1- تعریف احکام

احکام جمع «حکم» است. حکم، در لغت، به معنی فرمان، دستور، امر، قضاوت و منع است. احکام در اصطلاح «فقهی» عبارت است از کلیه اوامر الهی و دستورهای عملی اسلام در تمامی ابعاد فرهنگی، اخلاقی، حکومتی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، تربیتی، خانوادگی، عبادی، قضایی، جزایی، نظامی، هنری، بهداشتی، کشاورزی، ورزشی و ...

بنابراین احکام تنها مسایل عبادی و معاملاتی و زناشویی نیست، بلکه تمامی قوانینی که خداوند بزرگ برای نظام دادن به زندگی انسانها و سامان دادن به زندگی مادی و معنوی آنان وضع کرده است «احکام» نامیده می شود؛ که توضیح بیشتر آن در بحث «قلمرو احکام» خواهد آمد.