حضور قلب در نماز نويسنده

نويسنده :

چکيده :

گفته اند كه وقتي مي خواهي خدا با تو سخن بگويد قرآن بخوان و وقتي مي خواهي تو با خدا سخن بگويي نماز بخوان. نظر قرآن، كلام خدا، راجع به نماز چيست ؟ خدا دوست دارد بنده اش چگونه با او سخن بگويد ؟

ابتدا ببينيم حضور قلب در نماز چيست ؟ به زبان ساده مي گويم: وقتي مي خواهيم با كسي صحبت كنيم يا به سخن كسي گوش دهيم، اگر حواسمان جمع نباشد چه اتفاقي مي افتد؟ طرف دوم ناراحت مي شود و مي گويد مثل اين كه براي من و رابطه با من ارزشي قائل نيستي.

با دوست، پدر، مادر، استاد و هركه مي خواهي صحبت كني اگر توجه نداشته باشي، چنين نتيجه اي مي گيرد. حال هنگامي كه با معبود و پروردگار و خالق و رزاق خود سخن مي گويي اگر توجه نداشته باشي، چه انتظار داري ؟

اول :

علاقه و دوستي دنيا كه عبارت است از دوستي غير خدا. همين دوستي دنياست كه در وقت نماز ما را به تك تك چيزهايي كه به آن ها دلبستگي داريم متوجه مي كند و از توجه به معبود باز مي دارد .

نمازي كه ما مي خوانيم با نمازي كه منظور قرآن است تفاوت دارد و آن تفاوت عبارت است از حضور قلب در نماز . همان دوستي دنيا كه باعث مي شود حضور قلب در نماز نداشته باشيم . باعث انواع گناهان مي شود . به همين علت در نماز توجه به امور دنيا و كارهاي روزمره داريم .

در اينجا توضيح يك مطلب را لازم مي دانم كه معني جلوگيري از دلبستگي به امور دنيا اين نيست كه انسان هيچ بهره اي از دنيا نداشته باشد بلكه منظور اين است كه استفاده داشته باشد، ولي دل به آن نبندد و برايش قيد و بند نشود؛ زيرا در صورتي كه بند شد، مانع پرواز اوست. دنيا مزرعه آخرت است، اگر دلبستگي غير خدايي در آن نباشد. زندگي معصومين (ع) ما بهترين الگو و نمونه در اين زمينه است. با مردم و در ميان مردم بودند و هنگام نماز، عاشقانه با خدا خلوت مي كردند .

دوم :

علت دوم كه انسان را از داشتن حضور قلب در نماز باز مي دارد عبارت است از پرواز خيال كه مرتبط با حب دنياست. خوب است گوشه اي از كتاب بي نظير «سرالصلاه» امام خميني (ره) اين عارف عاشق حقيقي خدا را با هم بخوانيم : « خيال قوه اي است بسيار غدار كه پي در پي از شاخه اي به شاخه اي آويزد و از كنگره اي به كنگره اي پرواز كند و اين مربوط به حب دنيا و توجه به امور دنيوي و مال و منال دنيوي نيست بلكه فرار بودن خيال خود، مصيبتي است كه تارك دنيا نيز به آن مبتلا است. »

وقتي كه هنگام نماز احتياج به ارتباط با حق تعالي داشته باشيم، مگر ممكن است كه حضور قلب نداشته باشيم و عمده كار اين است كه احساس نياز در ما پيدا شود .

عزيزي مي گفت: نماز آيينه اعمال روزانه من و توست. مي خواهي ببيني در طول روز چقدر ياد خدابوده اي و جهت و رنگ كارهايت خدايي بوده، به نمازت نگاه كن هرچقدر حضور قلب داشتي همان قدر اعمال روزانه ات خدايي بوده و متقابل آن هرچقدر كه مي خواهي كارهايت خالص شود، به فكر اصلاح نمازت باش .

دوستان را به خاطر تشكر از خدا هم شده تا 5 دقيقه حواسمان فقط جمع صحبت با او باشد، به خاطر تشكر از انبوه نعمت هاي آشكار و پنهاني كه به ما داده، دل و زبانمان يكي شود و چه نعمتي بالاتر از اجازه حرف زدن با او در نماز !

خدا از مهم ترين صفات مؤمن را خضوع در نماز مي داند. چگونه محب خدا و مدعي ايمان به او مي تواند سراسر نمازش به فكر همه موضوعات و تخيلات باشد و لحظه اي به خدا متوجه نباشد ؟

باور كنيد با تلاش و توكل، ما هم مي توانيم لذت ها و بهره هاي شيرين بندگان خوب خدا را در نماز ببريم . تا 5 دقيقه براي خدا .

كسالت در نماز نيز از صفات دورويان و دوچهرگان معرفي شده است، يعني فرد، ظاهراً با خدا حرف مي زند و در دلش اثري از نيست .

( منافقان مي خواهند خدا را فريب دهند در حالي كه او آن ها را فريب مي دهد؛ و هنگامي كه به نماز برمي خيزند با كسالت بر مي خيزند و در برابر مردم ريا مي كنند و خدا را جز اندكي ياد نمي نمايند. )

چرا موقع عبادت احساس خستگي و چرت به ما دست مي دهد؟ چرا با دوستان و رفقاي خود ساعت ها به حرف و بحث مي نشينيم و حرف زدن با خدا اين قدر كسالت آور شده است ؟

چرا حال مناجات و نماز ما يك دهد گفت و گو با همسر و دوست ما نيست ؟ چرا ؟