« إِحْتَفِظُوا بِکُتُبِکُمْ فَإِنَّّکُمْ سَوْفَ تَحْتاجُونَ إِلَیْها »
« از کتاب هایتان نگه داری کنید ؛ زیرا به زودی به آنها نیازمند می شوید» .
امام صادق (ع)
کتابخانه ملّی ایران
کتابخانه ملّی ایران در سال 1316 هجری شمسی تأسیس شد و کتاب های خطی و چاپی و نشریات کتابخانه ی عمومی معارف (مجموعه ی کتابخانه ی دارالفنون و کتابخانه ی ملّی) به آن جا انتقال یافت . این کتابخانه به تدریج با اعطا ، اهدا ، انتقال ، خرید کتب و نشریات و سر انجام با تصویب قانون مطبوعات که واگذاری دو نسخه از کتب و نشریات تازه انتشار یافته را به کتابخانه ی ملّی ایران الزامی کرد ، گسترش یافت . اکنون در حدود 500 هزار جلد کتاب همراه با نشریات ، جزوات ، عکس ها و اسلاید ها در این کتابخانه ی بزرگ وجود دارد .
اهّم اهداف و وظایف کتابخانه ی ملّی ایران عبارت است از :
1ـ گرد آوری ، حفاظت ، سازماندهی واشاعه ی اطلاعات مربوط به آثار مکتوب (چاپی و خطی) و غیر مکتوب در ایران یا متعلق به ایرانیان خارج از کشور.
2ـ گرد آوری ، حفاظت ، سازماندهی و اشاعه ی اطلاعات مربوط به آثار مکتوب و غیر مکتوب معتبرعلمی ، فرهنگی و فنّی کشورهای دیگر.
3ـ پژوهش و برنامه ریزی علمی کتابداری و اطلاع رسانی و شرکت در تحقیقات و فعّالیت های بین المللی ذی ربط . 4ـ ارائه ی روش های مطلوب به منظور هماهنگ کردن خدمات و فعالیت های کتابخانه های عمومی و تخصصی کشور جهت تسهیل مبادله ی اطلاعات.
◄ ایفلا؛ فدراسیون بین المللى انجمن ها و مؤسسات کتابدارى |
ایفلا (فدراسیون بینالمللى انجمنها و مؤسسات کتابدارى) در سال 1927 میلادى در ادینبورگ تأسیس شد و از همان سال نیز فعالیت خود را آغاز کرد. این فدراسیون از اولین روز تأسیس تاکنون به عنوان مهمترین انجمن بینالمللى حرفهاى و تخصصى در زمینه کتابدارى و اطلاعرسانى محسوب مىشود. ایفلا یک انجمن متخصص بینالمللى مستقل و غیردولتى مىباشد که با NGO)سازمان دولتى ملى( به طور رسمى و با UNESCO)سازمان ملل متحد در امر آموزش، علوم و فرهنگ( همکارى و مشارکت مىکند، اهداف این فدراسیون عبارتند از: گسترش و رواج دادن تفاهم و همکارى، مباحثه، تحقیق و پژوهش و توسعه بینالمللى در کلیه زمینه هاى فعالیتهاى کتابدارى، شامل کتابشناسى، خدمات اطلاعاتى و تعلیم و آموزش کارکنان و نیز فراهم آوردن سازمانى که از طریق آن کتابدارى بتواند در منافع و امتیازات بینالمللى نیز سهیم گردد. همچنین از دیگر اهداف این فدراسیون ارتقا و پیشبرد سطح سواد بینالمللى و کمک در امر تحقیق و پژوهش و توسعه و پیشرفت در تمام زمینه هاى کتابدارى و علوم اطلاعرسانى مىباشد. در راستاى رسیدن به این اهداف، ایفلا راهکارهایى را ارائه مىدهد و اقدامات و اعمالى را که مناسب تشخیص داده شوند انجام مىدهد، از جمله این اقدامات: - حمایت و پشتیبانى و هماهنگ کردن پژوهشها و بررسىها. - تألیف، تنظیم، انتشار و ترویج اطلاعات مربوط به فعالیتهاى کتابدارى، کتابشناسى، اطلاعرسانى و آموزش عملى. - سازماندهى و برگزارى جلسه ها و همایشهاى عمومى و تخصصى. - همکارى و مشارکت با سازمانهاى بینالمللى در حوزه اطلاعرسانى و مستندسازى. - در نظر گرفتن مکانهایى براى انجام کارهاى خاص و اداره آنها و نظارت بر آنها، مىباشند. در حال حاضر این فدراسیون در حدود بیش از 1700 عضو از بیش از 150 کشور جهان دارد. این اعضا شامل انجمنهاى عضو و اعضاى افتخارى مىباشند. انجمنهاى عضو متشکل از انجمنهاى کتابخانه ها، کتابداران، مدرسه هاى کتابدارى و همچنین مؤسسات کتابشناسى و پژوهشى مىباشند که کلیه موارد ذکر شده در کل در جهت تحقق یافتن اهداف فدراسیون فعالیت مىکنند. لازم به ذکر است در کشورهایى که در آنها انجمنهایى در قالب انجمنهاى کتابدارى وجود ندارد، جوامع کتابدارى این کشورها که اجلاس نیز دارند مىتوانند به عضویت این فدراسیون درآیند. غیر از انجمنهاى عضو که شرح داده شد، ایفلا شامل اعضاى افتخارى نیز مىباشد. این اعضاى افتخارى از رؤساى قبلى این فدراسیون و همچنین افرادى که فدراسیون بنا بر سفارش و توصیه هیأت اجرایى مایل است که به دلیل برجسته بودن آنان در زمینه کتابدارى و یا خدمات فراوان و بىدریغ آنها به فدراسیون، لقب همراه افتخارى را به آنها اعطا کند تشکیل مىشوند. همچنین رؤساى سابق فدراسیون، با عنوان رؤساى افتخارى به عضویت فدراسیون در مىآیند. هیأت اجرایى چیست؟ ایفلا توسط یک هیأت اجرایى اداره مىشود که این هیأت از افراد زیر تشکیل مىشود: رئیس فدراسیون، رئیس هیأت تخصصى، حداقل 5 نفر و حداکثر 7 نفر دیگر (که تعداد این نفرات در تصمیمگیرى شورا مشخص مىشود). مدت زمان ریاست رئیس فدراسیون و همچنین مدت زمان خدمت افراد هیأت اجرایى یک دوره چهارساله مىباشد که این تعداد را مىتوان براى یک دوره دوساله پس از اتمام چهارسال، دوباره براى همان سمتها انتخاب نمود. هیأت اجرایى فدراسیون مسؤولیت اجراى سیاستهاى کلى ایفلا را برعهده دارد و همچنین این هیأت اجراى مسؤولیتهاى مدیریتى و انجام امور مالى این فدراسیون را نیز برعهده گرفته است. فدراسیون درآمدها و هزینه هاى مربوط به فدراسیون را از منابع و مآخذ زیر به دست مىآورد: 1 - مبلغى که به عنوان مبلغ عضویت از اعضاى فدراسیون گرفته مىشود که این مبلغ نیز به وسیله شورا و با تصمیمگیرى هیأت اجرایى تعیین مىشوند و به اعضا ابلاغ مىشود. 2- درآمدهایى که فدراسیون از انجام خدمات جانبى مانند فروش نشریه به دست مىآورد. 3- و همچنین مبلغى نیز از هدیه ها و کمکهاى سازمانها و افراد به فدراسیون به دست مىآید. حق عضویت سالانه اعضا همانطور که گفته شد توسط هیأت اجرایى تعیین مىشود و در اولین روز ژانویه هر سال قابل پرداخت مىباشد. اما اگر تا روز سى ژوئن هر سال حق عضویت آن سال و سال گذشته پرداخت نشده باشد، انجمن عضو یا فرد وابسته از عضویت فدراسیون خارج مىشود. همچنین ملزم به اجراى دستورات و مصوبات و قوانین این فدراسیون نمىباشد و در ضمن حق دریافت و استفاده هیچ یک از خدمات فدراسیون را ندارد. یکى از درآمدهاى این فدراسیون نیز از طریق انجام خدماتى چون فروش نشریه به دست مىآید. چندسال پس از تأسیس ایفلا، هیأت اجرایى فدراسیون کمیته سردبیرى مجلهاى با نام »ایفلا« را تأسیس کرد، این کمیته عنوان »کمیته سردبیرى مجله ایفلا« را دارد و مسؤولیتهاى خاصى دارد. از جمله اقداماتى که این کمیته باید انجام دهد، مىتوان به موارد زیر اشاره کرد: - تعریف و ابلاغ خطمشىها و تعیین اولویتها از نظر مجله ایفلا - دریافت کلیه متون و تعاملات سفارشى و غیرسفارشى و ارزیابى کردن مقالات دریافت شده - انتخاب مقالات مناسب، ویرایش آنها و آماده کردن خلاصه آنها به سر زبان انگلیسى، فرانسوى و آلمانى - مشورت با سردبیر براى تعیین نوع اخبارى که باید در مجله به چاپ برسد - مشورت با هیأت تخصصى درباره مطالب درج شده در مجله که هر دو سال یکبار انجام مىشود - نمایندگى مجله در هر زمان و مکان لازم - گزارش عملکرد مجله به هیأت اجرایى، که اینکار نیز هر دو سال یکبار انجام مىشود. - کنفرانسها و جلسات ایفلا کنفرانسهاى سالانه ایفلا از سال 1927 هر سال به استثناى سالهاى 1940 تا 1946 - به علت مشکلات ناشى از دوران جنگ جهانى دوم - در یکى از کشورهاى جهان برگزار شده است. این فدراسیون جلسه هاى عمومى آزادى را براى کلیه اعضا و وابستگان و جوامعى که داراى جایگاه مشورتى هستند، ترتیب مىدهد، این جلسات به دو قسمت مجزا تقسیم مىشوند: 1- جلسه هاى شورا، 2- جلسه هاى تخصصى. که این جلسات حداقل هر دو سال یکبار و ترجیحاً در سالهاى فرد در یک زمان و یک مکان برگزار مىشوند. قابل ذکر است جلسات شورا به پنج زبان انگلیسى، فرانسوى ، آلمانى، روسى و اسپانیایى، ترجمه همزمان ارائه مىدهند. در این جلسات هیچ طرحى تصویب نمىشود و هیچ تصمیمى گرفته نمىشود مگر اینکه طرح مذکور به تصویب اکثریت دو سوم اعضاى فدراسیون برسد. فعالیتهاى حرفهاى ایفلا فعالیتهاى حرفهاى این فدراسیون به واسطه دو نوع از تشکیلات اجرا و اداره مىشود، که این تشکیلات عبارتند از: 1- گروههاى حرفهاى با 36 بخش و 10 میزگرد. 2- تشکیلات فعالیتهاى اصلى ایفلا که شامل هفت نوع فعالیت اصلى مىشود. این هفت فعالیت اصلى عبارتند از: حق مؤلف، دسترسى آزاد به اطلاعات، انتقال جهانى داده ها و ارتباط از راه دور، فناورىهاى اطلاعاتى، آموزش، سواد اطلاعاتى، توسعه کتابدارى و اطلاعرسانى همچنین هیأت حرفهاى ایفلا براى طرحریزى و در راستاى برنامهسازى دو نوع فعالیت را انجام مىدهد. نوع اول شامل هشت بخش سى و سه قسمتى و برگزار کردن 12 میزگرد است و نوع دوم شامل پنج برنامه اصلى مىباشد. هشت بخش مذکور شامل موارد زیر مىباشند: پژوهش و تحقیقهاى عمومى در کتابخانه ها، کتابخانه هاى تخصصى، خدمات کتابخانه ها در کتابخانه هاى عمومى، کنترل کتابشناختى، مجوعهسازى و انواع خدمات، مدیریت و تکنولوژى، آموزش و تعلیم و تحقیق، فعالیتهاى منطقهاى. پنج برنامه اصلى نیز که از آنها به عنوان برنامه هاى محورى ایفلا یاد مىشود عبارتند از: 1- برنامه پیشبرد کتابدارى در جهان سوم (ALP) 2- برنامه نگهدارى و حفاظت از مواد (PAC) 3- برنامه دسترسى جهانى به انتشارات (UAP) 4- برنامه کنترل جهانى کتابشناختى و نظام جهانى مارک (UBCEIM) 5- برنامه جریان جهانى اطلاعات و ارتباط از راه دور (UDI). همچنین ایفلا با هدف گسترش و توسعه کتابدارى در کشورهاى عضو یونسکو و همکارى بینالمللى در این زمینه، علاقه فراوانى به همکارى نزدیک و صمیمانه با یونسکو دارد. www.ifla.org |
ولله یهدی من یشا,الی صراط المستقیم
زمانی که دست زندگی سنگین و شب بی ترانه است...
هنگام عشق واعتماد است...
و دست زندگی چه سبک می شود و شب چه پر ترانه...
آنگاه که به هم عشق می ورزیم و اعتماد داریم...
آنگاه همه چیز سبکتر می شود وترانه ها از میان تاریکی برمی خیزد ...
جبران خلیل جبران!