تبیان، دستیار زندگی
واریس نوعی بیماری است که به صورت پیچ در پیچ شدن، برجسته شدن و بیرون زدن وریدها تظاهر...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

واریس؛ شایع‌ترین بیماری عروقی

واریس پا


به طور حتم شما هم در مورد واریس مطالبی شنیده‌اید یا افراد زیادی را دیده‌اید که از این بیماری رنج می‌برند. واریس نوعی بیماری است که به صورت پیچ در پیچ شدن، برجسته شدن و بیرون زدن وریدها تظاهر کرده و ممکن است در اعضای مختلف بدن دیده شود، ولی عموما واریس را به عنوان درگیری عروق اندام تحتانی می‌شناسند.


ضعف عضلات ساق پا و اختلال در عملکرد دریچه‌هایی موسوم به "دریچه های لانه کبوتری" نیز از جمله دلایلی هستند که موجب بروز این بیماری می‌شوند.

سیاهرگ‌های (ورید) بدن وظیفه دارند خون بدون اکسیژن را از اعضای مختلف بدن گرفته و به قلب بازگردانند. حال مشخص است که برای این کار فشار بیشتری به وریدهای ساق پا وارد شده و مشکلاتی را ایجاد می‌کند، زیرا وریدهای ساق پا باید خون را در مسیری طولانی‌تر و بر خلاف جاذبه زمین انتقال دهند. البته در وریدها دریچه‌هایی یک طرفه برای پیشگیرى از بازگشت خون قرار دارد. حال اگر این دریچه‌ها کار خود را به‌خوبى انجام ندهند، خون برمی گردد و با تجمع در وریدها، موجب تورم آنها می‌شود.

واریس شایع‌ترین بیماری عروقی است، به طوری که یک نفر از هر پنج نفر به درجاتی از واریس مبتلاست؛ البته خانم ها 5 برابر آقایان دچار واریس می‌شوند.

دلایل ایجاد واریس

واریس می‌تواند به علل متفاوتی ایجاد شود. عموما این بیماری در افرادی که مشاغل شان مستلزم ایستادن یا نشستن‌های طولانی مدت و یا بلند کردن اجسام سنگین است، شیوع فراوانی دارد.

اما در کنار این مورد، عواملی مثل وراثت و چاقی هم در بروز آن تاثیر دارند؛ به طوری که گروهی از بیماران سابقه خانوادگی ابتلا به واریس دارند. اضافه وزن نیز با فشاری که بر وریدهای ساق پا وارد می‌کند، می‌تواند موجب بروز این بیماری شود.

سن فرد نیز عامل مهمی است. در حقیقت با افزایش سن، خطر ابتلا به واریس بیشتر می‌شود، طوری که حدود 10 درصد خانم های زیر 30 سال و بیش از 75 درصد خانم های بالاى 70 سال با این مشکل روبه‌رو هستند.

بارداری نیز احتمال وقوع بیماری را افزایش می‌دهد و به همین دلیل زنان بیش از مردان در معرض این بیماری قرار دارند.

تغییر رنگ پوست، ایجاد زخم و خصوصا ورم اندام، نشانه پیشرفت بیماری واریس است.

نشانه‌های بیماری

ایجاد ظاهری نازیبا کمترین مشکلی است که این بیماری ایجاد می‌کند. واریس با علائمی همچون خستگی، ناراحتی و احساس سنگینی در ناحیه ساق پا همراه است؛ البته این شرایط و دردها به خصوص در دوران قاعدگی آزاردهنده‌تر نیز می‌شود.

وجود وریدهای متسع و پیچ در پیچ در اندام تحتانی و ایجاد زخم زیر پوست ساق پا از دیگر علائم بالینی این بیماری هستند.

گاهی در رگ‌های مبتلا به واریس، لخته ایجاد می‌شود. ایجاد لخته سبب قرمزی، تورم، درد و حساسیت نسبتا زیادی می‌شود، ولی باید گفت بروز لخته در رگ‌های سطحی که قابل لمس هستند، خطری نداشته و تنها با ایجاد درد موضعی باعث ناراحتی بیمار می‌شود.

در واریس‌های پیشرفته، پوست قسمت پایین و داخلی ساق پا، درست در قسمت بالای قوزک داخلی پا، به تدریج تغییر رنگ داده و ضخیم می‌شود. در نهایت نیز زخم‌هایی به اسم زخم واریسی بروز می‌کند.

تغییر رنگ پوست، ایجاد زخم و خصوصا ورم اندام، نشانه پیشرفت بیماری واریس است.

جوراب واریس پا

پیشگیری و درمان

بیمارانی که گرفتار اثرات مختصر واریس شده‌اند، یا سابقه ابتلا به واریس در خانواده آنها وجود دارد، به خصوص اگر وضعیت شغلی آنها مطابق با شرایط ذکر شده در بالاست، یا خانم‌هایی که در ابتدای دوران بارداری هستند، باید اقداماتی را جهت پیشگیری و درمان بیماری انجام‌ دهند. پوشیدن جوراب‌های مخصوص واریس تا ناحیه زیر زانو کمک زیادی به تسکین علائم می‌کند. بهتر است این جوراب‌ها را فقط هنگام استراحت دربیاورید.

همچنین خوب است پاها را چند دقیقه در روز و هنگام استراحت بالا نگه دارید.

ماساژ از دیگر شیوه‌هایی است که برای بهبود علائم واریس استفاده می‌شود، البته هیچ وقت خودسرانه از ماساژ استفاده نکنید و از فردی متخصص در این زمینه کمک بخواهید.

انجام حرکات ورزشی مناسب، استفاده از شیوه‌های متفاوت درمانی با نظر پزشک و آب‌درمانی نیز می‌تواند در کاهش و بهبود علائم به بیماران کمک ‌کند.

متخصصان توصیه می‌کنند بیماران پس از مشورت با پزشک بهتر است، هفته‌ای سه جلسه آب‌درمانی و شنا داشته باشند. شنای کرال سینه و پشت نیز از بهترین ورزش‌های موثر برای درمان این بیماری است.

کمتر از 10 درصد بیماران مبتلا به واریس هم نیاز به عمل جراحی پیدا می‌کنند.

در نهایت به خاطر داشته باشید با بروز علائم واریس، حتما به پزشک مراجعه کنید و در این کار کوتاهی ننمایید.

چگونه بیماری رگ ها بررسی می شود؟

1- داپلر دستی : داپلر دستی وسیله کوچک و ارزان قیمتی است که با آن می توان جریان خون را در داخل رگ ها بررسی کرد. صدای جریان خون داخل رگ هنگامی که بیمار ایستاده است و سپس بعد از فشار روی رگ در قسمت پایین تر بررسی می شود. با این مانور یک صدای «ووش» شنیده می شود. در افراد سالم هنگامی که فشار روی رگ قطع می شود صدایی شنیده نمی شود، ولی در بیماران دچار نارسایی دریچه لانه کبوتری به علت عدم کنترل برگشت، صدای برگشت خون شنیده می شود.

2- داپلر رنگی : مرحله بعدی استفاده از داپلر رنگی می باشد. فرق این روش با روش داپلر دستی این است که داپلر رنگی نه تنها جریان خون را آشکار می کند، بلکه تصویر واضحی از فرم و ساختمان رگ ارائه می دهد. این روش در تشخیص نارسایی دریچه ای در سیستم سطحی و عمقی و در رگ های ارتباطی بسیار دقیق می باشد و به پزشک معالج در تصمیم گیری برای انتخاب مناسب ترین درمان کمک می کند.

داپلر رنگی در حال حاضر به عنوان بهترین روش تشخیص شناخته شده است. در درمان واریس توسط «لیزر داخل رگ» از داپلر رنگی حین عمل استفاده می شود.

فرآوری : نیره ولدخانی

بخش تغذیه و سلامت تبیان


منابع :

دکتر ایرج فاضل، متخصص و جراح عروق ، استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

جام جم - نیلوفر اسعدی بیگی

روزنامه ابتکار

اگر می خواهید با پزشکان سایت مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.

برای شرکت در بحث های انجمن بهداشت و سلامت سایت، اینجا را کلیک کنید.

مطالب مرتبط :

تغذیه در بیماران مبتلا به واریس

لخته شدن خون در رگ های پا

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.