فرهنگ های وارداتی
در هر جامعه مجموعه ای از الگوها و ایدهآلهای فرهنگی در ارتباط با خصوصیات زیبایی اندام و چهره در مورد زنان و مردان مورد تبلیغ و اشاعه قرار میگیرد. اینگونه ایده ال ها به عنوان اهداف عینی بر رفتارهای افراد در جوامع مختلف برای هماهنگ کردن یا نزدیک تر کردن خصوصیات بدن خود با این ارزشها مورد توجه قرار میگیرند. نمونهی مشخصی از این ارزشها که امروزه در مورد زنان و مردان در اکثر جوامع مورد توافق قرار گرفته، پدیده تاتو یا همان خالکوبی روی بدن می باشد.
در هر جامعه مجموعه ای از الگوها و ایدهآلهای فرهنگی در ارتباط با خصوصیات زیبایی اندام و چهره در مورد زنان و مردان مورد تبلیغ و اشاعه قرار میگیرد. اینگونه ایده ال ها به عنوان اهداف عینی بر رفتارهای افراد در جوامع مختلف برای هماهنگ کردن یا نزدیک تر کردن خصوصیات بدن خود با این ارزشها مورد توجه قرار میگیرند. نمونهی مشخصی از این ارزشها که امروزه در مورد زنان و مردان در اکثر جوامع مورد توافق قرار گرفته، پدیده تاتو یا همان خالکوبی روی بدن می باشد.
تاتو نشانه یا طرحی دائمی است که با کاشتن رنگدانهها داخل پوست بهوجود میآید.در واقع نقاشی بدن از دهه 1960در جوامع غربی احیا و تقویت شد و تا حدودی با آزاد سازی عادات اجتماعی در خصوص برهنگی، این امر تسریع شد. حتی امروزه هم درباره مشروعیت و قانونی بودن نقاشی بدن به عنوان یکی از اشکال هنر، بحث های بسیاری وجود دارد. می توان گفت که احیای جدید این هنر، به نمایشگاه جهانی سال 1933 در شیکاگو برمی گردد؛ زمانی که مکس فکتور بدن مدل خود را با فرمول جدید گریم خود برای فیلم های هالیوود نقاشی کرد و باعث ایجاد آشوب و اختلال عمومی شد، که در نتیجه مکس فکتور و مدل او بازداشت شدند.
نقاشی بدن همیشه بر روی بدن کاملا برهنه انجام نمی شود. نقاشی بدن ممکن است شامل طرح های کوچکتر بر روی یک قسمت از بدن مانند بازو، پشت گردن، کمر،پا و ....باشد.
در حال حاضر ترسیم نقوش مختلف بر روی بدن، طرفداران زیادی پیدا کرده است. دلایل گرایش جوانان به این امر را می توان به دو صورت فردی و اجتماعی مورد ارزیابی قرار داد. از دیدگاه اجتماعی چنین برمی آید که امروزه با گسترش شبکه های جهانی و نفوذ زیر مجموعه های آن در سراسر دنیا بسیاری از شرکت های تبلیغاتی یا گروه های مختلف از این ابزار و ابزاری مشابه آن برای استفاده های تبلیغاتی خود بهره می برند تا از این طریق بتوانند نفوذ فرهنگی روی جوامع به ویژه کشورهای در حال توسعه داشته باشند.
تاتو کردن ممکن است فقط چند دقیقه یا نهایتا چند ساعت طول بکشد ولی عواقب ناشی از پشیمانی آن بسیار جبران ناپذیر است در نتیجه بهتر است قبل از انجام آن دربارهاش تحقیق کرده تا با برداشتن گامهایی در راه محافظت از سلامت خود، دچار پشیمانی نشد
از دیدگاه فردی هم مطرح کردن خود در میان مردم،کسب هویت ، ویژگی خاص روحی- روانی بعضی جوانان، داشتن روحیه اعتراضی، به روز بودن، یکی شدن با دنیا، تقلید از گروه های مرجع، ضربه های عاطفی و تجربه های تلخی که برخی از آنها در زندگی با آن مواجه شده اند می باشد.گروه های مرجع شامل ستاره های سینمایی، ورزشی، موسیقی و سایر حوزه های هنری است که جوانان از آن ها الگو می گیرند و به طور مستقیم اعمال آن ها را تقلید می کنند.
نوجوانان بین 15 تا 18 سال بیشتر از دیگران در معرض گرایش به انواع مدها قرار دارند و بیشتر تحت تاثیر فرهنگ غربی، مدهای غرب و مکاتب آن ها قرار می گیرند. آن چه که امروز تحت عنوان آرایش مردانه در جامعه ما قابل مشاهده است از جمله برداشتن ابرو، دست بردن در چهره، استفاده از لوازم آرایش، تتو و غیره کاملا با ارزش ها و هنجارهای اجتماعی و دینی و فرهنگی ما در تضاد است و این بدیهی است. اما متاسفانه گرایش به فرهنگ غرب در جوانانی که به خودآرایی علاقه مندند به حدی رسیده که این آرایش و خودآرایی را هنجار تلقی می کنند نه ناهنجاری.
در واقع در دنیای کنونی بدنهای ما و از جمله سلامت و رفتار جنسیمان تحت تاثیر عوامل اجتماعی قرار دارد. بنابر این تجربهی ما و بودن ما در این جهان، بواسطهی رابطهی مالوف بدنمان با جهان محقق میشود. وقتی اعضای یک جامعه سعی دارند بدن¬های خود را مطابق با انتظارات فرهنگی جامعه و یا گروهی که بدان تعلق دارند هم¬نوا کنند به این نکته واقف¬اند که زیبایی با تلاش فردی به دست می¬آید و نکته¬ی دیگر اینکه این انتظارات فرهنگی و اجتماعی هستند که تغییرات در بدن برای زیبا شدن را به افراد تحمیل میکنند. انتظارات درباره¬ی اینکه بدن یک مرد، یک زن، یک دختر و یا یک پسر چگونه باید باشد. در واقع استفاده از این پدیده و حرکت جامعه به سمت نمادگرایی، اعضای گروه را به یک نوع طرز فکر خاص سوق می دهد و مجبورشان می کند از قانون های نانوشته ای پیروی کنند.
دردنیای کنونی زیبایی، برای فرد کارکردهایی روانی و اجتماعی پیدا کرده است. شاید بتوان مهمترین کارکرد زیبایی را تسهیل و تسریع برقراری روابط اجتماعی در گروه و جامعه دانست که در طی آن محیطهای اجتماعی بدنها را میسازند، و این ساختهشدن بدنها به نوبه خود بر رفتار اجتماعی تاثیر میگذارد، و رفتار اجتماعی باز بر تحولات و تغییرات بدنی موثر واقع میشود
تاتو کردن ممکن است فقط چند دقیقه یا نهایتا چند ساعت طول بکشد ولی عواقب ناشی از پشیمانی آن بسیار جبران ناپذیر است در نتیجه بهتر است قبل از انجام آن دربارهاش تحقیق کرده تا با برداشتن گامهایی در راه محافظت از سلامت خود، دچار پشیمانی نشد. زیرا از آنجایی که با گذشت زمان ، رنگ تاتو کم رنگ تر شده و یا کلا تغییر می کند و از قهوه ای به قرمز و یا از مشکی به کبودی می گراید و یا گاهی به اقتضای سن، تاتو کرده اما با بالا رفتن سن، طرز فکرشخص عوض شده و دیگر دوست ندارد نقشهای تاتو روی پوستش باشد ، شخص از تاتو انجام شده خسته شده و تصمیم به پاک کردن و یا ازبین بردن آن می گیرد که معمولا به همان فردی که تاتو انجام داده مراجعه می نماید . این افراد معمولا با رنگهای همرنگ ، پوست محل تاتو شده را مجددا تاتو می کنند و به اصطلاح آن رنگ قبلی را پاک می کنند . این درحالی است که رنگهای قبلی در پوست موجود می باشند و رنگ جدید که همرنگ پوست است فقط رنگهای قبلی را به عمق می فشارد و جایگزین آن می شود . همچنین می بایست برای زدودن رنگ ها از بدن به پزشک مراجعه نمود که پزشکان معمولا از 3 روش سایش پوست، جراحی و لیزر استفاده می نمایند.
امروزه با گسترش شبکه های جهانی و نفوذ زیر مجموعه های آن در سراسر دنیا بسیاری از شرکت های تبلیغاتی یا گروه های مختلف از این ابزار و ابزاری مشابه آن برای استفاده های تبلیغاتی خود بهره می برند تا از این طریق بتوانند نفوذ فرهنگی روی جوامع به ویژه کشورهای در حال توسعه داشته باشند.
علاوه بر موارد غیر بهداشتی مذکور، هزینههای خالكوبی و تاتو بسیار گزاف و گران است. خالكوبی روی اعضای بدن با توجه به میزان تاتو، نوع طراحی، كیفیت كار، موقعیت فرد و مركز انجام این اقدامات، متفاوت بوده و هزینههای گزافی در پی دارد.خالكوبی روی بدن از دست كم 100 هزار تومان آغاز و بسته به تصویر و گستردگی كار، تا چند برابر نیز هزینه دارد.همچنین تحقیقات اخیر انجمن خیریه حمایت از بیماران کبدی در ایران نشان می دهد که یکی از بیماری های شایع عفونی و مسری در کشور ما هپاتیت نوع Cو نوع B است . هر دو نوع این هپاتیت از طریق خون منتقل می شوند ، تحقیقات گسترده نشان می دهد که تاتو می تواند یکی از روشهای انتقال هپاتیت به خصوص هپاتیت نوع C باشد و خطر ابتلای فرد به ایدز را نیز افزایش دهد. از عوارض دیگر تاتو این که در صورتیکه شخص نیاز به تصویر برداری با MRI داشته باشد ، تاتو در محل می تواند به دلیل وجود فلزات سنگین مانند اکسید آهن با اینگونه تصویر برداری ها تداخل نماید و تشخیص را دچار مشکل نماید .
بنابراین شاید بتوان گفت فقر و ثروت، معضلات شخصیتی و مشکلات قومیتی در رشد پدیده های حاکی از کمبودهای هویتی افراد موثر است که گرایش به خالکوبی کمترین آنها است. همچنین با توجه به اینکه فرهنگ مصرف گرایی امروزه به یک فرهنگ غالب تبدیل شده است شاید لازم باشد برای الگوسازی نسل جوان اقدامات جدی تری صورت گیرد زیرا تجربه نشان داده در مواقعی که جوانان الگوهای فکری و اجتماعی مناسبی در اختیار داشته باشند کمتر به رفتارهای متفاوت و بعضاً آسیب زا روی می آورند. از سوی دیگر در جامعه مدرن امروزی و میان جوامع عصر حاضر خالکوبی هرچه بیشتر به یک مد همگانی تبدیل شده است و به ویژه در میان جوانان رواج یافته و در این بین جوانان کشورهای در حال توسعه از آن به مثابه امری برای عقب نماندن از قافله زیبایی و همگامی با جهان پیشرفته امروز استفاده می کنند.
به این جهت علل گرایش جوانان به این پدیده قابل تامل و بررسی است زیرا شیوع پدیده غربی خالکوبی و تاتو باعث ناهنجاریهای اجتماعی و فرهنگی می شود و در جوامع در حال رشد به دلیل فروریختگی های فرهنگی و تزلزل پذیری ارزش ها و هنجارهای ملی، شرعی و عرفی بروز پدیده ای از این دست و تبدیل شدن آنها به مشکل و معضلی در روح و روان فرد و جامعه، دسترس پذیرتر است.
فراوری:فاطمه برادران
بخش اجتماعی تبیان
منابع: آریاییان/ تابناك/ جهان نیوز
لینک های مرتبط :