رز معطر زیباترین گل جهان شناخته شده است. اما گل رز علاوه بر زیبایى و عطرافشانى خواص فراوان دیگرى نیز دارد.
خواص دارویی
گلبرگ‌ها و برگ‌هاى رز اثرى خنک کننده دارند و چنانچه همراه با چاى دم شده باشند قادرند تب را کاهش دهند و سموم را از بدن برانند.
خواص دارویى رز سال‌ها است که شناخته شده و مورد بهره بردارى قرار مى‌گیرد. رومیان باستان خاصیت دارویى براى رز قائل بودند و ابوعلى سینا که براى اولین بار از رز گلاب گرفت از خواص درمانى آن بهره مى‌برد. ساکنان اولیه آمریکاى شمالى نیز براى تسکین سوزش سر معده و ناراحتى‌هاى معده چاى دم شده با گلبرگ‌هاى رز مى‌نوشیدند.
رز موجب افزایش مقاومت بدن در برابر بیمارى‌ها شده و شش‌ها را تقویت مى‌کند از این رو براى افرادى که بدنى ضعیف دارند و از مصونیت کمى برخوردارند مفید است. چاى گلبرگ رز عوارض و نشانه‌هاى سرماخوردگی، آنفلوآنزا، زکام و گرفتگى‌هاى برونشى را از بدن دور مى‌کند.
انواع رز با عفونت‌هاى دستگاه گوارش مبارزه مى‌کند و خوردن آنها موجب مى‌شود پس از مصرف یک دوره آنتى بیوتیک در میزان باکترى‌هاى بى ضرر و مفید موجود در دستگاه گوارش تعادل برقرار شود. گلبرگ‌هاى رز مانند دکونژستان عمل مى‌کنند و در عین حال مدر هستند به همین جهت باعث دفع سموم و مواد زائد بدن از طریق تولید بیشتر ادرار مى‌شوند. ترکیبات قابض موجود در رز موجب بند آمدن خونریزى‌ها، خشک شدن خلط و توقف اسهال مى‌شود. رز همچنین براى کبد مفید است.
کاسبرگ رز و گلبرگ‌هاى آن اثر آرام بخش و بهبود دهنده بر روى سیستم عصبى دارند و افسردگى را از میان برده، خستگى را کاهش مى‌دهند.
قبلا کاسبرگ رز وحشى یکى از منابع سرشار ویتامین C در قلمرو گیاهان شناخته مى‌شد. کاسبرگ رز همچنین غنى از ویتامین‌هاى A، B و K است. در آن زمان از کاسبرگ رز شربتى تهیه مى‌شد که در زمان جنگ جیره بندى مى‌گردید و براى افزایش مقاومت بدن کودکان در برابر عفونت‌ها و درمان سرماخوردگى معمولى به آنها خورانده مى‌شد. این شربت یا عصاره چنانچه از محفظه خالى دانه رز تهیه شود درمانى مفید براى اسهال و ناراحتى‌هاى معده، سوءهاضمه و حالت تهوع است.
از طعم شیرین و عطر خوش رز نیز به عنوان پوششى براى طعم و بوى سایر گیاهان دارویى در داروها بهره گرفته مى‌شود.
گلاب استخراج شده از رز، پاک کننده ایده آل براى پوست است. پاک کردن پوست با گلاب چین‌هاى ظریف و سطحى پوست را باز مى‌کند و التهاب و سرخى آن را از میان مى‌برد ضمن اینکه در درمان آکنه و دانه‌هاى سرسیاه روى پوست مفید است.
گلاب بازسازى سلول‌هاى پوست را تسریع و خستگى و سرخى پلک‌ها را برطرف مى‌کند. همچنین التهاب خراش‌ها و تورم ناشى از پیچ خوردگى مفاصل را بهبود مى‌بخشد.
دم کرده رز دهان شویه‌اى مفید است و براى درمان خشکى و ترک لب‌ها مى‌توان از روغن رز سود برد. در ایران از گلبرگ‌هاى گل رز محمدى مربایى خوش طعم تهیه مى‌شود که در اینجا به روش تهیه آن اشاره مى‌کنیم:
تقریبا هم وزن گلبرگ رز مورد نظرتان شکر در نظر بگیرید. مقدارى آب در قابلمه اى بریزید و روى آتش اجاق گاز به جوش آورید. گلبرگ‌هاى رز پاک شده را در آب جوش بریزید و بگذارید حدود دو دقیقه بجوشد، سپس آن را در یک آبکش خالى کنید و با آب سرد آبکشى نمایید. به این ترتیب به اصطلاح تلخى گل گرفته مى‌شود. بگذارید آب اضافى گل کاملا رفته و تقریباً خشک شود.
شکر را با مقدارى آب در قابلمه اى بریزید و بگذارید بجوشد تا قوام آمده و به غلظت مورد نظر برسد، کمى زعفران در آن بریزید و سپس گلبرگ‌ها را اضافه کنید. بگذارید چند جوش بزند. سپس مربا را در ظروف شیشه‌اى دردار استریل بریزید.