از اسامه بن لادن تا عبدالمالک ریگی

مقدمه:

در ساعات صبح گاه روز سه شنبه خبری از سوی مقامات مسئول اعلام شد که باعث شادی و موج رضایت میان شهروندان ایرانی گردید: عبدالمالک ریگی، تروریست خطرناک، شرور، سابقه دار و دارای گرایش سلفی و وهابی منطقه سیستان و بلوچستان توسط سربازان گمنام امام زمان(عج) دستگیر شد. این خبر به سرعت به تیتر یک رسانه های بین المللی تبدیل شد و موج رسانه ای مرتبط با آن رسانه های داخلی و خارجی را فرا گرفت.

نحوه دستگیری ریگی:

بنا به گزارش خبرگزاریها، سربازان گمنام امام زمان(عج) در پی یک عملیات اطلاعاتی پیچیده، مطلع شدند که ریگی برای یک قرار کاری که گویا در راستای انجام یک اقدام تروریستی جدید بود، از یکی از کشورهای عربی منطقه، پروازی به آسیای میانه خواهد داشت، بنابراین، وقتی هواپیمای شرکت هوایی عربی در حال عبور از آسمان ایران بوده، با توجه به حضور یک تروریست تحت تعقیب بین المللی، طی عملیاتی هواپیما را ناگزیر از فرود در خاک ایران می کنند و ریگی و تعدادی از همراهانش را از هواپیما پیاده و به بقیه اجازه ادامه سفر می دهند.

در همین باره، شبکه ماهواره ای انگلیسی زبان پرس تی وی، متعلق به صدا و سیمای جمهوری اسلامی نیز اعلام کرد که ریگی در مسیر پروازی به قرقیزستان دستگیر شده است.

اما در اخباری متفاوت، سوی برخی دیگراز منابع خبری، از دستگیری ریگی از مسیر پروازی پاکستان به دبی خبر داده اند که البته در اصل قضیه تفاوت چندانی ندارد چه آن که هواپیمای حامل وی در فضای ایران، دستور فرود اجباری گرفته و در یکی از فرودگاه های جنوبی کشورمان، دستگیر شده است.

البته نکته مهمی که در اینجا به آن اشاره نشده است نام و شماره پروازی است که احتمالا در ایران فرود اجباری داشته است که با توجه به وضعیت خاص این پرواز باید به اطلاع رسانه ها می رسید، اما تا کنون خبری درباره آن پرواز منتشر نشده است.

نکات مهم اطلاعاتی درباره این دستگیری:

وزیر اطلاعات در کنفرانس خبری دیروز جزییاتی را از دستگیری عبدالمالک ریگی، رئیس‌ گروهک تروریستی موسوم به جندالله اعلام کرد. این مصاحبه مطبوعاتی دارای نکات مهمی به شرح زیر است:

1-دستگیری ریگی در یك مدیریت اطلاعاتی مقتدرانه صورت گرفته و هیچ كشور دیگری در این عملیات شرکت نداشته است.

2-بنا به عکس منشر شده ریگی 24 ساعت قبل در یک مرکز نظامی آمریکایی در افغانستان بوده است.

3-با توجه  به تصاویر  به دست آمده از کارت شناسایی پاکستانی ریگی، گذرنامه افغانی وی و تصاویری از روادید دبی او و معاونش «حمزه» که همراه ریگی دستگیر شده است، مشخص است که سرویسهای امنیتی آمریکا و غرب حمایت همه جانبه ای از این تروریست داشته است و عبدالمالک ریگی با این اسناد هویتی به کشورهای گوناگون رفت‌وآمد کرده و با مسئولان اطلاعاتی آنان همکاری می‌کرده است.

4-پس از شهادت سردار شوشتری و همراهانشان، مدیریت اطلاعاتی در این باره انجام شد و در اقدامات و سفرهایی که ریگی انجام می‌داد از سوی دستگاه اطلاعاتی ما،‌ اشرافیت کامل وجود داشت.

ریگی کیست؟

عبدالمالک ریگی رهبر گروه سلفی و افراطی وهابی به نام جنبش مقاومت ملی ایران (جندالله) بود که در منطقه سیستان و بلوچستان به فعالیتهای تروریستی علیه شهروندان و نظام اقدام می کرد. او احتمالا متولد سال 1358 است. وى  تحصیلات كلاسیك ندارد و خودش  را "خادم جندالله" مى خواند و مسئول گروه تروریستى جندالله است. بنا به گفته

خودش از سن نوزده سالگى اسلحه به دست گرفته و به عملیات تروریستى  پرداخته است. این گروه از سوی جمهوری اسلامی ایران و دولت پاکستان به عنوان یک «گروه تروریستی» شناخته شده است. از موارد تروریستی این گروه می توان به «قاچاق مواد مخدر، آدم ربایی و به شهات رساندن غیرنظامیان، علما و روحانیون شیعه یا سنی، نظامیان سپاه پاسداران و نیروی انتظامی»اشاره کرد. او  در مصاحبه با رادیو بلوچ، هدف اصلی خود را دفاع ازحقوق ملی و مذهبی قوم بلوچ و اهل سنت در استان سیستان و بلوچستان اعلام کرده است.

او در خاک پاکستان و  مناطقی که دولت پاکستان تسلط کمتری دارد فعال بوده و عملیات تروریستی را ساماندهی می کرد. او از پشتیبانی مالی گروههای مالی و مدارس دینی وهابی برخی کشورهای عربی مانند عربستان سعودی و امارات متحده عربی برخوردار بود. نوع فعالیت این  گروه نشان از امكانات پشتیبانى  گسترده اى مى دهد كه تاكنون در میان سایر گروه های مشابه ملاحظه نشده است. این امکانات نشانگر پشتیبانی مالی گسترده از این جریان توسط قدرتهای فرا منطقه ای و منطقه مانند سعودی ها، پاکستانی ها،اماراتی ها و آمریکایی ها در برهه های زمانی مختلف هستند. حتی در بسیارى از عملیات مسلحانه این گروه، شیوه هاى كار طرفداران القاعده و الزرقاوى در عراق، به شكل گسترده اى  تقلید مى شد. ریگى و گروهش، كه خود را مدافع مطالبات اهل سنت بلوچستان مى نامند اگرچه اهل سنت بلوچستان با این ادعا موافق نیستند.

این گروه تروریستی غیر از به شهادت رساندن سردار شوشتری و جمعی از فرماندهان سپاه و مردم منطقه و هم چنین انفجار مسجد علی بن ابی طالب(ع) به جنایات هولناک دیگری دست زدند. یکی از جنایات مهم این تروریستها حادثه تاسوکی است.این گروه تروریستی با لباس مأموران انتظامی و نظامی در منطقه تاسوکی، ایستگاه ایست و بازرسی ایجادکرده و با متوقف ساختن خودروهای حامل مسئولان محلی و مردم عادی، سرنشینان آنها را پیاده و تعدادی را در همان منطقه بصورت دست بسته به گلوله بستند و شماری را به گروگان گرفتند. علاوه بر این انفجار اتوبوس، گروگانگیری سربازان منطقه سراوان و قتل عام آنان، قتل برخی مسئولین و روحانیون محلی از جنایت های آنان است.

از بن لادن تا ریگی:

عبدالمالک ریگی خود را مانند هم مسلک وهابی خود اسامه بن لادن می دانست. او بر این باور بود، همان طور که بن لادن، به مرد نامرئی دنیای تروریست ها تبدیل شده و "سیا" قادر به دستگیری او نیست، نیروهای اطلاعاتی ایران نیز نخواهند توانست مدل ایرانی بن لادن را دستگیر نمایند. اما وزارت اطلاعات ایران با عملیات اخیر قدرت عملیات و ردگیری خود را به رخ سرویس های امنیتی کشورهای مختلف کشید. شاید در این میان نکته طعنه انگیز به سرویس های امنیتی آمریکا وجود داشته باشد. ایران و آمریکا هر دو چند سالی است که به دنبال دو تروریست در یک سرزمین هستند. متاسفانه مرزهای پاکستان و افغانستان و مناطق قبایلی وزیرستان محل رشد و توسعه افکار سلفی شده است. بن لادن طبق گزارشهای سرویسهای جاسوسی بین المللی پس از جنگ افغانستان به پاکستان گریخته است و از خلا قدرت در برخی مناطق بهره می گیرد. دقیقا ریگی هم از این مناطق و فضا استفاده می کرد. طبق برخی گزارش ها هر دو از حمایت امنیتی برخی سرویسهای امنیتی پاکستان برخوردار بوده اند. البته نکته مهم تر حمایت سرویس های امنیتی کشورهای عربی، آمریکا و اسراییل از ریگی است که موقعیت او را بهبود می داد.

در این چارچوب حمایتی، ریگی از شبكه اینترنت و  همچنین از رسانه هاى گروهى تلویزیونى و رادیویى عمدتأ وابسته به سلطنت طلبان، در انعكاس خبر  عملیات و طرح دیدگاهایش استفاده مى کرد.از دیگر رسانه های مرتبط با جندالله، مجله الکترونیک روزآنلاین است که توانست مصاحبه ای تلفنی با ریگی انجام دهد و لحنی همدردانه با آنها داشته باشد و حتی با گروگان های ایرانی او نیز مصاحبه تلفنی انجام داد. تلویزیون ماهواره ای صدای آمریکا، در سال 1386با عبدالمالک ریگی، تروریست متواری با عنوان رهبر جنبش مقاومت مردمی ایران! گفتگو کرد.

نتیجه گیری:

عملیات دستگیری عبدالمالک ریگی را می توان دستاوردی بزرگ برای دستگاه اطلاعاتی و امنیتی ایران دانست که با توجه به حضور ریگی در خارج کشور، حمایتهای سرویس های اطلاعاتی غربی و عربی از او و حضور در منطقه بحران خیز مرزی پاکستان، طی ماه های گذشته، با همکاری وزارت خارجه، نیروی انتظامی، نیروی هوایی و وزارت کشور یک کار تیمی را برای دستگیری ریگی تدارک ببینند. در این اقدام بزرگ، سربازان گمنام امام زمان(عج) با اقدامات اطلاعاتی و ضد اطلاعاتی، توانستند یکی از پیچیده ترین عملیات سال های اخیر را شکل دهند و کسی که در پناه لابی های سازمان ISI پاکستان، حمایت های سیاسی، مالی و لجستیکی آمریکا و عربستان گمان نمی کرد "دم به تله " بدهد، در نهایت ناباوری، چنان غافلگیر شد که حتی نفهمید از چه ناحیه ای ضربه خورده و ایراد کارش کجا بود که دستبند بر دست هایش نشست.

نهایتا، این عملیات موفقیت آمیز ماموران اطلاعاتی ایران، نه تنها مهلک ترین ضربه را به گروه تروریستی ریگی وارد کرده، بلکه یک قدرت نمایی سیاسی و امنیتی در برابر سعودی هایی بود که ترجیح می دادند با برگ برنده ریگی با ایران مواجهه کنند. این عملیات از سوی دیگر کارایی سیستم امنیتی و اطلاعاتی ایران را در برابر غرب نشان داد که توانست مدل ایرانی بن لادن و القاعده را حتی با حمایت غرب و اعراب به دام بیاندازد.

سید حسین زرهانی

گروه جامعه وسیاست