امکان سنجی ساخت قهوه هسته خرما -جلسه هفتم

اهداف جلسه:
آشنایی با مصارف گوناگون خرما و هسته آن
آشنایی با نتایج مطالعات درباره هسته خرما
آشنایی با روش کار آزمایش
وسایل مورد نیاز:
نیم کیلو خرما
250 گرم کیلو هسته خرما
پودر هسته خرما

مقدمه
حال که با خواص خرما و هسته آن در درس یک آشنا شدید و همچنین با بیماری دیابت، انواع آن و مشکلات آن آشنا شدید، در این درس با مصارف گوناگون خرما و نتایج مطالعات درباره هسته خرما آشنا خواهشم شد و در ادامه به روش کار آزمایش این پروژه می پردازیم.

7-1 مصارف گوناگون خرما و هسته آن

از گذشته هاى دور تا كنون اجزاى مختلف خرما و درخت آن مصارف گوناگونى داشته است. مثلا در تهیه ظروف و برخى ابزارهاى مورد نیاز از چوب، برگ و الیاف آن استفاده مى شده است. در مصر، حفره شكمى مرده ها قبل از مومیایى كردن با شیره خرما شسته مى شد. همچنین برخى مواد غذایى از جمله پنیر و شیره و نیز علوفه اى از درخت خرما تهیه مى شد.

مطالعات مرتن  در سال 1987 نشان می دهد که جوشانده هسته خرما برای درمان عقرب زدگی، سنگ کلیه، سرطان و مثانه مفید است و پودر آن اسهال مزمن را درمان می کند و خاصیت ضد عفونی کننده دارد. همچنین مشخص شده است که هسته خرما دارای اثرات حفاظتی بر مسمومیت کبدی است.

7 -2 نتایج مطالعات درباره هسته خرما

مطالعات چن و یانگ  در سال 2001 نشان می دهد که هسته خرما حاوی منگنز، مس، فیبر و ویتامین B6  می باشد.مهرداد شریعتی و همکارانش در سال 1386 روی تأثیر پودر هسته خرما بر میزان تستسترون وسلول های جنسی در موش های نر بالغ مطالعه نمودند و به این نتیجه رسیدند که هسته خرما باعث افزایش تستسترون می شود.

مختار مختاری و همکارانش، سال 1386در مقاله ای اثرات عصاره الکلی هسته ی خرما بر غلظت گلوکز و چربی خون در موش های صحرایی دیابتی نر بررسی کردند و نتایج نشان داد که هسته خرما به دلیل داشتن اسیدها و عناصرش باعث تحریک ترشح انسلین می شود.

مجتبی زاعری و همکارانش در سال 1388 ارزش غذایی هسته خرما را در تغذیه ی جوجه های گوشته بررسی نمودند و بر اساس نتیجه به دست آمده تا سطح 10 % موجب بهبود عملکرد آنها می شود.
قاسمی و همکارانش در سال 1386 ارزش غذایی هسته خرما را در تغذیه جوجه های گوشتی بررسی نمودند و نشان دادند که استفاده از هسته خرما در جیره غذایی جوجه ها تا سطح 10 درصد سبب بهبود عملکرد آن می گردد.

شریعتی و خادمیان در سال 1387 فعالیت ضد میکروبی عصاره هسته خرما را اثبات نمودند. صفدری و همکارانش در سال   1392تحقیق کردند که  خاکستر هسته خرما جاذب طبیعی و ارزان قیمتی است که می توان از آن برای حذف آلاینده های زیست محیطی استفاده کرد. صالحی، خداپرست و همکارانش در سال 1387 بیان نمودند که پودر هسته خرما به عنوان یک مده غذایی مکمل باعث افزایش رشد مخمر ساکارومایسس سرویزیه و تولید الکل توسط آن می شود.

نتایج مطالعات نجفی و فاطمی استادان گروه صنایع غذایی  دانشگاه تهران نشان می دهد که  هسته خرما دارای مقادیر قابل توجهی فیبر و احتمالاً نشاسته مقاوم است که ممکن است در ارتقا سلامتی مفید باشد و روغن هسته خرما در تهیه محصولات آرایشی، دارویی و غذایی قابل استفاده است.

7 -3 روش کار آزمایش

هسته ی خرمای شسته شده را برای مدت 3 روز در آب مرطوب نگاه می داریم.

پس از جدا نمودن کامل پوست نازک هسته ی خرما آن ها را به مدت ا هفته الی 10 روز مقابل نوز خورشید قرار می دهیم.

آن ها را درون ظرفی دربسته ، درون ماکروفر قرار می دهیم.

پس از 2 الی 3 دقیقه  هسته خرما به رنگ قهوه ای تیره در می آید. حالا هسته خرما آماده برای کوبیده شدن است که آن را به وسیله هاون پودر می کنیم.

پودر حاصل را مانند چای و قهوه دم می کنیم تا جایی که به رنگ قهوه ای روشن در بیاید.

تکلیف: برای این جلسه حدود 250 گرم هسته خرما تهیه نمایید و با توجه به روش کاری که در بخش آخر این درس اشاره شد. هسته های خرما را پودر نموده و آن را دم کنید. مراحل کار خود را به صورت یگ گزارش تصویری برای ما ارسال نمایید.
محل بازدید/ اردو/ خرید: _____

منابع مطالعه: برای کسب اطلاعات بیش تر در زمینه خواص هسته خرما و تاثیرات آن بر افراد دیابتی، مقاله موجود در سایت زیر را مطالعه نمایید.

امکان سنجی ساخت قهوه هسته خرما - جلسه اول
امکان سنجی ساخت قهوه هسته خرما - جلسه دوم
امکان سنجی ساخت قهوه هسته خرما - جلسه سوم
امکان سنجی ساخت قهوه هسته خرما - جلسه چهارم
امکان سنجی ساخت قهوه هسته خرما - جلسه پنجم
امکان سنجی ساخت قهوه هسته خرما - جلسه ششم
امکان سنجی ساخت قهوه هسته خرما - جلسه هفتم
امکان سنجی ساخت قهوه هسته خرما - جلسه هشتم

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان

تهیه:الهام گارسچی،تنظیم: نیلوفر یاقوتی