تاریخ هنر کاریکاتور در جهان

قرن‌ها پیش از این كه اصطلاحات كاریكاتور، كارتون (یا هر عنوانی كه در زبان‌های مختلف به آن داده شده) ابداع گردد، این هنر در عصر باستان شناخته شده و رواج داشته است.

اولین كاریكاتورهایی كه در آنها مسائل سیاسی و اجتماعی مطرح شد، در حفاری‌های شهر پمپی به دست آمده كه تقریباً 1900 سال پیش در زیر گدازه‌های آتشفشانی پنهان بود. این كاریكاتورها بر روی ستون‌های سنگی كنده شده بود و در معرض دید همگان قرار داده می‌شد.

و در تاریخچه آنچه كه امروزه با عنوان كاریكاتور روزنامه‌ای، مطرح است، می‌گویند: پدید آمدن شیوه‌های تازه‌ای برای تكثیر یك اثر هنری در آن سالها [قرن هفدهم میلادی]، مثل لیتوگرافی، كلیشه‌سازی، كنده‌كاری و چاپ، كاریكاتور را به شكل هنری مردمی، مطلوب عامه كرد.

در نخستین روزهای نشو و نمای این هنر، با نام‌هایی چون اگوستینو كاراچی Agustino Caracci و جیوانی برنی‌نی Giovanni Barnini در ایتالیا به عنوان پیشگامان هنر كاریكاتور و طنز ترسیمی برمی‌خوریم؛ ولی اوضاع و احوال اجتماعی و سیاسی ایتالیا در آن زمان به گونه‌ای نبود كه این هنر بتواند بدان‌سان كه باید و شاید تأثیری فراگیر داشته باشد. در اواخر قرن هفدهم میلادی، آزادی بی‌قید و بند مطبوعات در هلند از سویی و گرد آمدن گروه بسیاری از نقاشان و هنرمندان وقت در این كشور، هلند را میدان فعالیت كاریكاتوریست پركاری چون رومین دوهوگ Romin De Hoog ساخت. شهرت و محبوبیت او حتی از مرزهای كشورش فراتر رفت، تا جایی كه كاریكاتورهایش با ترجمه و زیرنویس، راهی فرانسه و انگلستان شد.

در همین زمان در فرانسه و انگلیس نیز با توجه به اوضاع و احوال سیاسی، كاریكاتور به عنوان حربه‌ای در درگیری‌های جناح‌های مختلف سیاسی مورد استفاده قرار گرفت.

ویلیام هوگارت William Hugart از جمله كسانی است كه در این راه، مكتب تازه‌ای در انگلستان به وجود آورد. آثار هوگارت راه‌گشای افراد دیگری در این زمینه شد كه از میان آنها نام جیمز گیلاری James Gillary پدر و بنیانگذار كاریكاتور سیاسی در انگلستان و رولاندسون Rolandson بیش از همه می‌درخشد.

فرانسویان نیز به نوبه خود در این راه تكاپو كردند. كاریكاتور سیاسی كه در دوران لویی شانزدهم به شدت سركوب شده بود، قبل و در جریان انقلاب كبیر فرانسه جان تازه‌ای گرفت و رونق‌بخش شبنامه‌هایی شد كه به مدد صنعت چاپ، دست به دست در میان مردم می‌گشت. پس از پایان انقلاب، اتفاقی در پاریس افتاد كه آینده طنز ترسیمی و كاریكاتور روزنامه‌ای را دگرگون كرد. در نوامبر سال 1830 چارلز فیلیپون Philipon Charles سنگ بنای نشریه‌ای به نام كاریكاتور را گذاشت كه می‌توان از آن به عنوان نخستین نشریه صرفاً فكاهی و انتقادی سیاسی یاد كرد. ...

در سال 1841م هفته‌نامه پانچ Punch در انگلستان پا به عرصه وجود گذاشت.

كاریكاتوریست اصلی این نشریه جان لیچ Johnlich بود كه می‌توان كارهایش را الگوی اصلی كاریكاتور روزنامه‌ای به شكلی كه بعداً در تمام جهان مرسوم شد، دانست.»

دوران، ماهنامه الکترونیکی تاریخ معاصر ایران