آثار انس با قرآن

انس با قرآن، معرفت اسلامی را در ذهن ما قوی‏تر و عمیقتر می‏کند. بدبختی جوامع اسلامی به خاطر دوری از قرآن و حقایق و معارف آن است. آن کسانی از مسلمانان که معانی قرآن را نمی‏فهمند و با آن انس ندارند، وضعشان معلوم است. حتی کسانی هم که زبان قرآن، زبان آنهاست و آن را نمی‏فهمند، به خاطر عدم تدبر در آیات، با حقایق قرآن آشنا نمی‏شوند و انس نمی‏گیرند...اگر در قرآن تأمل کنیم، اراده و استقامت ما قوی‏تر و بیشتر از این خواهد شد.(42)

از یکی از همسران پیامبر اکرم(ص) خواستند که آن بزرگوار را توصیف کند، در جواب گفت «کان خلقه القرآن» یعنی قرآن مجسم بود.43

انس با قرآن، معرفت عمومی یک کشور را بالا می‏برد. قرآن همه چیز ماست. نور است. این جوانان ما از وقتی که با قرآن مانوس شدند وضعیت خیلی فرق کرد. در طول هشت سال جنگ زیر آتش توپ و تفنگ جوانانی را در جبهه‏ها داشتیم که به مجرد این که بر زمین می‏نشستند و اندک فراغتی پیدا می‏کردند قرآنشان را باز می‏کردند و مشغول تلاوت می‏شدند. یا اگر در اتوبوس، و یا کامیون نشسته بودند و داشتند می‏رفتند، قرآنشان را در می‏آوردند و بنا می‏کردند به خواندن.44

مسلمان وقتی با قرآن آشناست، مفاهیم اسلام را بی واسطه از خدا می‏شنود و از وحی الهی بهره می‏برد. اما وقتی با قرآن آشنا نیست هر حرفی، هر نقلی، هر صدایی، هر مدعی اسلامیتی، از ذهن و دل او سهمی را به خود اختصاص می‏دهد.45

قرآن مثل باران است. اگر دل شما سرزمین مستعدی باشد، نفوذ می‏کند. خودتان را آماده کنید دلتان را در مقابل بارش قرآن قرار دهید. قرآن تا اعماق دل شما نفوذ و مفاهیم خود را برای شما روشن می‏کند، به شرطی که با قرآن انس پیدا کنید.46

بشریت در صدر اول [اسلام] به برکت عمل به قرآن، در علم، در اخلاق، در عمل و در پیشرفت‏های گوناگون مادی و معنوی اوج پیدا کرد، قران همیشه زنده است. قرآن، نیازهای انسان را مورد توجه قرار می‏دهد. قرآن در هر عصری می‏تواند بهترین نسخه سعادت انسان‏ها باشد.47

قرآن، مشکلات و گره‏های، فکری، مشکلات روحی و عاطفی را حل می‏کند. آرام، آرام که انسان با قرآن انس پیدا می‏کند، وقتی ذهن او از لحاظ جنبه عاطفی ـ چون روی ذهن اثر می‏گذارد ـ از لحاظ جنبه‏های اخلاقی یا جنبه‏های فکری به بن‏بست می‏رسد، کسی که با قرآن انس دارد می‏بیند که ناگهان ستاره‏ای می‏درخشد، می‏رود طرفش می‏بیند راه باز شد، قرآن این جور است.48

قرآن در همه مسایل زندگی، سخن گویا، شفاف، راهنما، راهگشا و گره بازکن دارد، که اگر انسان‏ها با قرآن انس بگیرند و معنای قرآن را بفهمند، به تدریج این مفاهیم در ذهن‏ها مستقر و تبدیل به ذهنیت تثبیت شده جامعه خواهد شد.49

با تکرار آیات، فرصتی پیدا می‏شود برای اینکه ذهن شما به نکات قرآن التفات و توجه پیدا کند. هر چه طرز فکر انسان بالاتر و معرفت انسان بیشتر بشود، فهم او از قرآن عالی‏تر و راقی‏تر و روشن‏تر خواهد شد. و متقابلاً هر چه با قرآن بیشتر انس بگیرید و از قرآن استفاده کنید، معرفت و فکر شما بالاتر خواهد رفت.

این دو روی هم اثر متقابل دارند. هم قرآن به شما کمک می‏کند که معرفتتان نسبت به مفاهیم عالی آفرینش ـ مفاهیم اسلامی و الهی ـ بالاتر برود و نسبت به همه کائنات، همه آفرینش و همه مفاهیمی که در سر راه زندگی انسان قرار می‏گیرد، روشن بینی پیدا کند. هم به هر اندازه که این حالت در شما پیدا شود و روشن بینی شما بیشتر بشود، باز از قرآن استفاده بیشتری می‏کنید.

...ممکن است بعضی بگویند: عمل. البته بدون عمل که فایده‏ای ندارد، اما شما بدانید، اگر آن معرفت قرآنی که من عرض می‏کنم در شما به وجود بیاید عمل از آن انفکاک‏ناپذیر است.50

منابع:

در محضر ولایت، مجموعه رهنمودهای امام خمینی و مقام معظم رهبری، دبیرخانه شورای علی انقلاب فرهنگی، چاپ اول، پاییز 1378.

فرهنگ و تهاجم فرهنگی

دفتر مقام معظم رهبری، حدیث ولایت، مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ دوم، بهار 1377 ش.

نسخه دیسکت سخنان مقام معظم رهبری، دفتر مقام معظم رهبری.

صدا و سما در کلام مقام معظم رهبری، انتشارات سروش، 1373.