مکتب از گذشته تا امروز و اینکه بدانیم دیگران چطور کار کرده اند و مطالعه تاریخی و ... به شناخت برسیم و با ابتکار، خلاقیت، تخیل، ذوق و سلیقه بنابر آنچه درک و دریافت کرده ایم، شروع به کشیدن طرح و نقش کنیم. ما برای کشیدن شخصیت های تاریخی یا عرفانی براساس تخیل و سلیقه موضوع خلق می کنیم و آنها را با موضوع همراه می کنیم. مثلا ما یک بار شاه عباس را سوار بر اسب در کاخ چهل ستون می کشیم یا شاه طهماسب را پیاده روبه روی شاه عثمانی در جنگ می کشیم یا شاه عباس را در تماشای چوگان در میدان نقش جهان تصور می کنیم.
وی افزود : در حال حاضر صنایع دستی به ویژه در اصفهان و این چند سال اخیر بازار قابل توجهی پیدا کرده و بسیار مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی واقع شده است، اما متأسفانه خیلی از این صنایع دستی ها ارزش و کیفیت هنری بالایی ندارند، چراکه وارد مسئله کمیت شده اند و با هر کیفیتی بدون در نظرگرفتن اصول و قواعد درست و صحیح آن اثر، تولید و وارد بازار می شوند .
وی همچنین در رابطه با ارتباطش با استاد محمود فرشچیان گفت: «استاد فرشچیان سال هاست خارج از ایران زندگی می کند و هر بار به ایران می آید، تماس تلفنی ای با من دارد، سال هاست با هم دوست و رفیق هستیم و مکاتبه داریم و بیشتر رابطه ما در حوزه کاری و هنری است. گاهی پیش آمده سفارش نقشه فرش بوده که من را معرفی کرده و تماس گرفته که کاری را به من معرفی یا پیشنهاد دهد مثلا چند سال پیش من را معرفی کرد که کاشی های سقف رضوی را نقاشی کنم و من پنج سال مشهد بودم تا این پروژه را به انجام برسانم.
با افتخار می توان بیان کرد که استاد جزی زاده نزدیک به پنجاه سال پیش آثارش از سوی سران دولتی به پادشاه بلژیک و ولیعهد ژاپن اهدا گشت. آثار وی در کاخ باکینگهام لندن، کاخ پادشاهی بلژیک، کاخ پادشاهی فنلاند، دفتر بی ینال اروپایی آسیایی ترکیه، موزه هنرهای ملی، موزه هنرهای معاصر تهران، موزه بنیاد شهید و دفتر مجله فصلنامه هنر ثبت و نگهداری می شود.
وی تا کنون در ده ها نمایشگاه داخلی و خارجی شرکت داشته است. نمایشگاه هایی در کشورهای آمریکا، بلژیک، انگلستان، فرانسه، ایتالیا، آلمان، فیلیپین، الجزایر، مراکش، هندوستان، چین، عمان، ترکمنستان، ازبکستان و ترکیه برگزار نموده است.
از دیگر افتخارات جهانی وی می توان موارد زیر را نام برد:
دریافت درجه یک هنری در رشته مینیاتور معادل با دکترای هنر از وزارت ارشاد یران.
نشان نقره نمایشگاه بروکسل ۱۹۵۸
نشان دولت الجزایر
دیپلم بی ینال اروپایی ٓ آسیایی ترکیه