مغزتان ضربه خورده؟
بعد از ضربه مغزی، از دست دادن حافظه طبیعی است و این مشکل دائمی نیست، ولی اگر ضربه مغزی شدید باشد، بعد از مدت زمان طولانی حافظه بهبود می یابد.
دکتر مسعود شیروانی ، متخصص مغز و اعصاب با اشاره به اینکه ضربات شدید مغزی آثار جبران ناپذیری در بیماران دارد، گفت:
«ضربات مغزی، ذخیره سازی اطلاعات را در مغز مختل می‌کند.
انسان‌ها در زندگی روزمره در معرض تصادفات هستند. راه‌های مراقبتی نقش موثری در کاهش آسیب دیدگی‌های مغزی دارند. قوانینی در اداره راهنمایی و رانندگی در خصوص کاهش ضربات مغزی مانند استفاده از کلاه ایمنی و بستن کمربند وضع شده که رعایت این قوانین، برای کاهش آسیب دیدگی‌های مغزی، الزامی است.
ضربه مغزی می‌تواند قسمتی از مغز را که به راه رفتن و حفظ تعادل فرد کمک می کند، دچار آسیب کند. بنابراین درمان فیزیکی و توانبخشی می تواند تعادل و تحرک فرد را بهبود بخشد.
بیمارانی که دچار صدمات شدید مغزی می شوند، ممکن است ماه ها در حالت کما بمانند و نیاز به مراقبت، تقبل هزینه‌های سنگین و آی سی یو داشته باشند. همچنین امکان ابتلا به عوارض بعد از درمان هم برای بیمار بیشتر است.
در آسیب دیدگی‌های خفیف‌تر، عوارض بیماری و مدت زمان درمان کاهش می‌یابد، اما نمی‌توان باز هم تمام عوارض بیماری را کاهش داد.
بر این اساس پیشنهاد پزشکان برای پیشگیری از ضربات شدید مغزی، کاهش آسیب دیدگی‌ها و رعایت نکات ایمنی است.
هر گونه ضربه به هر قسمت از مغز می تواند ذخیره و بازیابی اطلاعات را تخریب کند. بعد از ضربات مغزی، فرد برای مدتی حافظه‌اش را از دست می دهد. همچنین فردی که دچار ضربه مغزی شده، مثلا روز تولد یا تصادفی که منجر به این حادثه شده است را به یاد نمی آورد.
بعد از ضربه مغزی، از دست دادن حافظه طبیعی است، این مشکل دائمی نیست، ولی اگر ضربه مغزی شدید باشد، بعد از مدت زمان طولانی حافظه بهبود می یابد.
مراقبت‌های ICU و درمانی جهت درمان ضربه‌های مغزی پیشرفت فراوانی داشته است، بنابراین خانواده‌های بیماران باید با صبر واعتماد به پزشکان زمینه درمان بهتر بیماران خود را فراهم کنند.
افراد دچار ضربه مغزی، ممکن است در سنین بالاتر دچار آلزایمر، پارکینسون و دیگر اختلالات مغزی شوند.
هنگام درمان آسیب های ناشی از ضربه مغزی، مهم ترین اصل زمان است و باید خانواده‌ها به تیم درمان اجازه دهند که تمام تلاش خود را انجام دهند.
مراقبت از کودکان و استفاده از حفاظ ایمن در لبه های بالکن و پشت بام به منظور جلوگیری از سقوط، رعایت مقررات راهنمایی و رانندگی، رعایت اصول ایمنی و سالم تر سازی جاده‌ها، نوسازی وسایل نقلیه،، رعایت اصول بهداشت کار و همچنین استفاده از کلاه ایمنی توسط موتورسواران و کسانی که در ساختمان ها کار می کنند، مهم ترین راه های پیشگیری از ایجاد ضربه مغزی هستند و بهترین درمان برای ضربات مغزی، پیشگیری است.»
دکتر حمید رحمت، جراح مغز و اعصاب نیز با اشاره به اینکه تمام ضربه های وارد شده به سر با آسیب جدی همراه نیست، اظهار داشت:
«ضربه ای که بیهوشی خفیف ایجاد می کند، درمانپذیر است، ولی ضربه های شدیدتر که با شکستگی جمجمه و له شدگی مغز همراه است، صدمات جدی به نسج مغزی می زند.
در ضربه های مغزی که با پارگی شریان همراه است، مقدار زیادی خون در فاصله کمی در زیر استخوان و خارج سخت شامه مغز جمع می شود که در این صورت فرد مصدوم به جراحی نیاز دارد، در حالی که در بسیاری از خونریزی ها نیازی به جراحی نیست و درمان های دیگر انجام می شود.
در ضربه هایی که تنها پوست سر آسیب می بیند، مشکل حادی به وجود نمی آید، ولی در ضربه های شدید مغزی امکان خونریزی های متعدد در داخل مغز وجود دارد که درمان این موارد خیلی رضایت بخش نیست.
اگر شدت ضربه، بیهوشی کامل به همراه داشته باشد، به نسج مغزی صدمات زیادی می زند. در بعضی از ضربه های مغزی به علت چرخش مغز در داخل جمجمه شکستگی های متعددی در قسمت های مختلف ایجاد می شود و در این حالت امکان بیهوشی فرد وجود دارد و یا علائم عصبی و فلج اعضا اتفاق می افتد که امکان بهبود بعضی از اندام های فلج پس از درمان وجود دارد.
اصولاً بیش از 85 درصد ضربه های وارد شده به مغز خفیف است و با دو تا سه روز بستری شدن قابل درمان هستند، در حالی که 15 درصد ضربه ها احتیاج به درمان پزشکی دارند که حدود 5 درصد آنها ضربه های مغزی شدید هستند.
مهمترین علایم ضربه مغزی شامل بیهوشی، استفراغ مکرر و قطع تنفس است. باز کردن راه تنفسی مصدوم در محل حادثه اهمیت زیادی دارد و با توجه به زمان به هوش آمدن، عوارض مختلفی برای فرد به وجود می آید.
سقوط از بلندی، تصادفات رانندگی، اصابت اجسام سخت به جمجمه مانند سنگ یا میله آهنی از علل ایجاد ضربه مغزی هستند.
در درمان فردی که دچار ضربه مغزی شده، برطرف کردن مشکل تنفسی، پایین آوردن فشار مغز و مطمئن شدن از نداشتن عفونت ثانویه ضروری است و در بعضی مواقع برای فرد صدمه دیده دستگاه تنفس مصنوعی استفاده می شود.
همه شکستگی های جمجمه، احتیاج به جراحی ندارند، تنها وقتی که شکستگی با جابجایی استخوان جمجمه همراه باشد و فشار روی مغز وارد شود، به جراحی نیاز دارد.»
فرآوری: نیره ولدخانی
بخش سلامت تبیان
منابع:
ایسنا
شفاف
مطالب مرتبط:
