تبیان، دستیار زندگی
زیارت قبور مردگان باید عبرت و پند زیارت‏كننده می‏شود و از خواب غفلت كه بسیاری از انسانها گرفتار آن هستند بیدار می‏شود و آگاه می‏گردد كه زندگی دنیا برای همیشه باقی نیست و دست او روزی از این دنیا كوتاه می‏شود و آنچه باقی و ماندگار است عمل صالح می‏باشد و از
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

آثار سازنده زیارت قبور !


زیارت قبور مردگان باید عبرت و پند زیارت‏كننده می‏شود و از خواب غفلت كه بسیاری از انسانها گرفتار آن هستند بیدار می‏شود و آگاه می‏گردد كه زندگی دنیا برای همیشه باقی نیست و دست او روزی از این دنیا كوتاه می‏شود و آنچه باقی و ماندگار است عمل صالح می‏باشد و از این جهت تلاش می‏كند كه دست از حرص‏وآز و طمع بردارد و با اعمال نیكو و رفتار شایسته خود را آماده ملاقات پروردگار نماید.

پیامبر گرامی اسلام در این‏باره می‏فرمایند: زوروا القبور فانها تذكركم الاخرة :[ سوره نساء، آیه 64] «قبرها را زیارت كنید، زیرا موجب یادآوری آخرت و قیامت می‏گردد.»


بهشت زهرا

شیعه و اهل سنت از رسول اكرم(صلى الله علیه وآله وسلم) روایت كرده اند كه فرمود:

«زوروا القبور فإنّها تذكّركم الآخرة» ( [القزوینى، محمدبن یزید; سنن ابن ماجة; تحقیق و ترقیم وتعلیق: محمد فۆادعبد الباقى، دار الفكر للطباعة والنشر والتوزیع، ج1، ص500.])

هیچ یك از علما در زیارت قبور اشكالى نكرده و تمامى علماى اسلام چه سنّى و چه شیعه معتقدند كه زیارت قبور از مستحبات است. پیامبر (صلى الله علیه وآله وسلم) مى فرماید: قبرستان بروید قبور را زیارت كنید; چرا كه این كار یادآور آخرت است. انسان زمانى كه وارد مى شود درمى یابد چه كسانى با چه جایگاه هاى عظیمى هم اكنون اسیر خاك هستند!

برخى آثار سازنده زیارت قبور

زیارت قبور، آثار سازنده فراوانى دارد كه به برخى از آن ها اشاره مى شود.

1- زیارت قبور مردگان باید عبرت و پند زیارت‏كننده می‏شود و از خواب غفلت كه بسیاری از انسانها گرفتار آن هستند بیدار می‏شود و آگاه می‏گردد كه زندگی دنیا برای همیشه باقی نیست و دست او روزی از این دنیا كوتاه می‏شود و آنچه باقی و ماندگار است عمل صالح می‏باشد و از این جهت تلاش می‏كند كه دست از حرص‏وآز و طمع بردارد و با اعمال نیكو و رفتار شایسته خود را آماده ملاقات پروردگار نماید.

پیامبر گرامی اسلام در این‏باره می‏فرمایند: زوروا القبور فانها تذكركم الاخرة :[ سوره نساء ،آیه 64] «قبرها را زیارت كنید، زیرا موجب یادآوری آخرت و قیامت می‏گردد»

همچنین براساس روایات اهل‏سنت رسول‏خدا(صلی الله علیه وآله) به همسرش نحوه زیارت قبور را آموزش داد و فرمود به هنگام زیارت قبر بگوید: السلام علی اهل الدیّار من المومنین و المسلمین یرحم‏الله المستقدمین منا و المستاخرین و انا ان‏شاءالله بكم لاحقون و عایشه نیز به زیارت قبور می‏رفت

همچنین در روایت دیگری[طرح التثریب، ص 297] آن حضرت می‏فرماید: زیارت قبور مایه یادآوری مرگ می‏گردد.

2- زیارت قبر مۆمن و قرائت قرآن و فاتحه و دعاء در نزد قبر او، موجب خشنودی و مغفرت آن مۆمن می‏شود زیرا او از ثواب این اعمال بهره‏مند و منتفع می‏گردد و از این جهت وقتی كسی به زیارت آنها می‏رود خوشحال می‏شود.

در روایتی از امیرالمومنین علی(علیه السلام) می‏فرماید:

زوروا موتاكم فانهم یفرحون بزیارتكم [ وسائل الشیعه، ج2، كتاب الطهارة، باب 54، حدیث5] ؛ «مردگانتان را زیارت كنید و همانا آنها با زیارت شما خوشحال می‏شوند.

3- زیارت قبور علاوه بر ثوابی كه برای مرده دارد پاداش فراوانی نیز برای زیارت‏كننده دارد كه ما به برخورداری از مغفرت و رحمت الهی می‏گردد.

امام رضا(علیه السلام) در این رابطه می‏فرمایند: من اتی قبر اخیه ثم وضع یده علی القبر و قرأ انا انزلناه فی لیلة القدر سبع مرّات امن یوم الفرغ الاكبر[السنن الكبری، ج 5، ص 245] : «آن كس كه به نزد قبر مومن برادر آید و دستش را بر قبر گذارد و هفت مرتبه انا انزلنا فی لیلةالقدر بخواند خداوند او را در روز قیامت «فزع اكبر» ایمن سازد» و نیز آن حضرت فرمود هر كس چنین كند خداوند او و صاحب قبر را بیامرزد.[ وسائل الشیعه، ج2، كتاب الطهاره، باب 57، حدیث5]

بنابراین بر مسلمانان است كه در هر فرصتی به زیارت قبور مومنین به ویژه بستگان و ذی‏الحقوق بشتابند تا بدین وسیله مشمول رحمت و مغفرت الهی گردند و موجبات خشنودی آنان كه در زیر خروارها خاك آرمیده‏اند را فراهم نمایند و هم خود از این وادی آرام و خاموش درس‏های لازم را فراگیرند. اما در رابطه با بخش دوم سۆال می‏گوئیم كه روایات این فواید سه‏گانه را اختصاص به مردان نداده‏اند .

حضرت فاطمه

مجاز بودن زیارت برای زنان

از عمومیّت و شمول این روایات شیعه و سنی استفاده می‏شود كهفاطمه دختر رسول گرامی اسلام هر هفته برای زیارت قبر عموی بزرگوار خود حمزه به احد می‏رفت و در كنار قبر او نماز بجا می‏آورد و برای آن شهید بزرگوار رحمت و مغفرت الهی را مسئلت می‏نمود.[ مستدرك حاكم، ج1، ص277، وسائل الشیعه، ج2، كتاب الطهارة، باب5، ج2.]

همچنین براساس روایات اهل‏سنت رسول‏خدا(صلی الله علیه وآله) به همسرش نحوه زیارت قبور را آموزش داد و فرمود به هنگام زیارت قبر بگوید: السلام علی اهل الدیّار من المومنین و المسلمین یرحم‏الله المستقدمین منا و المستاخرین و انا ان‏شاءالله بكم لاحقون صحیح مسلم، ج3، باب ما یقال عند و حول القبور، ص64][ و عایشه نیز به زیارت قبور می‏رفت [صحیح ترندی، ج4، كتاب الجنائز، باب ما جاء فی زیارة القبور، ص275.]

4- زیارت قبورِ علما، صلحا، أطبا و خدمت گذاران نوعى تقدیر از مقام آنهاست.

وقتى كه به زیارت علما و بزرگان مى رویم مى خواهیم از آن ها تقدیر كرده و بگوییم كه شما را فراموش نكرده ایم. زیارت نوعى تقدیر از نقش هدایت گرى و یا خدمت خالصانه انسان هاى بزرگ است.

5- زیارت قبور، تجدید بیعت با انبیا و اولیا است. مسلمانان با زیارت قبور انبیا و أئمه مى گویند ما در همان مسیرى كه شما بودید قدم برمى داریم و در حقیقت از پویندگان راه شما هستیم.

بر مسلمانان است كه در هر فرصتی به زیارت قبور مومنین به ویژه بستگان و ذی‏الحقوق بشتابند تا بدین وسیله مشمول رحمت و مغفرت الهی گردند و موجبات خشنودی آنان كه در زیر خروارها خاك آرمیده‏اند را فراهم نمایند و هم خود از این وادی آرام و خاموش درس‏های لازم را فراگیرند. اما در رابطه با بخش دوم سۆال می‏گوئیم كه روایات این فواید سه‏گانه را اختصاص به مردان نداده‏اند

در اعمال حج نیز مستحب است كه انسان دست بر روى حجرُ الاسود گذاشته و این دعا را بخواند: «أمانتى أدیتها، ومیثاقى تعاهدته، لتشهد لى بالموافاة، آمنت بالله عزّ وَ جلّ، وكفرت بالجبت والطاغوت، واللات والعزى، وهبل والأصنام، وعبادة الأوثان والشیطان، وكل ندّ یعبد من دون الله. سبحانه عما یقولون علواً كبیراً» ( [على بن بابویه، فقهُ الرضا، چاپ الأولى1406 ق، انتشارات المۆتمر العالمى للإمام الرضا (علیه السلام) ، مشهد المقدسة، ص 218-219])

گویا دست بر حجر الاسود مى گذاریم و با ابراهیم خلیل بیعت مى كنیم و مى گوییم: ابراهیم عزیز! ما شما را ندیدیم اما این سنگ، اثرى از آثار شماست. دست برآن مى نهیم چونان كه گویا دست به ابراهیم خلیل مى دهیم كه ما نیز در راه توحید باقى خواهیم ماند و از توحید منحرف نخواهیم شد.

علاوه بر این روایاتى از پیغمبر اكرم داریم كه هر كه حج كند اما مرا زیارت نكند به من جفا كرده است: «من حجَّ بیت ربّى و لم یزرنى فقد جفانى» ( [مستدرك سفینة بحار الانوار، سال 1418ق، مۆسسة النشر الإسلامى التابعة لجماعة المدرسین بقم المشرفة، ج2،ص 203 ])

این روایت با چهل سند از پیغمبر اكرم(صلى الله علیه وآله وسلم) نقل شده و لذا تمام مسلمانان جهان در این چهارده قرن هر گاه حج مى رفتند به مدینه و زیارت پیغمبر نیز مى شتافتند. سنّت بر همین جارى بوده و اكنون نیز هست.

                                                                                                                                        فرآوری : زهرا اجلال

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان


منابع :

سایت توحید

سایت مذاهب

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.