پلاتین(2)

تاریخچه

پلاتین از واژه اسپانیولی Platina که به معنی "نقره کوچک" می باشد گرفته شده است. سال های زیادی است که پلاتین طبیعی و پلاتین غنی شده آلیاژی شناخته شده است. این فلز توسط سرخپوست های کلمبیایی استفاده می شده است و اولین مرجع اروپایی به پلاتین در سال 1557 در نوشته های انسان شناس ایتالیایی Julius Caesar Scaliger دیده می شود، که از آن به عنوان یک فلز اسرار آمیز که از معادن آمریکای مرکزی بین Darién ( پاناما) و مکزیک استخراج شده و نیز گفته "تا کنون حتی با هنرهای اسپانیایی ها هم غیر قابل ذوب است".

اسپانیائی ها این فلز را وقتی اولین بار وارد اسپانیا شدند "platina" نامیدند. آن ها به چشم یک ناخالصی در نقره ای که استخراج می کردند نگاه می کردند و اغلب از آن صرف نظر می کردند.

پلاتین توسط Antonio De Ulloa ستاره شناس و Don Jorge Juan y Santacilia کشف شد. هر دوی آن ها توسط پادشاه فیلیپ پنجم برای پیوستن به یک ماموریت جغرافیائی در پرو که از 1735 تا 1745 طول کشید دعوت شدند. در میان چیزهای دیگر در کلمبیا اولوا Platina del pinto را مشاهده کرد، که فلزی بی استفاده بود که به همراه طلا در New Granada (کلمبیا) پیدا شده بود.

privateerهای انگلیسی کشتی اولوا را در سفر بازگشت توقیف کردند. اگر چه در انگلستان با او خوش رفتاری شد و حتی در انجمن سلطنتی عضو شد،تا سال 1748 از انتشار یافته هایش در مورد فلز ناشناخته منع شد. قبل از آن در سال 1741، Charles Wood مستقلاً این عنصر را جدا کرده بود.

پلاتین در حال حاضر با ارزشتر و گرانتر از طلا می باشد و از این جهت جایزه های پلاتینی بهتر از جایزه های طلایی می باشند. قیمت پلاتین بسته به فراوانیش تغییر می کند ولی معمولاً 8 برابر طلا ارزش دارد.

برای مدت های طولانی تعریف استاندارد متر بر اساس فاصله بین دو علامت که بر دو شمش پلاتین-ایریدیوم بود که در سور( Sevres ) نگهداری می شد تعیین شده بود. از این فلز همچنین در تعریف Standard Hydrogen Electrode نیز استفاده می شود.

پیدایش

پلاتین معمولاً به حالت خالص و یا در سنگ معدن اسپریلیت (آرسنید پلاتین PtAs2 ) که بزرگترین منبع این فلز است یافت می شود. آلیاژ طبیعی پلاتین و ایریدیوم Platiniridium بوده که در Cooprite معدنی (سولفید پلاتین، Pt S) یافت می شود.

این فلز معمولاً با مقدار کمی از دیگر فلزات خانواده پلاتین که در مواد آبرفتی در کلمبیا، اونتاریو و کوه های اورال و در برخی از ایالت های غربی آمریکا یافت می شوند همراه است.

پلاتین از نظر اقتصادی به عنوان محصول جانبی فراوری سنگ معدن نیکل تولید می شود. حجم عظیم سنگ معدن فرآوری شده نیکل، نشانگر این است که، پلاتین تنها 2 در میلیون از این سنگ معدن می باشد.

ایزوتوپ ها

پلاتین طبیعی از 5 ایزوتوپ پایدار و یک رادیوایزوتوپ Pt-190،که نیمه عمر بسیار طولانی 6 میلیارد سال را دارد تشکیل شده است. ایزوتوپ های رادیواکتیوی زیاد دیگری نیز برای این عنصر وجود دارند که پایدار ترین آن ها Pt-193 بوده که نیمه عمر آن 50 سال می باشد.

هشدارها

این فلز به دلیل طبیعت غیر واکنشی خود برای سلامتی مساله ساز نیست با این حال تمام ترکیبات پلاتین به شدت سمی هستند.