آسم از جمله بیماریهای شایع غیر واگیراست که برای تمام گروههای سنی از شیر خوارگی گرفته تا دوران کهولت مشکلات زیادی را فراهم می آورد.براساس منابع معتبر علمی بیماری آسم یکی از مهمترین علل غیبت کودکان از مدرسه می باشد.
بیماری آسم ذاتاً بیماری مرگباری نیست وبا به کار بستن اصول پیشگیری ودرمان می توان با وجود بیماری آسم زندگی فعالی داشت و حتی در مسابقات ورزشی شرکت فعال داشت و قهرمان شد.این بیماری از طریق آموزش های ساده قابل کنترل است و بابه کار بستن راهکارهای ساده می توان از رنج این بیماری کاست ودرنهایت کشور رااز صرف هزینه های هنگفت در زمینه بروز حملات حاد آسم و غیبت مبتلایان از کار و فعالیت های اجتماعی رهایی داد.

آسم چیست؟


ریه از راههای هوایی (نایژه ها)و کیسه های هوایی (خانه های ششی )ساخته شده است.کار راههای هوایی رساندن هوا به کیسه های هوایی و خارج ساختن هوای مصرف شده از ریه ها ست در کیسه های هوایی اکسیژن واردجریان خون می شودوگاز زاید (دی اکسید کربن )از خون خارج به اتمسفر باز گردانده می شود.
آسم یک بیماری جدی و مزمن ریه است که غالباً با التهاب مجاری هوایی همراه است وممکن است سبب مشکلات تنفسی شود.بیماری همیشه وجود دارد،حتی زمانی که دربیمار احساس ناخوشی ندارد.درصورت تحریک مجاری هوایی در فرد مبتلا به آسم ،علایم خس خس،سرفه،تنگی نفس و فشردگی قفسه سینه ظاهر می شودو تنفس طبیعی و راحت برای بیمار دشوار می گردد.
کودکان آسمی اولین حمله خود را در80تا 90درصد مواردقبل از سنین 4تا5 سالگی تجربه می کنند.در دوران کودکی پسران دو برابر دختران به حملات آسم دچار می شوند یعنی بیماری با جنس ارتباط ندارد.

انواع آسم:


بیماری آسم به دو دسته تقسیم می شود:
1-آسم آلرژیک :دراین نوع آسم بیمار سابقه شخصی یا خانوادگی مثبت مثل کهیر و اگزما دارد.
2-آسم غیر آلرژیک :دراین نوع کودک بیمار سابقه خانوادگی ندارد وتستهای پوستی منفی می باشد.
*آسمی که در دوره کودکی شروع شود بیشتر از نوع آلرژیک ودر بالغین بیشتر از نوع غیر آلرژیک است،هرچند که بیشتر بیماران به ترکیبی از هر دو نوع آسم دچار می شوند.

دلیل بروز حمله آسم :


بعد از ورود عامل آلرژن (حساسیت زا)که در بیشتر موارد از راه هوا وارد سیستم تنفسی کودک می شود واسطه های شیمیایی مثل هیستامین و پروستا گلاندین ها که در سلولهای «ائوزینوفیلها »ذخیره هستند آزاد می شود ودر نتیجه ادم ،احتقان ریوی و عروقی ایجاد می گردد.به عبارت دیگر علایم بیماری آسم به دلیل ترشح این واسطه ها و عوارض ناشی از آن می باشد.

علایم اصلی آسم:


1-تنگی نفس وسرفه بدون خلط
2-خس خس (ویزینگ)
ممکن است حمله با احساس فشار درسینه شروع شود ،تندی ضربان قلب ،تنفس تند ،سیانوز،تعریق،بی قراری ،دل درد و خستگی زیاد نیز شایع می باشد.

اشکال مختلف آسم در کودکان:


1-آسم معمولی :بیمار براثر مواجهه با مواد حساسیت زا دچار سرفه،خس خس،تنگی نفس یا گرفتگی سینه می شود.بیشتر این افراد به هنگام ورزش یا بعد از آن و به ویژه در هوای سرد نشانه های بیماری از خود بروز می دهند،ولی در کودکان خردسال علایم آسم خفیف تر است.
2-آسم وسرما خوردگی :حدود 0/090از حملات آسم کودکان به علت سرماخوردگی می باشدواین کودکان معمولا2تا3روز پس از آبریزش بینی ،دچار خس خس یا اشکال تنفسی می شوند.
3-آسم سرفه ای :این قبیل کودکان شبها موقع خواب به سرفه های شدید مبتلا می شوند.

تشخیص :


با کمک بررسی های دقیق علایم بالینی بیمار و آزمایشهای پاراکلینیکی آسم تشخیص داده می شود.

پیشگیری وکنترل آسم :


1-درمان دارویی به منظور کنترل عوارض آسم
2-معاینه منظم بیمار هر 6ماه یکبار برای کنترل علایم وپیشگیری از تشدید آن
3-آموزش به والدین کودکان وبیماران در مورد شناسایی عوامل تشدید کننده آسم آلرژیک به قرار زیر:

هیره (مایت)موجود در گرد وغبار:


هیره ها بند پایانی هستند با اندازه حدود 0/1میلی متر که جز ئ مهمی از عناصر موجود در گرد وخاک منزل به شمار می روند.تغذیه آنها از لایه های شاخی پوست کنده شده انسان ومحل زندگیشان تشک،پتو،بالش،فرش،پرده،مبلمان،اسباب بازی های پشمی و پارچه ای ووسایل مشابه می باشد.تماس افرادبا آلرژن های هیره (شامل ذرات بدن،فضولات وتخم)درابتدای کودکی می تواند استعدادابتلا را درفرد بشدت تقویت کند.

راههای پیشگیری:


*شستشوی پتویاملحفه ها هفته ای یکبار با آب داغ و خشک کردن درآفتاب یا توسط اتوی داغ.
*وجود پوشش مناسب در اطراف بالش وتشک به طوری که مانع ادامه زندگی هیره ها در آنهاشود.
*شستشوی پرده ها و اسباب بازی های پشمی و پارچه ای کودکان.
*نظارت و گردگیری مبلمان و اجتناب از نگهداری آنها در اتاق خواب .

آلرژن های حیوانات خانگی:


شامل مواد حساسیت زای بدن سگ،گربه،پرندگان و..می باشد مانند پشم ،مو،کرک،پرو ذرات شوره.
راه پیشگیری :پرهیز از نگهداری حیوانات درخانه،به ویژه در اتاق خواب،در صورت عدم امکان اجتناب ،شستشوی هفتگی حیوان مزبور باید انجام شود.

دودسیگار:


دود سیگار شانس حساسیت و ابتلا به آسم رابه خصوص در کودکان بالا می برد ودرکودکانی که قبلا علایم
آسم را نشان داده اند سبب تشدید علایم وبروز حملات جدید می شود.
راه پیشگیری :اجتناب از قرار گرفتن در معرض دود سیگار ،والدین کودکان مبتلا به آسم و افراد متفرقه نباید در اتاقی که کودک حضوردارد سیگار بکشند.بدیهی است که کشیدن سیگار برای هر فرد مبتلا به آسم ممنوع است.

سوسک :


آلرژن های سوسک در برخی مناطق ،شایع ترین محرک به شمار می روند که شامل ذرات بدن ،بزاق وفضولات جانور می باشد.
راه پیشگیری :نظافت وبهداشت خانه های آلوده به طور منظم وکامل استفاده از حشره کش ها و اسپری های حشره کش توصیه می شود،این عمل باید بدون حضور بیمار در خانه صورت گیردو پس از آن نیز باید تهویه لازم درخانه انجام شده باشد.

قارچ ها و گرده گیاهان :


گیاهان و گرده های موجود در فضای باز اغلب باعث آسم وآلرژی های فصلی در زمان های خاصی از سال می شوند .درختانی مثل نارون ،سپیدار وکاج در فصل بهار عموماً باعث بروز آلرژی می شوند.
راه پیشگیری :بستن در وپنجره ها واقامت در محیطهای سربسته در زمانهایی که گرده افشانی به حداکثر خود رسیده است.

دود ناشی از بخاری ها و وسایل گرم کننده:


دستگاههای مولد گرما می توانند منشأ ایجاد ذرات محرک ومسبب تشدید علایم آسم و آلرژی باشند.
راه پیشگیری :استفاده از دود کشها ی مناسب وتهویه کافی محیط داخلی ساختمان وتعمیر ورسیدگی به دستگاههای مورد نظر در موقع لزوم .

نتیجه گیری:


پیشگیری از وقوع آسم یکی از بزرگترین اهداف مراکز پزشکی وبهداشتی است .توانایی پیشگیری از یک بیماری قبل از وقوع آن وظهور علایم ،همواره از آرمانهای بیماران وپزشکان بوده است واز آنجا که بهترین درمان ،پیشگیری وبهترین پیشگیری ،آموزش است،شناسایی راههای پیشگیری در بیماریها ی آسم وآلرژی و آموزش های لازم به بیماران دراین جهت،موفقیت بزرگی در کاهش ابتلا به بیماریها ی مورد نظر خواهد بود.
پی نوشته :مایتها:جانداران ریز میکروسکوپی(عنکبوتهای ریز)که از ذرات پوست انسان تغذیه می کند.

دسته ها : تندرستی
جمعه 1388/2/25 12:47
X