اصل حاكم بر روابط اجتماعی رعایت اصل برابری است

پروفسور سیدمحمد هاشمی پدر حقوق اساسی ایران در همایش حقوق بین‌الملل در آیینه علوم روز با اشاره به اینكه حقوق بشر پیغام سروش است، افزود: بزرگترین دشمنان حقوق بشر خود بشر است چراكه بیشتر جنگ‌های صورت گرفته از دشمنی انسان‌ها نشات گرفته است.

وی ادامه داد: جنگ جهانی اول و دوم انسان را به بازنگری وجودی خودشان كشاند به همین خاطر اعلامیه جهانی مبنی بر حقوق بشرتصویب شد.

این استاد برجسته دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینكه خداوند به انسان دو نعمت ارزشمند اندیشه و فن داده است، گفت: اندیشه انسان باعث رفع و دفع بلایا و گرفتاری‌های او می‌شود و تدبیر آدمی مدبر راهكارهایی است كه انسان را راهبری می‌كند.

هاشمی تصریح كرد: انسان برای شكوفایی استعدادهایش و رسیدن به اوج كرامت انسانی باید در حفظ جان و مال خود از آن ها حراست كند.

وی با بیان اینكه حقوق بشر از آن بشر است گفت: منزلت و كرامت انسان ناموس آدم است پس انسانها برای حفظ ناموس خودباید از آن دفاع كنند كسی كه خود را مظلوم می داند و از وضعیت حاكمیت ناراضی است خود او شریك ظالم است چراكه در مقابل حاكم ظالم سكوت كرده است.

وی ادامه داد: سكوت در مقابل حكومت هایی كه اعمال كننده ظلم هستند گناه است و افرادی كه ساكت می نشینند شریك ظالمان هستند.

هاشمی اظهار كرد: مبارزه با ظلم جزء طبیعت و فكر انسان است و سعی می كند در مقابل بدی ها سكوت نكند.

پدر حقوق اساسی ایران به سخن امام علی (ع) در مورد امر به معروف و نهی از منكر اشاره كرد و افزود: بهترین امر به معروف و نهی از منكر گفتن كلمه حق در مقابل حاكم ظالم است.

وی با بیان اینكه غربی‌ها حقوق بشر را متعلق به خود می‌دانند، گفت: حقوق بشر متعلق به تمام انسان‌های آزاده است همه ادیان الهی به رستگاری بشر اشاره می‌كنند و بر كرامت انسانی تاكید می‌كنند ولی گاهی اوقات غربی‌ها متوسل به آیات و ادیانی می‌شوند و انسان را به سمت سقوط راهنمایی می‌كنند.

این استاد برجسته دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به اینكه عقل و اندیشه نیك جزء لوازم وجودی انسان است افزود: همبستگی، همراهی و مساعدت در همه ادیان دینی مطرح شده است و برای اینكه انسان بتواند در این دنیا به طور شایسته زندگی كند نیاز به عدالت دارد و آدمی با عقل و اندیشه خود می تواند عدالت را بر پا كند.

وی با بیان اینكه اسلام یك نظام اجتماعی است كه به سعادت انسان‌ها توجه می‌كند، گفت: جامعه اسلامی مظهر دموكراسی است چرا كه به تمام نیازهای انسان توجه كرده است.

وی اظهاركرد: اگر در جامعه‌ای عدالت نباشد مردم آن جامعه باید برای اقامه قسط و عدالت اقدام نمایند و سعادت پیش راه خود را تنظیم كنند.

هاشمی با اشاره به اینكه قرآن به زیبایی از زندگی اجتماعی سخن گفته و 49 بار به آن اشاره كرده است افزود: امت وسط و میانه رو بهترین جامعه از نظر قرآن است جامعه ای كه انسان های آن آزاده هستند و تقوای پرهیز از سكوت در مقابل ظالمان و تقوای ستیز كه انسان‌ها را به انجام اعمال خیر دعوت می‌كند، دارند.

وی گفت: جامعه نمونه، شرایطی دارد كه برابری، اسارت فرد و جامعه یعنی انسان‌هایی كه نسبت به جامعه بی‌تفاوت نیستند، اعتدال و میانه روی، اخوت و هم بستگی از جمله این شرایط است.

این استاد برجسته حقوق با اشاره به اینكه همه ما در مقابل جامعه خود مسئولیم، افزود: همزیستی مسالمت آمیز مسئولیت همگانی را طلب می‌كند و گذشت، مدارا، تحمل و تعامل مسئولیت همگانی ماست.

وی گفت: در اندیشه و درون اسلام به تمام این زیبایی‌ها اشاره و بر مدارای بین افراد جامعه تاكید می‌كند چراكه با مدارا دوستی زاییده می شود و دشمنی ها از بین می رود.

وی در بخش دیگر همایش به اصول حاكم بر روابط اجتماعی اشاره كرد و افزود: انسان‌ها مثل دانه‌های شانه در كنار یكدیگر هستند و هیچ انسانی بر انسان دیگر برتری ندارد و اصل حاكم بر روابط اجتماعی رعایت اصل برابری است و سرنوشت همه انسان‌ها با یكدیگر مرتبط است و هر كسی در برابر هر عملی كه در جامعه انجام می‌دهد مسوول است.

این دكتری حقوق؛ گفت: حق حیات، آزادی عقیده و برابری حقوق زن ومرد حق هر انسان آزادی خواه است.

هاشمی در بخش پایانی همایش از علماء برای بحث در مورد حقوق برابر زن و مرد دعوت كرد و افزود: باید در مورد حقوق زنان در جامعه امروز كه تفاوت چشم‌گیری با زنان گذشته دارند و نسبت به آیاتی كه در مورد حق زنان در قرآن آمده بحث كرد چراكه اسرار زیادی در این آیه‌ها نهفته است اگر سهم زن از مرد كمتر است متعلق به آن دوران بوده است برای زمان ما كه زنان هم پای مردان گام برمی‌دارند این حق نباید تغییر كند؟.

منبع: ایسنا