اولین تشکیلات اطلاعاتی برون‌مرزی آمریکا اداره خدمات نظامی (OSS) (The Office Strategic Service) بود که در جنگ جهانی دوم به وجود آمد. این اداره دو سال بیشتر عمر نکرد و در پایان جنگ منحل شد. در طول همین مدت کوتاه اداره خدمات نظامی موفقیت‌های بزرگی را بدست آورد. عامل ظاهری انحلال اداره مذکور پایان جنگ و عدم کارایی سیستم در زمان صلح بود هر چند که این دلیل ظاهری و عامل اصلی رقابت سازمان پلیس فدرال (FBI) (Federal Building Investigation) و فشارهای وارده از سوی مقامات آن به دولت جهت تعطیلی اداره خدمات نظامی (OSS) بود. ترومن اگر چه اداره خدمات نظامی (OSS) را منحل کرد. اما به سبب نیاز مبرم به سازمان اطلاعاتی در تاریخ 22 ژانویه 1946 میلادی کمیسیونی را تشکیل داد که منجر به تأسیس گروه کارآگاهی مرکزی (CIG) (Central Intelligent Group) گردید. پس از کار این گروه و روشن شدن بسیاری از نقاط ضعف و قوت در سال 1947 میلادی ژنرال هیلن کوتر در گروه کارآگاهی مرکزی (CIG) تحولات زیادی ایجاد نمود و حاصل این تغییرات عمده باعث پیدایش سازمان جدیدی به نام آژانس تحقیقات مرکزی (CIA) (Central Intelegence Agency) شد.
آژانس تحقیقات مرکزی (CIA) در سایه حمایت‌های بی‌دریغ مقامت دولتی به سرعت رشد کرد. فقدان سازمان قوی دیگری به عنوان رقیب کاری‌،‌ حرص و ولع دولتمردان آمریکایی در بدست آوردن اخبار و اطلاعات دیگران‌،‌ بودجه‌های میلیاردی‌ ، استفاده از افراد با نفوذ جهت مدیریت آژانس و جاه طلبی‌ بلند‌پروازهنه دولت آمریکا جهت رسیدن به سلطه سیاسی در جهان منجر به تبدیل آژانس تحقیقات مرکزی (CIA) به قدرت بی حد و مرز گردید. برای پی بردن و درک بهتر ماهیت تشکیل سازمان اطلاعاتی آمریکا (CIA) به پیدایش استعمار نوین آمریکایی در دنیا باز می‌گردیم.

دولت استعمارگر انگلستان پس از پایان جنگ جهانی دوم و با خسارت‌های زیادی که به آن وارد شده بود به سرعت از صحنه‌ی مستقیم حضور استعمارگرانه جهانی خارج گردید. ایالات متحده آمریکا که شاهد ناتوانی انگلستان در استعمارگری جهانی بود به سرعت وارد عمل شده و جای آن را گرفت. اگر چه بنا به دلایل ذکر شده اداره خدمات نظامی (OSS) با پایان جنگ تعطیل شد اما اقدامات وسیع و جهانی دولتمردان آمریکایی احتیاج عاجزانه‌ای به اطلاعات و اخبار خارجی داشت و همین موضوع موجب تشکیل سازمان اطلاعاتی جدیدی گردید. سازمان جدید از روی ناچاری و برای خالی نبودن عریضه تشکیل نشده بود که مأموریت‌های ساده و نیازهای معمولی امنیتی کشور را انجام دهد بلکه این سازمان برای سلطه سیاسی در جهان و استعمارگری نو از همان ابتدا قوی و منسجم به وجود آمد تا تمامی نیازمندی‌های اطلاعاتی را در ابعاد جهانی تأمین کند. بنابراین دیگر نه سازمان پلیس فدرال (FBI) و نه هیچ سازمان و یا اشخاصی قدرت مقابله با سرویس اطلاعاتی را نداشتند و این امر از قدیم تا هم‌اکنون ادامه دارد.
هیئت حاکمه آمریکا بدست فرد یا افراد محدودی نمی‌باشد که با حذف آنها تغییراتی در سیاست‌های کلان آمریکا به وجود آید بلکه شبکه‌ای زنجیروار آن را تنها با هدف حفظ قدرت جهانی آمریکا اداره می‌کند، این شبکه تمامی سیاست‌های خارجی و داخلی و تمامی اقدامات آمریکا را تحت کنترل دارد و آژانس تحقیقات مرکزی (CIA) به عنوان اهرم قدرتی در دست‌های کثیف استعمارگران می‌باشد. آژانس تحقیقات مرکزی (CIA) سازمان مخوفی است که بسیاری از افراد سیاسی برجسته آمریکا قسمتی از دوران زندگی خود را در آن مشغول به کار بودند. برای مثال جورج بوش قبل از ریاست‌جمهوری چند سالی رئیس سازمان (CIA) بود. هدف اصلی گروه حاکم بر آمریکا حفظ قدرت بلامنازع خود در جهان و استعمارگری نوین می‌باشد و تنها کسانی می‌توانند خود را وارد این تشکیلات کنند که ظاهر و باطن آنها سرشار از همین نیت پلید باشد حال اینکه گاهی اوقات واقعاً این طرز فکر مضحکانه جلوه می‌کند که عده‌ای تصور کنند با تغییر دوره‌ای ریاست‌جمهوری در آمریکا و بر کرسی نشستن دولت جدید سیاست‌های متضادی نسبت به سایر رئیس‌جمهوری‌های پیشین آمریکا چه در آن کشور و چه در دنیا صورت پذیرد.
آژانس تحقیقات مرکزی (CIA) در تمامی امور سیاسی، نظامی، اقتصادی، علمی، فرهنگی، اجتماعی و ... دخالت کرده و هیچ چیزی نمی‌تواند در انجام مأموریت‌ها مانع راه آن شود. تنها در اوائل دهه 1960 میلادی بودجه سازمان سیا (CIA) چهار برابر بودجه وزارت امور خارجه آمریکا بود. جاسوسی در سراسر دنیا و دخالت در اکثر کشورها و بسیاری از توطعه‌های جهانی باعث گردید تا به این سازمان لقب حکومت نامرئی دهند. کار نظارت و کنترل بر اعمال انجام شده و مأموریت‌های آژانس تحقیقات مرکزی (CIA) توسط هیئتی صورت می‌گیرد که یا از مدیران خود سازمان و یا از افراد منتخب دولتی هستند و جالب اینجاست که صلاحیت همین افراد باید توسط سازمان اطلاعاتی (CIA) تأیید شود.
آژانس تحقیقات مرکزی (CIA) از سال تشکیل خود (1947 میلادی) به دست دریاسالار هیلن‌ کوتر اداره می‌شد، پس از آن ژنرال بیدل اسمیت در سال 19650 میلادی رئیس آژانس شد و تا سال 1953 میلادی در سمت خود باقی ماند (این شخص همان کسی بود که ریاست ستاد ارتش آمریکا را در دولت آیزنهاور به عهده داشت). فوریه 1953 میلادی آلن دالس به سمت ریاست سازمان اطلاعاتی آمریکا (CIA) رسید، اگر چه تا قبل از دالس سازمان پیشرفت صعودی داشت اما به دید کارشناسان سیاسی در طول مدت 9 سال ریاست وی آژانس تحقیقات مرکزی (CIA) با پیشرفت فوق‌العاده زیادی رشد کرد. آلن دالس در زمان جنگ جهانی دوم و سال‌های 1943 و 1945 میلادی مسئولیت شبکه جاسوسی آمریکا در آلمان نازی را برعهده داشت. در سال 1945 میلادی مدیریت شبکه جاسوسی آمریکا در سویس به وی واگذار شد و با تجربه و مهارت خاصی که در حرفه خود داشت از سال 1951 میلادی به معاونت آژانس تحقیقات مرکزی (CIA) منصوب گردید. سوابق و شرایط موجب شد تا سال 1953 میلادی آلن دالس که تا آن زمان نیمی از عمر خود را در کار اطلاعاتی سپری کرده بود با حکم آیزنهاور رئیس‌جمهور وقت به سمت ریاست کل آژانس تحقیقات مرکزی (CIA) انتخاب گردد. تجربه سال‌ها کار اطلاعاتی و حمایت‌های بی‌دریغ آیزنهاور این اجازه را به دالس داد تا سازمان اطلاعاتی آمریکا (CIA) را گسترش دهد و دورانی طلایی در تاریخ اطلاعات آمریکا به وجود آمد. همزمان با آلن دالس برادر کوچک او به نام جک فوستر دالس وزیر امور خارجه آمریکا بود. تعامل بین این دو برادر موجب گشت تا بسیاری از جاسوسان با هویت دیپلماتیک به سفارتخانه‌های آمریکا در سراسر جهان گسیل شده و با حرف‌شنوی که جان فوستر دالس از برادر بزرگتر داشت عملاً سازمان اطلاعاتی آمریکا (CIA) اختیار وزارت امور خارجه را به دست گرفت.
سازمان اطلاعاتی آمریکا (CIA) در تمامی مسایل و تصمیم‌گیری‌های سیاسی دخالت کرده و حرف خود را به کرسی می‌نشاند. نفوذ جاسوسان به داخل محیط‌های دیپلماتیک و دخالت در امور سیاسی کشور از زمان دالس مرسوم شد که این شیوه تا امروز نیز ادامه دارد و آژانس جایگاه ویژه‌ای جهت اداره دولت آمریکا پیدا نمود. بی‌شک کلیه رئیس‌جمهورهای آمریکا از سازمان اطلاعاتی (CIA) حمایت می‌کردند و تنها در یک مورد و افتضاح سیاسی ماجرای خلیج خوک‌ها بود که پرزیدنت کندی آژانس تحقیقات مرکزی (CIA) را مقصر شناخته و آلن دالس مجبور به استعفا شد. کندی اقداماتی را جهت محدود کردن دامنه‌ی وظایف و دخالت‌های سازمان اطلاعاتی انجام داد که البته این سیاست دوام زیادی نیاورد و کندی در ماجرای ترور کشته شد. پس از کندی مجدداً سازمان اطلاعاتی آمریکا (CIA) روند صعودی خود را طی کرد و همچون گذشته دامنه‌ی فعالیت‌های خود را افزایش داد. خطر فعالیت کمونیست‌های اتحاد جماهیر شوروی در جذب متحدین خود و حفظ بقای ایالات متحده آمریکا به شکل ابرقدرت در جهان همواره موجب می‌شد تا دولتمردان آمریکایی به آژانس تحقیقات مرکزی (CIA) به عنوان اهرم قدرت و اسلحه‌ای برتر نگاه کنند. بودجه سازمان اطلاعاتی آمریکا (CIA) چندین برابر بودجه سازمان‌های مهمی نظیر وزارت امور خارجه است، این تخصیص بودجه و نگرش در سیاست‌های اقتصادی آمریکا اثرهای زیادی گذاشته و بودجه رفاهی و سایر مخارج به حداقل می‌رسد و در عوض بودجه وزارت دفاع و آژانس تحقیقات مرکزی(CIA) همیشه در حداکثر است.
ساختمان اصلی آژانس تحقیقات مرکزی (CIA) در ایالت ویرجینیای آمریکا و منطقه‌ای به وسعت 50 هکتار در حوالی مزارع لانگلی قرار دارد. ساختمان اداره مرکزی به شکل H و هشت طبقه ساخته شده که مساحت که بالغ بر 50000 مترمربع می‌باشد و اطراف آن را درختان بزرگی محصور کرده است. این محیط از داخل و خارج با دوربین کنترل شده و در آن انواع سیستم‌های هشدار دهنده، اعلام خطر و امنیتی را به کار گرفتند. کلیه افراد برای ورود به ساختمان توسط سیستم ویژه‌ای که چهره فرد را به روی صفحه LCD نمایش داده شناسایی می‌شوند. البته هویت افراد در فاصله بسیار دورتر و ایست و بازرسی اول هم به وسیله کارت شناسایی و ... ورودشان تأیید می‌گردد. در کنار ساختمان مرکزی یک پارکینگ روباز آسفالته با ظرفیت بیش از 3000 خودرو جهت پرسنل وجود دارد. چندین کیلومتر پیرامون ساختمان مذکور نگهبان‌های مسلح به صورت شبانه‌روزی به حفاظت و حراست از این مکان حساس می‌پردازند. ساختمان آژانس تحقیقات مرکزی (CIA) در نزدیکی کاخ سفید و پنتاگون قرار گرفته که با جاده‌ای ویژه می‌توان به سرعت ظرف رفع ساعت خود را به آنجا رسانید. هزینه ساخت این مجتمع عظیم مبلغی حدود 50 میلیون دلار خرج برداشته است.
ساختار تشکیلاتی سازمان اطلاعاتی آمریکا (CIA) همیشه در پرده‌ای از ابهام قرار گرفته و مخفی بوده است. اگر چه نمودار تشکیلاتی آن هیچگاه فاش نشده اما اطلاعات موثق در مورد قسمت‌های کلان آن وجود دارد، در آژانس تحقیقات مرکزی (CIA) سه مدیریت مهم و مستقل به شرح زیر می‌باشد:
1- مدیریت جمع‌آوری خبر
2- مدیریت ضدجاسوسی
3- مدیریت عملیات
مدیریت جمع‌آوری خبر و مدیریت ضدجاسوسی اساس‌نامه آن سال‌ها پیش تهیه و تنظیم و رسماً مورد تأیید و تصویب کنگره آمریکا قرار گرفته است اما مدیریت عملیات از ابتدا به شکل مخفی به وجود آمده و به صورت سری به کار خود ادامه می‌دهد. تعامل بسیار نزدیکی بین آژانس تحقیقات مرکزی (CIA) و وزارت امور خارجه آمریکا وجود دارد. زیرا جای پای جاسوسان و عوامل اطلاعاتی آمریکا در جهان تنها به کمک وزارت امور خارجه و از طریق سفارتخانه‌ها میسر می‌شود. برخی موارد تعداد جاسوسان سازمان اطلاعاتی آمریکا (CIA) از پرسنل سفارتخانه‌ها نیز بیشتر بوده و گاهی هم کلیه اعضای سفارتخانه و یا فرد ارشد در آن از پرسنل رسمی آژانس تحقیقات مرکزی (CIA) می‌باشد. بیش از نیمی از پرسنل سازمان اطلاعاتی (CIA) در خارج از کشور و بقیه در سازمان خدمت می‌کنند. آمار دقیق کارمندان آژانس مشخص نیست. ولی به طور تقریبی می‌توان آن را حدود 100000 نفر برآورد کرد. مدیریت جمع‌آوری اخبار بخش‌ها و قسمت‌های متعددی دارد که در آن کارشناسان مختلف به کلیه امور اعم از سیاسی، نظامی، اقتصادی، علمی، فرهنگی، اجتماعی و ... اخبار را جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل می‌کنند. چندین هزار کارمند در ساختمان مرکزی اداره اطلاعات (CIA) شبانه‌روز اخبار متعددی را از طریق منابع مختلف جاسوسی و یا منابع آشکار (تلویزیون، رادیو، روزنامه و ... ) دریافت و ترجمه می‌نمایند، کار ترجمه توسط دستگاه‌های موسوم به اوردیناتور صورت می‌گیرد. غیر از جاسوسی به کمک عوامل انسانی و منابع آشکار آژانس تحقیقات مرکزی (CIA) از ماهواره‌های گوناگون و هواپیمای جاسوسی نیز بهره می‌برد و از لحاظ جاسوسی فنی و الکترونیکی تجهیزات پیشرفته‌ای جهت استراق سمع، عکس‌برداری و فیلم‌برداری و ... دارد.
در مدیریت عملیات سازمان اطلاعاتی آمریکا (CIA) همه چیز با طبقه‌بندی سری می‌باشد و حتی کارمندان آن با سایر کارمندان ارتباطی نداشته و بعضاً شناسایی هم نمی‌شوند. دولت آمریکا بعد از جنگ جهانی دوم و تا هم اکنون در ده‌ها مورد اقدام به تجاوز علنی در خاک کشورها و مداخله مستقیم نظامی کرده که بعضی از آنها موفق و برخی نیز به شکست کشیده شده است. این عملیات‌های خصمانه که با عناوین زیبایی همچون دموکراسی، حقوق بشر، مبارزه با تروریسم و ... از سوی دولتمردان آمریکایی طراحی و اجرا شده و می‌شود، تاکنون منجر به کشته شدن میلیون‌ها نفر و آسیب‌های در سطح جهانی گردیده که تاریخ شاهد زنده این موضوع می‌باشد.

آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا (DIA)
این سازمان در واقع سرویس اطلاعات نظامی آمریکا به شمار می‌رود و توسط رابرت مک‌نامارا وزیر دفاع آمریکا در دوران ریاست‌جمهوری جان‌اف کندی سال 1961 میلادی راه‌اندازی گردید. آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا (DIA) در حقیقت رقیب سازمان اطلاعاتی (CIA) بود و برای کم کردن اختیارات آن تأسیس شد. سرویس اطلاعات نظامی آمریکا (CIA) با واحدهای اطلاعاتی قوی سه‌گانه نظامی (نیروی زمینی، نیروی هوایی و نیروی دریایی) ارتباط تنگاتنگی دارد. این سازمان اختیارات زیادی در محدوده‌ی امنیتی نظامی داشته و به نوبه خود از نفوذ و ارزش خاصی در بین دولتمردان و به ویژه نظامیان دارا است. آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا (DIA) مستقیماً زیر نظر پنتاگون به انجام فعالیت‌هایی در زمینه‌ی اطلاعات نظامی مشغول می‌باشد.

سایر سازمان‌های اطلاعاتی
در ایالات متحده آمریکا به غیر از دو سازمان ذکر شده تعدادی از ادارات نیز محولات امنیتی را به عهده دارند که از جمله مهمترین آنها می‌توان به آژانس امنیت ملی (NSA) با مأموریت‌های جاسوسی فنی و الکترونیکی و سازمان پلیس فدرال (FBI) با وظایف فرا از پلیس‌های ایالتی اشاره کرد که انشاءالله در آینده آنها را معرفی خواهیم کرد.

نویسنده: ایمان غلامعلی پورحقیقی

دسته ها : سیاست
شنبه 1388/1/22 9:25
X