عطسه کردن مفید است
عطسه كردن از جمله مواردي است كه خرافات زيادي در رابطه با آن وجود دارد تا جايي كه برخي از افراد به محض عطسه كردن، فال حافظ ميگيرند!
بعضيها پس از يك عطسه از لفظ «صبر آمد» استفاده ميكنند و بعضاً كار خود را به تعويق مياندازند، كفشهاي خود را لنگه به لنگه ميپوشند يا در كفشهاي خود نمك ميريزند!
اما در اينجا بايد يادآور شويم كه عطسه اساساً يك مكانيسم دفاعي طبيعي بدن است و نه تنها بد نيست (به جز زماني كه يك ليوان چاي داغ در دست داريد!)، بلكه فوايد زيادي هم براي جلوگيري از ورود اجسام خارجي به راه هاي تنفسي دارد.
در حقيقت وجود يك جسم خارجي به راه هاي تنفسي و حركت مژههاي موجود در مخاط بيني پيامي را به مغز ميرسانند كه موجب عطسه ميشود، اين عكسالعمل بيشتر تحت كنترل حس لامسه است تا چشايي.
عطسه و نور
مكانيسم ايجاد عطسه، بين همه ی مردم جهان يكسان نيست، به شكلي كه تنها 25 درصد مردم هنگام نگاه كردن به خورشيد يا قرار گرفتن در معرض نور شديد، عطسه ميكنند كه به «عطسه ناشي از نور» معروف است.
دانشمندان در اين خصوص نظريات گوناگوني ابراز داشتهاند. بر اساس يكي از معمول ترين نظريهها، عصب جمجمهاي عامل عطسه، به طريقي با عصب بينايي مرتبط است.
زماني كه عصب بينايي به شدت تحريك و مردمك چشم نسبت به نور عكسالعمل نشان داد، منقبض ميشود، اين فرآيند بر عصب جمجمهاي عطسه اثر گذاشته و سبب عطسه كردن ميشود.
برخي از محققان معتقدند كه افرادي كه داراي آلرژي هستند، استعداد بيشتري نسبت به عطسه در مقابل نور خورشيد دارند. در يك بررسي وقتي آلرژي افراد مذكور درمان گردید، از عطسه كردن آنها هم در مقابل نور كاسته شد.
عطسه و شخصيت
بر اساس مطالعات انجام شده از سوي يك دانشمند آمريكايي، نحوه عطسه كردن ميتواند نكتههاي زيادي در رابطه با شخصيت افراد بازگو كند.
اين آزمايش شامل مطالعه روي صداهاي مختلفي است كه مردم به هنگام عطسه كردن از خود توليد ميكنند. نتايج اين مطالعه كه 547 داوطلب در آن شركت كردند، نشان ميدهد شخصيتهاي مختلف به شكلهاي گوناگون عطسه ميكنند.
دكتر پاتي وود كه اين پژوهش را انجام داده ميگويد 4 نوع عطسه كردن مختلف وجود دارد كه مطابق با شخصيت افراد است.
طبق اين بررسيها افرادي كه با صداي بلند عطسه ميكنند، تمايل دارند كه رهبران و رؤسايي با نفوذ و خوب باشند، آنهايي كه ملايم تر عطسه ميكنند، عموماً شخصيت آرام تر، وفادار و وابستهتري دارند، كساني كه هنگام عطسه كردن جلوي دهان خود را ميگيرند بسيار موقر و متعادل هستند و بالاخره آخرين نوع عطسه كه در اين پژوهش آمده، مربوط به افرادي است كه سريع عطسه ميكنند كه اين افراد اغلب شخصيت تند و تيزي دارند.
عطسه و حساسيت
چنانچه تعداد عطسه در حد متعادل باشد، نيازي به انجام اقدامات پيشگيرانه وجود ندارد و بهتر است بدن را در كاربرد دستگاه دفاعي خود آزاد گذاشت. اما در صورتي كه تعداد زیاد عطسه باعث آزار فرد شود بايد با داروهاي ضد حساسيت آن را درمان كرد، چرا كه يكي از علايم حاصل از آلرژي، عطسه است.
عطسههاي پياپي و پشت سر هم معمولاً نشانه وجود آلرژي است، اما تك عطسهها معمولاً نشان از سرماخوردگي دارد. به علاوه در سرماخوردگي ترشحات بيني زرد رنگ است، در صورتي كه در آلرژي، بيرنگ و رقيق است.
رابطه عطسه و سكته مغزي
پژوهشگران آمريكايي اعلام كردند كه افرادي كه دچار سكته مغزي ميشوند، ممكن است براي مدت كوتاهي توانايي عطسه كردن را از دست بدهند.
به گفته محققان مركز عطسه در بصلالنخاع قرار دارد و پس از سكته مغزي ممكن است نيمي از بصلالنخاع براي مدتي از كار بيفتد و به همين علت، عمل عطسه كردن نيز انجام نميشود.
در اين حالت احساس نياز به عطسه، در فرد به وجود ميآيد، اما عمل غير ارادي، عطسه كردن انجام نميشود و همين امر بيمار را رنج ميدهد. معمولاً اين بيماران حداكثر يك سال پس از سكته مغزي توانايي عطسه را دوباره به دست ميآورند.