معرفی وبلاگ
دسته
آرشیو
آمار وبلاگ
تعداد بازدید : 4539662
تعداد نوشته ها : 10297
تعداد نظرات : 320
Rss
طراح قالب
مهدي يوسفي
اخذ گواهینامه های تضمین کیفیت و ایمنی ، عامل نشان دهنده تعهد و الزام:
هنگامی که شما با اخذ گواهینامه ملی یا بین المللی رسمی، برای هر فرایند و در هر مرحله از زنجیره تولید مواد غذائی ،تاییدیه داشته باشید،یک پیغام شفاف به مشتریهایتان و دیگر بخشهای دست اندرکار در صنعت غذا ارسال می کنید : اخذ گواهینامه بیانگر آن است که شما برای اجرای استانداردهای لازم و لحاظ کردن خواسته مشتریان، خود را متعهد می دانید.این موضوع بیان می کند که حرفه شما با کیفیت ، ایمنی،صلاحیت و کارائی در انجام فرایند تولید،بسته بندی و توزیع صورت می گیرد.
استانداردهای مربوطه:
استانداردهای سیستم مدیریت مانند استاندارد کیفی ISO 9001 ، استانداردهای محیط زیست ISO 14001 و EMAS و استانداردهای بهداشت و ایمنی حرفه ای OHSAS 18001 .
· گواهینامه سیستم مدیریت مواد غذائی برای HACCP و به دنبال آن ISO 22000 : سیستمهای مدیریت ایمنی مواد غذائی
· اخذ گواهینامه اختیاری محصول
· اخذ گواهینامه ردیابی محصول در زنجیره غذائی
· استانداردهای ایمنی مواد غذائی خرده فروشان و دستفروشان مانند BRC و IFS برای بخشهای فراوری کننده
· ممیزی های تعهد اخلاقی زنجیره تامین کننده
· استاندارد های ایمنی خوراک دام و طیور مانند GMP/PDV و FAMI-QS برای تولیدات خوراک دام
· استانداردهای بسته بندی مواد غذائی مانند BRC IOP و FEFCO .
· استانداردهای فرایند تولید مقدماتی ،مانند EurepGAP برای فرایندهای کشاورزی و دامپروری
استانداردهای مورد توافق
توضیحات زیر باید در تصمیم گیری شما در انتخاب متناسب ترین استاندارد برای استراتژی های خاص مدیریت ریسکتان موثر باشد.
گواهینامه سیستم مدیریت :
گواهینامه سیستم مدیریت کیفیت در استاندارد ISO 9001 نشان می دهد که فعالیت شما مشتری مدار بوده و فرایند های داخلی سازمان را نظام مند کرده و بهبود می بخشد.
گواهینامه استاندارد های مدیریت محیط زیستISO 14001 و EMAS به سازمان شما در جهت کنترل و مدیریت موفق مهمترین جنبه های زیست محیطی کسب و کارتان ،کمک می نماید. مانند تابش های آلوده کننده،جابجائی و تغییر و تبدیل زباله و بهینه سازی انرژی.
اخذ گواهی نامه OHSAS 18001 سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت کارکنان در محیط کار نشان می دهد که شرکت شما برای حفظ کارکنان و محیط از صدمات ناگهانی برنامه ریزی کرده است.
سیستم های مدیریت ایمنی مواد غذائی
استاندارد HACCP و و به دنبال آن استاندارد خیلی جدیدتر ISO 22000 :
سیستم مدیریت ایمنی مواد غذائی ،استانداردهای اصولی هستند که برای هر شرکت به منظور تشخیص مخاطرات وابسته و نیز برای مدیریت موثر این مخاطرات حال ناشی از دیدگاه ایمنی مواد غذائی و یا به منظور ایجاد ارزش افزوده در شرکت، تدوین شده اند.
گواهینامه این دو استاندارد، شرکت را از آزمایشات کنترل کیفی پرهزینه و زمان برگذشته به سمت تفکر پیشگیرانه سوق می دهد. این تفکر منجر می گردد تا شما با استقرار سیستمی نظامند بتوانید تمام جنبه های زنجیره غذائی را از خرید مواد اولیه تا محصولی که به دست مصرف کننده می رسانید ، پوشش دهید.
گواهینامه های اختیاری :
این گواهینامه ها ممکن است مربوط به استانداردهای مشخص شده توسط سازمان جهانی استانداردسازی (ISO) باشد. در تمام موارد، گواهینامه در برگیرنده سیستم های ارزیابی کیفیت ، بررسی فرایندهای تولید و آزمایش محصولات نمونه بوده که نمونه ها از لحاظ پارامترهای مبتنی بر خواص محصول و سطوح قابل قبول مخاطرات هم برای مصرف کننده و هم تولید کننده ارزیابی شده است.
گواهینامه محصول ،خواص مختص محصول را که منجر به تمایز آن از دیگر محصولات مشابه شده را پررنگ تر کرده ونمایانگر ایمنی و کیفیت تضمین شده محصول خواهد بود.
گواهینامه قابلیت ردیابی در زنجیره تولید مواد غذائی :
یک محصول غذائی ایمن نتیجه تمام فرایندها و عملیاتهای تبدیل- فرآوری انجام شده در درون زنجیره تولید مواد غذائی است. برای شناسائی محصول در مواردی که محصولات از لحاظ ژنتیکی تحت فرایند مهندسی قرار نگرفته باشند و یا در مورد محصولات ارگانیک و تطابق گواهینامه برای محصول اصلی ، نیاز به سیستم نظام یافته تشخیص محصول و بازیابی مطمئن اطلاعات مربوط به محصول است. پس ازآن در برخی شرایط ،سیستم پس گرفتن محصول یا معدوم ساختن به شکلی کارا،سریع و دقیق نیز باید وجود داشته باشد.
گواهی نامه ردیابی در زنجیره تولید مواد غذائی تمام جنبه ها را در بر گرفته و فعالیتهای تمام شرکتهای تولیدی موجود در زنجیره تولید مواد غذائی از مزرعه تا سفره را شامل می شود.برای شرکت شما این فرایند مستلزم تدوین گزارشات پیگیری جزئیات از جریان مواد خام، تمام بخشهای درگیر در فرایند و اثبات استفاده از سیستم مدیریت می باشد.
استاندارد های ایمنی مواد غذائی در بخش خرده فروشی :
خرده فروشان مهم در بریتانیا،آلمان ،فرانسه و اکثر نقاط اروپا ،به ایمنی مواد غذائی به دلیل الزامات قانونی و مسوولیت مستقیم توجه فراوانی دارند. برای اعمال کنترل در این حالت، خرده فروشان باید از وجود گواهینامه های مورد نیاز تمام تامین کنندگان مواد غذائی که کالای آنها را تامین می کنند و نیز توانایی آنها در برآورده ساختن خواسته های کیفی و ایمنی و نیز ملزومات قانونی مطئن شوند.
استاندارد جهانی برای مواد غذائی در کنسرسیوم خرده فروشان بریتانیا و استاندارد بین المللی مواد غذائی ،سیستم استانداردهای ایمنی کالا،همگی اطمینان بخش اجرای قانون از جانب تامین کنندگان بوده و توانائی خرده فروشان را برای تضمین کیفیت و ایمنی محصولات غذائی فروخته شده تضمین می نماید.
الزامات استانداردهای خرده فروشان بر مبنی سیستم های مدیریت کیفیت، سیستم HACCP و استانداردهای زیست محیطی واحد صنعتی ،الزامات عملیات بهینه تولید(GMP) و عملیات بهینه بهداشتی (GHP) تدوین شده اند.
بازرسی فاکتورهای اخلاقی در زنجیره تامین:
مدیریت فاکتورهای اخلاقی در زنجیره تامین یکی از جنبه های کاروکسب مسوولیت پذیر در کشورهای در حال توسعه است.بدلیل آنکه شرکتها تحت فشارهای فزاینده برای درگیری بخشهای مختلف شرایط کاری در سازمانها در طول زنجیره تامین آنها هستند، مدیریت مناسب زنجیره تامین، باید خطر عدم اجرای استانداردهای اخلاقی را مورد توجه قرار دهد.
دستور جلسه فاکتورهای اخلاقی زنجیره تامین و فشار مشتری برای خرید کالاهائی که در آنها خواسته هایش را از جنبه فاکتورهای اخلاقی نیز در بر داشته باشد، در سالهای اخیر بطور قابل ملاحظه ای گسترش یافته ،به طوری که تامین کنندگانی را که خواسته هایشان را اجرا نکنند تحریم می کنند.
این عامل ، ممیزی را برای شرکت ها به منظور نظارت و مدیریت در عملکرد تامین کننده و برای ترویج مکانیزم های گزارش دهی ،که بسیار اهمیت دارد،ضروری می نماید. این فشار تنها از طرف مصرف کنندگان نبوده واغلب از طرف سرمایه گذاران اجتماعی و مسئول در برابر مردم ،بیشتر فشار وارد میشود.اظهار نظر های اجتماعی در ارتباط با اجرای قانون از دلایل اصلی برای اثبات موفقیت مدیریت فاکتورهای اخلاقی در زنجیره تامین است.
بدون نظارت کارا و مداوم بر انجام کار ،تشخیص آنکه در بخشی از شرکت پیشرفتی بوجود آمده غیر ممکن است.
استانداردهای ایمنی خوراک دام :
هنگامی که به غذاهائی با منشا دامی اشاره می شود،قطعا فاکتور اساسی در تضمین کیفیت ، محصول مصرفی خوراک دام است.استانداردهای خاص مانند عملیات تولید بهینه و کمیسیون خوراک دام درآلمان (PDV) که به فرایندهای تولید،حمل و نقل و خرید و فروش خوراک دام مرتبط بوده و نیز FAMI-QS که در اجزاء سازنده خوراک دام و تولید افزودنی ها کاربرد دارد،درمبحث تضمین ایمنی خوراک دام مورد توجه قرار گرفته اند.
در اصل ،اخذ گواهینامه استانداردهای مذکور به معنی کاربرد اصول HACCP و GMP با تاکید بر انسان به عنوان مصرف کننده محصولات نهائی است.
استانداردهای بسته بندی مواد غذائی :
تمام موادی که در تماس با مواد غذائی هستند ،بویژه بسته بندی مواد غذائی ،می توانند ایمنی مواد غذائی را هم از طریق نقصان در محافظت مناسب غذا و هم از طریق آلودگی، تحت تاثیر قرار دهند. استاندارد BRC IOP که توسط اتحادیه خرده فروشان بریتانیا ارائه شده و نیزاستاندارد FEFCO که توسط تولید کنندگان پوششهای مقوائی در اروپا ترویج یافته ، ملزومات تضمین ایمنی مواد غذائی را همراه با اجرای اصول HACCP و GMP خاص این بخش از صنعت غذا ارائه داده است.
استاندارد فرایند های پیش از تولید :
استاندارد EuropGAP توسط اتحادیه خرده فروشان اروپا بنا نهاده شد که در برگیرنده اصول و مبانی لازم در اجرای عملیات بهینه کشاورزی بوده و امروزه به عنوان یک استاندارد جهانی برای تضمین کیفیت و ایمنی محصول نهائی در بخش کشاورزی مورد توجه قرار گرفته است.
محصولاتی تحت پوشش این استاندارد شامل : محصولات برداشت شده ،مواد اولیه و مواد غذائی با منشاء حیوانی بوده که بدین ترتیب GAP می تواند هم برای محصولات کشاورزی و هم دامپروری مورد استفاده قرار گیرد.
اولین استاندارد صادره، استاندارد Eureo GAP میوه و سبزیجات بوده که تحت عنوان استاندارد EurepGAP IFA (تضمین کشاورزی بی عیب) تعریف شده است. استانداردی با بخشهای مجزا مشتمل بر محصولات قابل ترکیب و اصلاح نژاد.
منابع:
(1). The Food Standards Agency – an interim proposal by Professor Philip Jones, 30 April 1997. Cabinet Office
(2). The Food Standards Agency – A Force for Change. Government
White Paper presented to Parliament. Cm 3830. HMSO. January 1998
(3). Food Standards Agency. Consultation on draft legislation. Cm 4249.HMSO. January 1999
(4). Food Standards – First Report. Proceedings of the House of
Commons Food Standards Select Committee. HC 276. January 1999
(5). European Commission White Paper on Food Safety. COM (1999) 719
هنگامی که شما با اخذ گواهینامه ملی یا بین المللی رسمی، برای هر فرایند و در هر مرحله از زنجیره تولید مواد غذائی ،تاییدیه داشته باشید،یک پیغام شفاف به مشتریهایتان و دیگر بخشهای دست اندرکار در صنعت غذا ارسال می کنید : اخذ گواهینامه بیانگر آن است که شما برای اجرای استانداردهای لازم و لحاظ کردن خواسته مشتریان، خود را متعهد می دانید.این موضوع بیان می کند که حرفه شما با کیفیت ، ایمنی،صلاحیت و کارائی در انجام فرایند تولید،بسته بندی و توزیع صورت می گیرد.
استانداردهای مربوطه:
استانداردهای سیستم مدیریت مانند استاندارد کیفی ISO 9001 ، استانداردهای محیط زیست ISO 14001 و EMAS و استانداردهای بهداشت و ایمنی حرفه ای OHSAS 18001 .
· گواهینامه سیستم مدیریت مواد غذائی برای HACCP و به دنبال آن ISO 22000 : سیستمهای مدیریت ایمنی مواد غذائی
· اخذ گواهینامه اختیاری محصول
· اخذ گواهینامه ردیابی محصول در زنجیره غذائی
· استانداردهای ایمنی مواد غذائی خرده فروشان و دستفروشان مانند BRC و IFS برای بخشهای فراوری کننده
· ممیزی های تعهد اخلاقی زنجیره تامین کننده
· استاندارد های ایمنی خوراک دام و طیور مانند GMP/PDV و FAMI-QS برای تولیدات خوراک دام
· استانداردهای بسته بندی مواد غذائی مانند BRC IOP و FEFCO .
· استانداردهای فرایند تولید مقدماتی ،مانند EurepGAP برای فرایندهای کشاورزی و دامپروری
استانداردهای مورد توافق
توضیحات زیر باید در تصمیم گیری شما در انتخاب متناسب ترین استاندارد برای استراتژی های خاص مدیریت ریسکتان موثر باشد.
گواهینامه سیستم مدیریت :
گواهینامه سیستم مدیریت کیفیت در استاندارد ISO 9001 نشان می دهد که فعالیت شما مشتری مدار بوده و فرایند های داخلی سازمان را نظام مند کرده و بهبود می بخشد.
گواهینامه استاندارد های مدیریت محیط زیستISO 14001 و EMAS به سازمان شما در جهت کنترل و مدیریت موفق مهمترین جنبه های زیست محیطی کسب و کارتان ،کمک می نماید. مانند تابش های آلوده کننده،جابجائی و تغییر و تبدیل زباله و بهینه سازی انرژی.
اخذ گواهی نامه OHSAS 18001 سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت کارکنان در محیط کار نشان می دهد که شرکت شما برای حفظ کارکنان و محیط از صدمات ناگهانی برنامه ریزی کرده است.
سیستم های مدیریت ایمنی مواد غذائی
استاندارد HACCP و و به دنبال آن استاندارد خیلی جدیدتر ISO 22000 :
سیستم مدیریت ایمنی مواد غذائی ،استانداردهای اصولی هستند که برای هر شرکت به منظور تشخیص مخاطرات وابسته و نیز برای مدیریت موثر این مخاطرات حال ناشی از دیدگاه ایمنی مواد غذائی و یا به منظور ایجاد ارزش افزوده در شرکت، تدوین شده اند.
گواهینامه این دو استاندارد، شرکت را از آزمایشات کنترل کیفی پرهزینه و زمان برگذشته به سمت تفکر پیشگیرانه سوق می دهد. این تفکر منجر می گردد تا شما با استقرار سیستمی نظامند بتوانید تمام جنبه های زنجیره غذائی را از خرید مواد اولیه تا محصولی که به دست مصرف کننده می رسانید ، پوشش دهید.
گواهینامه های اختیاری :
این گواهینامه ها ممکن است مربوط به استانداردهای مشخص شده توسط سازمان جهانی استانداردسازی (ISO) باشد. در تمام موارد، گواهینامه در برگیرنده سیستم های ارزیابی کیفیت ، بررسی فرایندهای تولید و آزمایش محصولات نمونه بوده که نمونه ها از لحاظ پارامترهای مبتنی بر خواص محصول و سطوح قابل قبول مخاطرات هم برای مصرف کننده و هم تولید کننده ارزیابی شده است.
گواهینامه محصول ،خواص مختص محصول را که منجر به تمایز آن از دیگر محصولات مشابه شده را پررنگ تر کرده ونمایانگر ایمنی و کیفیت تضمین شده محصول خواهد بود.
گواهینامه قابلیت ردیابی در زنجیره تولید مواد غذائی :
یک محصول غذائی ایمن نتیجه تمام فرایندها و عملیاتهای تبدیل- فرآوری انجام شده در درون زنجیره تولید مواد غذائی است. برای شناسائی محصول در مواردی که محصولات از لحاظ ژنتیکی تحت فرایند مهندسی قرار نگرفته باشند و یا در مورد محصولات ارگانیک و تطابق گواهینامه برای محصول اصلی ، نیاز به سیستم نظام یافته تشخیص محصول و بازیابی مطمئن اطلاعات مربوط به محصول است. پس ازآن در برخی شرایط ،سیستم پس گرفتن محصول یا معدوم ساختن به شکلی کارا،سریع و دقیق نیز باید وجود داشته باشد.
گواهی نامه ردیابی در زنجیره تولید مواد غذائی تمام جنبه ها را در بر گرفته و فعالیتهای تمام شرکتهای تولیدی موجود در زنجیره تولید مواد غذائی از مزرعه تا سفره را شامل می شود.برای شرکت شما این فرایند مستلزم تدوین گزارشات پیگیری جزئیات از جریان مواد خام، تمام بخشهای درگیر در فرایند و اثبات استفاده از سیستم مدیریت می باشد.
استاندارد های ایمنی مواد غذائی در بخش خرده فروشی :
خرده فروشان مهم در بریتانیا،آلمان ،فرانسه و اکثر نقاط اروپا ،به ایمنی مواد غذائی به دلیل الزامات قانونی و مسوولیت مستقیم توجه فراوانی دارند. برای اعمال کنترل در این حالت، خرده فروشان باید از وجود گواهینامه های مورد نیاز تمام تامین کنندگان مواد غذائی که کالای آنها را تامین می کنند و نیز توانایی آنها در برآورده ساختن خواسته های کیفی و ایمنی و نیز ملزومات قانونی مطئن شوند.
استاندارد جهانی برای مواد غذائی در کنسرسیوم خرده فروشان بریتانیا و استاندارد بین المللی مواد غذائی ،سیستم استانداردهای ایمنی کالا،همگی اطمینان بخش اجرای قانون از جانب تامین کنندگان بوده و توانائی خرده فروشان را برای تضمین کیفیت و ایمنی محصولات غذائی فروخته شده تضمین می نماید.
الزامات استانداردهای خرده فروشان بر مبنی سیستم های مدیریت کیفیت، سیستم HACCP و استانداردهای زیست محیطی واحد صنعتی ،الزامات عملیات بهینه تولید(GMP) و عملیات بهینه بهداشتی (GHP) تدوین شده اند.
بازرسی فاکتورهای اخلاقی در زنجیره تامین:
مدیریت فاکتورهای اخلاقی در زنجیره تامین یکی از جنبه های کاروکسب مسوولیت پذیر در کشورهای در حال توسعه است.بدلیل آنکه شرکتها تحت فشارهای فزاینده برای درگیری بخشهای مختلف شرایط کاری در سازمانها در طول زنجیره تامین آنها هستند، مدیریت مناسب زنجیره تامین، باید خطر عدم اجرای استانداردهای اخلاقی را مورد توجه قرار دهد.
دستور جلسه فاکتورهای اخلاقی زنجیره تامین و فشار مشتری برای خرید کالاهائی که در آنها خواسته هایش را از جنبه فاکتورهای اخلاقی نیز در بر داشته باشد، در سالهای اخیر بطور قابل ملاحظه ای گسترش یافته ،به طوری که تامین کنندگانی را که خواسته هایشان را اجرا نکنند تحریم می کنند.
این عامل ، ممیزی را برای شرکت ها به منظور نظارت و مدیریت در عملکرد تامین کننده و برای ترویج مکانیزم های گزارش دهی ،که بسیار اهمیت دارد،ضروری می نماید. این فشار تنها از طرف مصرف کنندگان نبوده واغلب از طرف سرمایه گذاران اجتماعی و مسئول در برابر مردم ،بیشتر فشار وارد میشود.اظهار نظر های اجتماعی در ارتباط با اجرای قانون از دلایل اصلی برای اثبات موفقیت مدیریت فاکتورهای اخلاقی در زنجیره تامین است.
بدون نظارت کارا و مداوم بر انجام کار ،تشخیص آنکه در بخشی از شرکت پیشرفتی بوجود آمده غیر ممکن است.
استانداردهای ایمنی خوراک دام :
هنگامی که به غذاهائی با منشا دامی اشاره می شود،قطعا فاکتور اساسی در تضمین کیفیت ، محصول مصرفی خوراک دام است.استانداردهای خاص مانند عملیات تولید بهینه و کمیسیون خوراک دام درآلمان (PDV) که به فرایندهای تولید،حمل و نقل و خرید و فروش خوراک دام مرتبط بوده و نیز FAMI-QS که در اجزاء سازنده خوراک دام و تولید افزودنی ها کاربرد دارد،درمبحث تضمین ایمنی خوراک دام مورد توجه قرار گرفته اند.
در اصل ،اخذ گواهینامه استانداردهای مذکور به معنی کاربرد اصول HACCP و GMP با تاکید بر انسان به عنوان مصرف کننده محصولات نهائی است.
استانداردهای بسته بندی مواد غذائی :
تمام موادی که در تماس با مواد غذائی هستند ،بویژه بسته بندی مواد غذائی ،می توانند ایمنی مواد غذائی را هم از طریق نقصان در محافظت مناسب غذا و هم از طریق آلودگی، تحت تاثیر قرار دهند. استاندارد BRC IOP که توسط اتحادیه خرده فروشان بریتانیا ارائه شده و نیزاستاندارد FEFCO که توسط تولید کنندگان پوششهای مقوائی در اروپا ترویج یافته ، ملزومات تضمین ایمنی مواد غذائی را همراه با اجرای اصول HACCP و GMP خاص این بخش از صنعت غذا ارائه داده است.
استاندارد فرایند های پیش از تولید :
استاندارد EuropGAP توسط اتحادیه خرده فروشان اروپا بنا نهاده شد که در برگیرنده اصول و مبانی لازم در اجرای عملیات بهینه کشاورزی بوده و امروزه به عنوان یک استاندارد جهانی برای تضمین کیفیت و ایمنی محصول نهائی در بخش کشاورزی مورد توجه قرار گرفته است.
محصولاتی تحت پوشش این استاندارد شامل : محصولات برداشت شده ،مواد اولیه و مواد غذائی با منشاء حیوانی بوده که بدین ترتیب GAP می تواند هم برای محصولات کشاورزی و هم دامپروری مورد استفاده قرار گیرد.
اولین استاندارد صادره، استاندارد Eureo GAP میوه و سبزیجات بوده که تحت عنوان استاندارد EurepGAP IFA (تضمین کشاورزی بی عیب) تعریف شده است. استانداردی با بخشهای مجزا مشتمل بر محصولات قابل ترکیب و اصلاح نژاد.
منابع:
(1). The Food Standards Agency – an interim proposal by Professor Philip Jones, 30 April 1997. Cabinet Office
(2). The Food Standards Agency – A Force for Change. Government
White Paper presented to Parliament. Cm 3830. HMSO. January 1998
(3). Food Standards Agency. Consultation on draft legislation. Cm 4249.HMSO. January 1999
(4). Food Standards – First Report. Proceedings of the House of
Commons Food Standards Select Committee. HC 276. January 1999
(5). European Commission White Paper on Food Safety. COM (1999) 719