با افزایش سن ، ضعف ، شکستگی استخوان ها، خمیدگی پشت و کوتاه شدن قد ایجاد می شود و اغلب از این نشانه ها به عنوان نشانه های طبیعی پیر شدن یاد می شود؛ اما در واقع این علایم ، نشانه هایی از یک بیماری است به نام پوکی استخوان.
خوشبختانه امروزه هم در میان پزشکان و هم در میان مردم عادی ، آگاهی از این بیماری افزایش یافته و تشخیص و درمان آن در مراحل اولیه بیماری انجام می شود.

« برای استخوان خود خرج کنید تا دچار اولین شکستگی نشوید »

 این شعار سال 2003 سازمان بهداشت جهانی WHO است.
سازمان مذکور همچنین سالهای 2000 تا 2010 را دهه استخوان و مفاصل تعیین کرده است.
این اقدام سازمان بهداشت جهانی بیانگر آثار و تبعات ویرانگر و خطرزای این بیماری است که عنوان اپیدمی خاموش قرن را نیز به خود گرفته است.
به گفته کارشناسان ، در حال حاضر قریب به 7 میلیون نفر در کشور به پوکی استخوان مبتلا هستند که این بیماری سالانه با تحمیل هزینه های هنگفت درمان به دولت و خانواده های مبتلایان ، موجبات مرگ یا از کار افتادگی می شود و خروج تعداد کثیری از چرخه زنگی مادی و سالم فراهم می آورد.
گزارش ها حاکی است که در سال 1996، هزینه درمان 5/1میلیون مورد شکستگی ناشی از بیماری پوکی استخوان در امریکا، بالغ بر 14 میلیارد دلار بوده است که این رقم برای سال 2015 با 5/2 میلیون شکستگی ، به میزان 60میلیارد دلار تخمین زده می شود.
این در حالی است که در کشور ما هزینه های اینچنینی در سیاهه و برآوردهای مالی و اقتصادی مورد توجه قرار نمی گیرد.

پوکی استخوان چیست؟

 پوکی استخوان (osteoporosis) به معنی پوک شدن یا نازک شدن استخوان ها به هر علتی است و در بیشتر افراد سالخورده دیده می شود.
از دست رفتن استخوان ها با افزایش سن یک پدیده کلی است ، اما وقتی توده استخوانی به حدی مقدارش کم می شود که احتمال بروز شکستگی ایجاد می شود، یک بیماری به حساب می آید.
این شکستگی ها، علامت بارز پوکی استخوان هستند و بخصوص در استخوان های مچ دست ، ستون فقرات و استخوان فوقانی ران دیده می شوند.
خطر بروز شکستگی استخوان بر اثر پوکی استخوان با افزایش سن زیاد می شود. گرچه پوکی استخوان در خانمهای سالخورده خیلی شایع است ، اما این بیماری می تواند مردان را هم گرفتار سازد و در هر سنی از کودکی تا بزرگسالی هم رخ دهد.
فراوانی پوکی استخوان در نقاط مختلف جهان فرق می کند و در اروپای غربی و امریکا شایع تر است ؛ افراد سفید اروپایی و نیز آسیایی ها را هم نسبت به سیاه پوستان بیشتر گرفتار می سازد.
طی 50 سال گذشته با پیشرفت بهداشت ، مردم جهان طول عمر بیشتری پیدا کرده اند و در نتیجه تعداد افراد سالخورده افزایش یافته است.
به همین علت تعداد شکستگی های استخوان بر اثر پوکی استخوان هم بیش از دو برابر شده است. این شکستگی ها یک علت مهم مرگ در افراد سالخورده است و 15 تا 20 درصد کسانی که دچار شکستگی استخوان فوقانی ران می شوند، طی 6 ماه می میرند.
هزینه ای که صرف درمان شکستگی های ایجاد شده به علت پوکی استخوان می شود، همان طور که قبلا اشاره شد بسیار زیاد است و هر ساله میلیاردها دلار در این موارد صرف می شود که با افزایش تعداد افراد سالخورده این مبالغ نیز افزایش می یابند.

 چه کسانی دچار پوکی استخوان می شوند؟

هر کس ممکن است دچار پوکی استخوان شود، اما بعضی افراد نسبت به دیگران بیشتر در خطر ابتلا به این بیماری هستند. در هر شخصی ، بروز پوکی استخوان بستگی به عواملی مثل سن ، جنس و نژاد دارد.
یک خانم سالخورده نسبت به یک مرد جوان بیشتر در خطر ابتلا به این بیماری است و یک سیاهپوست آفریقایی نسبت به یک آسیایی یا اروپایی کمتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارد.
عوامل ژنتیکی و وراثتی در تعیین حداکثر توده استخوانی موثر هستند و همچنین ممکن است در سرعت از دست دادن استخوان به علت افزایش سن هم نقش داشته باشند.

عوامل ژنتیکی:

 از آنجا که پوکی استخوان بسیار شایع است ، بسیاری از افراد اثرات این بیماری را در یک یا چند نفر از خویشاوندان خود می بینند و نگران این هستند که آنها هم ممکن است این بیماری را به ارث ببرند.
پوکی استخوان مشکلی است که در نتیجه افزایش سن ایجاد می شود، اما بعضی از افراد را بیشتر از سایرین مبتلا می کند. هیچ تردیدی وجود ندارد که عوامل ژنتیکی در ایجاد این بیماری دخیل هستند، اما این عوامل در ایجاد این بیماری زیاد قوی نیستند.ادامه دارد...