انتخاب موضوع و تعریف مسئله
نخستین مرحله از امر تحقیق، مشخص کردن مسئله یا موضوع تحقیق است.
موضوع های تحقیق بسیار زیاد است. تحقیق می تواند درباره ی پدیده های طبیعی یا انسانی یا اجتماعی باشد. در انتخاب موضوع تحقیق نکاتی را باید در نظر گرفت. بعضی از این نکات چنین است:
1- حل مسئله از نظر علم، صنعت، اقتصاد، جامعه و ... مؤثر و مفید و با ارزش باشد.
2- امکان حل مسئله از نظر علمی، نیروی انسانی، مکان، زمان و بودجه فراهم باشد.
3- مسئله و هدف های آن از نظر محقق کاملاً روشن باشد.
4- مسئله و موضوع تحقیق مورد علاقه ی محقق باشد.
5- محدوده ی کار تحقیق مشخص و تعریف شده باشد.
پس از آن که موضوع تحقیق مشخص شد، لازم است موضوع را تا آن جا که ممکن است به صورت سؤالی درآوریم. کلیه ی واژه هایی که در موضوع به کار می بریم را تعریف کنیم. عوامل مؤثر بر موضوع تحقیق را شرح دهیم. سابقه ی تاریخی موضوع را مورد مطالعه قرار دهیم. مطالعات قبلی مربوط به موضوع را جمع آوری کنیم. وسایل مورد نیاز برای تحقیق را آماده سازیم.
خوب است در انتخاب موضوع پژوهش به این نکات توجه کنید:
• موضوعی را انتخاب کنید که درباره ی آن به منابع کافی مثل کتاب، مجله، افراد متخصص و ... دسترسی داشته باشید.
• موضوعی را انتخاب کنید که نتایج آن مفید، سودمند و جدید باشد.
• موضوعی را انتخاب کنید که زمان کافی برای انجام آن داشته باشید.
• موضوعی را انتخاب کنید که به آن علاقه دارید و در حد توان شما باشد.
خوب است بدانید:
• عجله و شتابزدگی و انتخاب موضوع های کلی و گسترده، پژوهش شما را ضعیف خواهد کرد.
بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان
تنظیم نسرین صادقی
