بدون تردید زندگی انسان در هر زمان دارای نشیب و فراز، و یا اقبال و اِدبار است وهر شخصی با حوادث ناخوشایند و مشکلات زندگی روبه رو میشود. فردی موفق خواهدبود، که با آغوش باز در برابر این ناملایمات، خود را نبازد و با آنها دست و پنجه نرم کند کهگفتهاند:
اندر بلای سخت پدید ایدفرّ و بزرگواری و سالاری
برای چیرگی بر مشکلات و ناگواریها دو پایة اساسی لازم است، یکی درونی و آنورزیدگی خاصّ انسان در مقابلة با سختیها و ناکامیها است، و دیگر برونی که داشتنتکیه گاه نیرومندی است که بتواند هر ان از او مدد گیرد و به کمک او بر مشکلاتفایقآید.
به خاطر همین است که قران میفرماید: (و اْستَعینُوا بِالصَّبرِ و الصَّل''''وةِ، و اِنَّهالَکَبیرَةٌ اِلاَّ علی الخاشِعینَ) از روزه و نماز کمک گیرید همانا نماز جز برای خاشعان گراناست، که خداوند منّان در آیة شریفه به انسان مؤمن اموزش میدهد: با گرفتن روزه و تَرکمُبطلات ان، روحیة مقاومت را در برابر ناملایمات در خود تقویت نماید، و به وسیلة نماز بابرقراری ارتباط با قدرت لایزال الهی و استمداد از خدای مهربان روحیّة خود را تقویت و بهحلّ مشکلات همّت نماید.
به خاطر همین است که در روایات توصیه شده است: به هنگام هجوم هَمّ و غم ومشکلات وضو بگیرید و به مسجد بروید، و نماز بخوانید و دعا کنید. به نقل امام علی(ع)پیامبر(ص) هر گاه که غم و اندوهی به او روی میاورد میفرمود: «أَرِحْنا یا بَلال، ای بلال باأذان و اعلام نماز، ما را آسوده نما.»
بدون شک توجّه به نماز و راز و نیاز به درگاه بی نیاز، و برقراری ارتباط با خدا بهعنوان تکیه گاه مطمئنّی برای جذب امدادهای غَیبی، نیروی معنوی تازهای در انسانایجاد و او را برای پایداری در برابر ناهمواریها آماده میسازد. و استعانت از صبر و صلاةبرای تحمل مشکلات و پیروزی بر امیال و شهوات و هوسهای نفسانی برای کسانیممکن است که اعتقاد به مبدأ و معاد و کیفر و پاداش اخروی دارند و گرنه افراد بی ایمان درکشاکش زندگی بی پناه خواهند ماند. به همین جهت است که در پایان ایه میفرماید: اینکار جز برای کسانی که در برابر خداوند، با توجه کامل به نماز میایستند، مشکل و سنگیناست. به همین جهت در اسلام، نمازهای مستحبی و نافلة فراوانی جهت براوردن نیازها ورفع گرفتاریهای مادّی و معنوی زندگی معرفی شده، که شرط اصلی براوردن حاجات،اعتقاد و ایمان کامل متقاضی و مشروع و مصلحت امیز بودن حاجات، برای مؤمن است.