تبیان، دستیار زندگی
وقوع دو جنگ جهانی، در اوایل قرن بیستم تا اواسط آن، شالوده بسیاری از زمینه های فرهنگی را دگرگون کرد. هنر و از جمله گرافیک - که در روزگار جوانی به سر می برد- نیز از این تحولات مبرا نماندند. در این نوشتار می توانید سیر وقایع و تحولات کلی را که در اروپا -خاصه
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

گرافیک در خلال جنگ جهانی


وقوع دو جنگ جهانی، در اوایل قرن بیستم تا اواسط آن، شالوده بسیاری از زمینه های فرهنگی را دگرگون کرد. هنر و از جمله گرافیک - که در روزگار جوانی به سر می برد- نیز از این تحولات مبرا نماندند. در این نوشتار می توانید سیر وقایع و تحولات کلی را که در اروپا -خاصه آلمان و ایتالیا- ،امریکا و شوروی بر هنر گرافیک گذشت و زمینه ساز بروز گرافیک مدرن شد را بیابید.

گرافیک در خلال جنگ جهانی

در خلال سال های جنگ جهانی در اروپا و شمال امریکا ، طراحی گرافیک بیشتر با دستمایه های تبلیغاتی و چاپی استفاده می شد. پیش از ظهور تلویزیون ، به عنوان یک رسانه جمعی، پوسترها به همراه رادیو، سخنرانی های عمومی، تظاهرات و اجتماع ها، نیروی مجاب کننده بی واسطه و در دسترسی را ایجاد می کردند. سازمان های دولتی در انتخاب طراحانی که در این زمینه بر روی پوسترها کار می کردند، گرایش های آرمانی نهفته ای را آشکار می ساختند.

اروپا با «پلاریزاسیون» (دوقطبی شدن) جناح چپ و راست، آشفتگی سیاسی عظیمی را تجربه کرد که به قدرت گرفتن رژیم های دیکتاتوری انجامید.

برای مثال ، در اتحاد جماهیر شوروی ، انجمن کمونیست آزمایشی که «لنین» تا هنگام مرگش در 1924م. رهبر آن بود، دستخوش تغییراتی شد که بعدها به رژیم دیکتاتوری انعطاف ناپذیری به رهبری «جوزف استالین» تبدیل شد. سیاست زیبایی شناسی رسمی از حمایت هنرمندان پیشرو و طراحان ، به سوی دفاع از رئالیسم سوسیالیسم پیش رفت. پس کارگران، سربازان و شهروندان جوان بی باک خیالی ، در مجسمه ها، نقاشی ها و فیلمها و همین طور در پوسترها و گونه های دیگر تبلیغات حزبی به تصویر کشیده شدند.

گرافیک در خلال جنگ جهانی

به جهت این تغییر سیاست هنری، نوآوری به کمترین میزان رسید و تنها هنرمندان تایید شده از سوی دولت پرورش می یافتند و مامور تولید کارهایی با پیام هایی بی ابهام می شدند.

در ایتالیا هنگامی که «بنیتو موسلینی» در 1922م. نخست وزیر شد ، دولت هنوز از هنر مدرن و طراحی به عنوان شیوه ای ملی حمایت می کرد. با پذیرفتن آن که جهان به گونه ای غیرقابل بازگشت، همسو با ماشینی شدن تغییر کرده، موسلینی ، فوتوریسم را با ارجاع آن به تکنولوژی ، پیشرفت صنعتی و قدرت نظامی ، به عنوان شیوه ای سازگار با مدرنیته مدنظر خود یعنی فاشیست متجاوز در نظر گرفت.

متضاد با این ایده ، در آلمان «آدلف هیتلر» که از نقش مهم تبلیغات در واکنش های سیاسی محافظه کارانه آگاه بود، در ژانویه 1933م. به قدرت رسید. سوسیالیسم ملی به دستور دولت رایش ، به سرپرستی «یوزف گوبِلز» در جهت روشنگری عمومی ، مدرنیسم را به باد استهزا گرفت.

همزمان با زوال جمهوری وایمار، مدرنیسم نیز مانند یهود و بلشویک1 از بین رفت و به جای آن ، از هنر و طراحی صادقانه همسو با سنت آلمانی دفاع شد برخی از طراحان گرافیک ، شیوه تایید شده نازی را پذیرفتند ، اما بسیاری دیگر مورد آزار و اذیت قرار گرفتند ، طرد شدند و یا از کشور گریختند.

با پذیرفتن آن که جهان به گونه ای غیرقابل بازگشت، همسو با ماشینی شدن تغییر کرده، موسلینی ، فوتوریسم را با ارجاع آن به تکنولوژی ، پیشرفت صنعتی و قدرت نظامی ، به عنوان شیوه ای سازگار با مدرنیته مدنظر خود یعنی فاشیست متجاوز در نظر گرفت.

فتومونتاژ و تکنیک های تازه فیلم سازی نیز به صورت گزینشی در زمینه هایی که خواسته های مخاطبان جامعه را برآورده می ساخت و همچنین برای نشان دادن این که آلمان می تواند با صنایع دیگر ملت ها رقابت کند، استفاده شدند.

در ایالات متحده ، سال های نخستین جنگ با گسترش صنعتی قابل ملاحظه ای همراه بود و این شرایط با سقوط «وال استریت» (قدرت اقتصادی شرکت هاو سرمایه داران امریکا) در سال 1929م. و آشفتگی های اقتصادی، ادامه یافت. سیاست نوین رئیس جمهور ، «روزولت» برای مبارزه با این بحران ملی ارائه شد، سیاستی که شامل پروژه های هنری فدرال برای تشویق هنرمندان عکاسان و طراحان بود.

گرافیک در خلال جنگ جهانی

گروه کوچکی از فعالان فرهنگی امریکایی، علاقمند بودند که طراحی گرافیک مدرن را در این پروژه ها به کار برند و در این بین به طراحان و معمارانی که از ستم سیاسی در اروپا در دهه 1930م. گریخته بودند، خوش آمد گفته شد.

پیام آنها که صریح ، روشن و دارای فرم مشهوری از طراحی مدرن بود، می توانست به اتحاد این کشور جوان کمک کند و پیام دمکراتیک خود را علیه پشت صحنه نامتحد و نااستوار سیاسی جهان در دوسوی اقیانوس اطلس بیان سازد.

تمامی این موارد منجر به ساخت زمینه های شکوفایی گرافیک مدرن در دنیای پس از جنگ جهانی شد و مرکز هنری جهان را از اروپا به امریکا تغییر داد.

توضیح تصویر:

1- پوستر برای نمایشگاه فرهنگی اتحاد جماهیر شوروی فاثر کیما شین، 1939م.

2- پوستر برای اجرای طرح برقرسانی روستایی ، اثر لستر بیل، 1937م.

3- طراحی کاتالوگ نمایشگاه ،اثر ماریو سیرونی، 1932م.

پی نوشت:

1-در روسی به معنای «اکثریت» ، دسته‌ای از حزب کارگر سوسیال دموکرات مارکسیستی روسیه بودند که در دومین کنگره حزب در 1903 به رهبری لنین از دستهء منشویکها )اقلیت) جدا شده و نهایتاً حزب کمونیست شوروی را تشکیل دادند.

سمیه رمضان ماهی

بخش هنری تبیان


منابع:

یک قرن طراحی گرافیک/ جرمی آینسلی

تاریخچه ای از طراحی گرافیک/ ریچارد هولیس

گرافیک مطبوعاتی/ دکتر کامران افشار مهاجر

مطالب مرتبط

گرافیک و جنبش کسب حق رای

پیتر بهرنس  و آ ا گ

ون دی ولد، طراح پیشرو