تبیان، دستیار زندگی
درسال های اخیر، فناوری نانو در عرصه های مختلف سهم بزرگی از تجارت جهانی را به خود اختصاص داده است. در همین زمینه، تولید نانوامولسیون برای ریزپوشینه سازی وکنترل رهایش ترکیبات فراسودمند....
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

نانوامولسیون چیست؟

(قسمت دوم)


در سال‌های اخیر، فناوری نانو در عرصه‌های مختلف سهم بزرگی از تجارت جهانی را به خود اختصاص داده‌است. در همین زمینه، تولید نانوامولسیون برای ریزپوشینه‌سازی وکنترل رهایش ترکیبات فراسودمند -مانند انواع داروها، رنگ‌ها، اسانس‌ها و ویتامین‌ها- یکی از زمینه‌های کاربردی فناوری نانو در صنایع غذایی بوده‌است.

قسمت اول

نانوامولسیون چیست؟

مزایای نانوامولسیون ها

ریز بودن اندازه قطرات و ویژگی های منحصر به فرد نانوامولسیون ها در مقایسه با امولسیون های معمولی مزیت هایی برای استفاده از آن ها در بسیاری از فناوری های کاربردی تلقی می شود. در ضمن طولانی بودن دوره پایداری فیزیکی نانوامولسیون ها را از انواع معمولی متمایز می کند. خیلی ریز بودن اندازه قطرات نانو امولسیون ها نیز موجب می شود تشکیل رسوب اتفاق نیفتد، زیرا ریز بودن قطرات مانع به هم پیوستگی و فلوکه شدن سطحی می گردد. همچنین به واسطه خیلی ریز بودن قطرات، نانوامولسیون ها سطح ویژه زیادی دارند و به همین دلیل قابلیت نفوذ خیلی بالایی دارند که این ویژگی آن ها را به یک سامانه انتقالی موثر تبدیل کرده است. ضمناً بر خلاف میکروامولسیون ها که به غلظت بالایی ازسورفاکتانت نیاز دارند، نانوامولسیون ها در حضور غلظت پایین تری از این مواد تشکیل می شوند. همچنین نانو امولسیون ها را می توان در تنوعی از فرمولاسیون ها مانند کف ها، کرم ها، مایعات و اسپری ها فرموله کرد.

نانوامولسیون ها غیر سمی و غیر تحریک کننده هستند، بنابراین می توانند به آسانی برای پوست و غشاهای موکوسی به کار روند. نانوامولسیون ها به سلول های انسان و حیوان آسیب نمی رسانند؛ بنابراین برای اهداف درمانی دامپزشکی و انسانی مناسب هستند.

نانوامولسیون چیست؟

کاربردهای نانوامولسیون ها

از کاربردهای اخیر نانوامولسیون ها در غنی سازی آب های طعم دار، شیر، نوشابه ها، ویتامین ها، مواد معدنی، و دیگر ترکیبات می باشد، که این کار در فرمولاسیون و تهیه نوشیدنی های فراسودمند، به منظور کنترل رهایش ترکیبات فراسودمند است. معمولاً نانوامولسیون ها این ترکیبات را از طریق فعال شدن به واسطه حرارت، بسامدهای صوتی، PH یا سایر برانگیزنده ها آزاد می سازند و در غذاها این قابلیت را ایجاد می کنند که رنگ، طعم، یا محتوای تغذیه ای خود را برای تطبیق با حس چشایی یا شرایط سلامتی افراد تنظیم کنند.  از دیگر کاربردهای این سامانه ها می توان به نقش نانو امولسیون های ضدمیکروبی در آلودگی زدایی از تجهیزات غذایی، مواد مورد استفاده برای بسته بندی، و انواع مواد غذایی اشاره کرد.

نانو امولسیون ها به عنوان نانو واکنشگرها نیز اهمیت زیادی در فرمولاسیون های دارویی، بهداشتی، و آرایشی دارند. آن ها در کنترل و انتشار دارو، رهایش مناسب ترکیبات فعال در سراسر پوست، هدف گیری دارو در بخش های ویژه در بدن، دریافت واکسن ها، حمل کننده های ژن، و اعمال داخل وریدی، به سبب انجام اهداف دقیق در مسیر اجرا مفید هستند. همچنین برای تحویل دارو یا پلاسمیدهای DNA از میان پوست بعد از اعمال جلدی مناسب هستند.

به دلیل ویژگی میکروب‌کشی نانوامولسیون ها، از آن ها به عنوان پاک کننده و ضدعفونی کننده غیر سمی استفاده می کنند. این فرمولاسیون ها بی خطر بوده و تحریکات پوستی نیز ایجاد نمی کنند

به دلیل قابلیت رهایش خوشبوکننده ها، در فرمولاسیون عطرها و عطرهای عاری از الکل نیز کاربرد دارند. نانو امولسیون ها با قابلیت افزایش حلالیت آفتکش های غیر محلول در آب در صنایع شیمی کشاورزی نیز کاربرد دارند. همچنین در صنایع شیمیایی از آن ها به عنوان محیط واکنش بسپارش(پلیمریزاسیون) استفاده می شود.

در زیر به بعضی از کاربردهای نانوامولسیون ها اشاره کرده ایم :

استفاده از نانوامولسیون ها در مواد آرایشی

اخیراً نانوامولسیون ها به طور چشمگیری به عنوان سیستم های بالقوه برای تحویل کنترل شده مواد آرایشی و پخش بهینه ماده موثره در لایه های پوستی خاص اهمیت یافته اند. نانوامولسیون ها به دلیل خاصیت آب گریزی (هیدروفوبی) بخش درونی شان، جهت انتقال ترکیبات چربی دوست (لیپوفیل) نسبت به لیپوزوم ها مناسب تر هستند. همانند لیپوزوم ها، نفوذ پوستی ماده موثره را حمایت کرده و بنابراین غلظت آن را در پوست افزایش می دهند. مزیت دیگر این نانوامولسیون ها، اندازه کوچکتر قطرات آن هاست که با داشتن سطح فعال بیشتر، انتقال کارآمد ماده موثره به پوست را تسهیل می کند. نانوامولسیون ها ممکن است تلفات آبی ناشی از انتقال اپیدرمی را کاهش دهند. برخی از شرکت ها ژل های پایه نانویی جدیدی ساخته اند که به افزایش کارایی طیف وسیعی از مواد محافظ پوست کمک می کنند.

نانوامولسیون چیست؟

نانوامولسیون ها به عنوان ضدعفونی کننده های غیر سمی

به دلیل ویژگی میکروب کشی نانوامولسیون ها، از آن ها به عنوان پاک کننده و ضدعفونی کننده غیر سمی استفاده می کنند. این فرمولاسیون ها بی خطر بوده و تحریکات پوستی نیز ایجاد نمی کنند. بنابراین از نانوامول سیون ها می توان برای ضدعفونی کردن سطوح زیادی استفاده کرد.

نانوامولسیون ها در فناوری کشت سلولی

کشت های سلولی برای تولید ترکیبات زیستی مانند آنتی بادی ها یا پروتئین های نوترکیب به کار می روند. برای رشد مطلوب سلول، محیط کشت یا تعدادی از مولکول های مشخص و یا با سرم خون مکمل می شود. تا کنون مکمل کردن محیط کشت یا مواد محلول در روغن که برای سلول قابل دسترس باشند خیلی مشکل بوده است و فقط مقدار کمی از این ترکیبات می توانند به وسیله سلول ها جذب شوند. نانوامولسیون ها روش جدیدی برای تحویل این ترکیبات محلول در روغن به محیط کشت سلول های پستانداران هستند. سیستم تحویلی بر پایه نانوامولسیون به وسیله فسفولیپیدها پایدار می گردد. قطرات نانوامولسیون به آسانی به وسیله سلول ها جذب می گردند. بنابراین ترکیبات محلول در روغن کپسوله شده قابلیت دسترسی زیستی بالایی برای سلول ها در محیط کشت دارند. مزیت های استفاده از نانوامولسیون ها در فناوری کشت سلولی، جذب بهتر این ترکیبات به وسیله سلول، بهبود رشد و قابلیت زیست سلول های کشت شده،کم شدن مطالعات سمیت داروهای محلول در روغن در کشت های سلولی است.

     ادامه دارد....

مریم نایب زاده

بخش دانش و زندگی تبیان


منبع:  nano.med.umich،azonano ، sciencedirect

مقاله نانوامولسیون ها؛معرفی،تولید،کاربرد - میرمجیدی، عباسی

مقاله مروری بر نانوامولسیون ها و کاربردهای پزشکی آن - زارع، دیوسالار، نبیونی