تغذیه در بیماران مبتلا به ام اس
رژیم غذایی مناسب برای بیماران ام اسی که در دوره‌ی عود کننده و بهبود یابنده قرار داند همانی است که به بقیه‌ی افراد توصیه می شود. این افراد باید میزان مصرف اسیدهای چرب ضروری، آنتی اکسیدان ها، اسیدفولیک و ویتامین B12 را بالا ببرند و در عین حال به سلامت مزاج خود اهمیت زیادی بدهند.
پرسش: بیماران مبتلا به ام اس از چه اصول تغذیه ایی می بایست پیروی کنند؟
در مورد تغذیه بیماران ام اسی نکات زیر را در نظر داشته باشید:
نتایج برخی از پژوهش‌ها نشان می دهد که این بیماران به دو گروه غذایی نیاز بیشتری دارند: اسیدهای چرب ضروری و آنتی اکسیدان ها.
اسیدهای چرب ضروری چربی هایی هستند که بدن به تنهایی قادر به تولید آن‌ها نیست اما برای سالم ماندن به آن ها نیاز دارد. این اسیدهای چرب جزو چربی های اشباع نشده و برای بدن مفید هستند. یکی از پر مصرف‌ترین اسیدهای چرب موجود اسیدهای چرب اسید لینولئیک می‌باشد. به این اسیدهای چرب امگا 6 گفته می شود.
یک گروه دیگر از این اسیدهای چرب ضروری متعلق به امگا 3 می‌باشد که در روغن ماهی و روغن دانه‌ی کتان وجود دارد. نتایج پژوهش‌ها نشان می دهد که این اسیدهای چرب خواص ضدالتهابی دارند و به بهبود وضعیت بیماران مبتلا به ام اس کمک می کنند. برای همین لازم است مواد غذایی سرشار از امگا 3 مانند ماهی ساردین، ماهی آزاد، روغن کانولا، گردو، جوانه‌ی گندم، روغن دانه‌ی کتان، روغن کبد ماهی و همچنین مواد غذایی سرشار از امگا 6 ها مانند روغن سویا، روغن بادام زمینی، روغن ذرت و روغن آفتابگردان در برنامه‌ی غذایی مبتلایان به ام اس گنجانده شود.
آنتی اکسیدان ها فرایندهای شیمیایی که در بدن انرژی تولید می‌کنند برای انجام وظیفه از اسیدهای چرب ضروری استفاده می کنند. این فرایندها در عین حال باعث تولید عناصری می شود که رادیکال‌های آزاد نامیده می شوند.
رژیم غذایی ما معمولاً حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی مهمی است که آنتی اکسیدان نامیده می شوند و وظیفه‌شان مقابله با این مولکول‌های آسیب رسان می باشد. برای همین لازم است از مواد غذایی سرشار از آنتی اکسیدان ها بیشتر استفاده کنید:
ویتامین E: این ویتامین یکی از آنتی اکسیدان های قوی محسوب می شود که در مارگارین، کره و میوه های خشک وجود دارد.
ویتامین C: ویتامین C یکی از ویتامین های محلول در آب بوده و در میوه های تازه و سبزیجات به میزان قابل توجهی یافت می شود.
ویتامین A: این ویتامین مانند بتاکاروتن در جگر، میوه های تازه و سبزیجات به خصوص سبزیجات نارنجی رنگ وجود دارد.
سلنیوم یکی از مواد معدنی ضروری که در ماهی، پنیر، گوشت و غلات وجود دارد.
رژیم غذایی مناسب برای بیماران ام اسی که در دوره‌ی عود کننده و بهبود یابنده قرار داند همانی است که به بقیه‌ی افراد توصیه می شود. این افراد باید میزان مصرف اسیدهای چرب ضروری، آنتی اکسیدان ها، اسیدفولیک و ویتامین B12 را بالا ببرند و در عین حال به سلامت مزاج خود اهمیت زیادی بدهند.
چند توصیه:
- به طور مرتب ماهی میل کنید. بهترین روش این است که هر هفته دو مرتبه ماهی میل کنید.
- از محصولات لبنی کم چرب یا نیم چرب استفاده کنید.
- مرغ و گوشت های کم چرب را در الویت قرار دهید.
- روزانه 5 واحد میوه و سبزیجات تازه میل کنید. از مصرف سبزیجات دارای برگ سبز غافل نشوید.
- از مصرف انواع سس های چرب و سایر مواد غذایی حاوی چربی‌های حیوانی اشباع شده بپرهیزید.
- از مصرف بیسکویت، شکلات و خامه به خاطر وجود چربی و قند زیاد بپرهیزید.
- مصرف قهوه و کولا و همچنین مواد غذایی حساسیت زا مانند بادمجان، مخمر و غیره توصیه نمی‌شود.
- با روغن زیتون آشپزی کنید. از روش بخارپز یا آب پز کردن برای پخت غذاهایتان استفاده کنید. این شیوه ها برای سلامتی بهتر هستند.
- روزانه یک و نیم تا دو لیتر آب بنوشید.
- از مصرف دوزهای بالای مکمل‌های غذایی بپرهیزید. قبل از مصرف هر نوع مکملی با پزشکتان مشورت کنید.
بیمارانی که در مرحله‌ی مزمن و پیشرفته هستند باید رژیم غذایی شان را متناسب با نیازهای شخصی شان تنظیم کنند. در این مرحله امکان دارد اضافه وزن مشکلاتی را به وجود بیاورد به خاطر این که تحرک این بیماران کم می شود و بیشتر احساس خستگی و گاهی افسردگی می کنند.
متأسفانه اضافه وزن زیاد گاهی وقت‌ها زمینه ساز مشکلات بیشتری مانند افزایش خطر ابتلا به دیابت و بیماری های قلبی می شود.
مصرف محصولات لبنی کم چرب، نوشیدنی های کم کالری و پرهیز از مصرف الکل به این بیماران کمک می‌کند. البته بیشتر بیماران مبتلا به ام اس در مرحله‌ی مزمن و پیشرفته از کاهش وزن رنج می‌برند. این وضعیت می‌تواند از سستی عضلات، اسپاسم، خستگی، ضعف عملکرد ذهنی، ضعف سیستم ایمنی بدن، عفونت یا کم خونی ناشی شود.
متأسفانه کاهش تحرک، ضعف قوه‌ی بینایی و خستگی، کارهای روزمره مانند خرید و آشپزی را برای این افراد دشوار می‌کند. برخی از مشکلات جسمی در زمان خوردن غذا مانند لرزش یا خستگی ناگهانی مدت زمان صرف غذا را کوتاه می کند. بی اشتهایی در بین این بیماران شایع است. از این گذشته برخی از مشکلات روحی روانی می‌تواند عامل کاهش وزن و لاغری این افراد شود. لازم است که این بیماران تحت نظر یک متخصص تغذیه باشند.
- تعداد وعده ها را بیشتر و حجم غذا را کم کنید.
- از پودر شیر بدون چربی استفاده کنید تا برنامه‌ی غذایی تان سرشار از انرژی باشد.
- از روغن های گیاهی، آجیل، کره‌ی بادام زمینی استفاده کنید.
مشکل بلعیدن و جویدن در بیماران ام اسی: اختلالات گفتاری معمولاً با مشکل بلعیدن یا جویدن همراه می شود. سرفه، خطر خفگی در حین صرف غذا و التهاب های متعدد در ناحیه‌ی سینه نیز از علائم دیگر مشکل بلعیدن و جویدن می باشند. در این صورت باید یک برنامه‌ی غذایی با مواد غذایی آسیاب شده یا پوره در پیش گرفته شود؛ و از آنجایی که این جور غذاها معمولاً اشتها آور نیست امکان دارد بیمار دچار کاهش وزن شود.
مشاور پاسخگو: سلیمی
جهت مشاهده پرسش و پاسخهای عمومی مشاوره تغذیه اینجا کلیک کنید.
جهت دریافت مشاوره از بخش مشاوره تغذیه اینجا کلیک کنید.
