رمضان امام خمینی به روایت رهبری معمولاً امام در ماه رمضان، دیدار نداشتند. البته ما گاهى بین ماه رمضان مى‌رفتیم و با ایشان ملاقات مى‌كردیم - افطارى، یا به دلیل دیگرى پهلوى ایشان بودیم؛ یك بار یا دو بار - اما غالباً مردم ایشان را نمى‌دیدند؛ ما هم كمتر از معمول مى‌دیدم این حالاتى كه شما در كسانى مثل امام رضوان‌اللَّه‌علیه در سنین بین هشتاد و نود سالگى مى‌بینید، ادامه‌ى حالات جوانى ایشان است. چون امام، تقریباً 79 ساله بودند كه به ایران آمدند و جمهورى اسلامى شروع شد؛ یعنى امام از نزدیك هشتاد سالگى این مسۆولیتهاى سنگین را شروع كرده‌اند! وقتى كه همه‌ى انسانها در این سنین، بازنشسته مى‌شوند و اهل افتادن در یك گوشه و در بستر و بى‌رغبتى و بى‌نشاطى نسبت به همه‌ى كارها؛ امام در آن سن، بزرگترین كارهاى عالم را شروع كردند. اداره‌ى یك كشور، بلكه ایجاد یك نظام و قدم به قدم پیش بردن این نظام! این از جهت مشاغل و مسۆولیتهاى مهم. امام رضوان‌اللَّه‌علیه، از جهت معنوى هم همین‌طور بودند. بنده این را مكّرر گفته‌ام. معمولاً امام در ماه رمضان، دیدار نداشتند. البته ما گاهى بین ماه رمضان مى‌رفتیم و با ایشان ملاقات مى‌كردیم - افطارى، یا به دلیل دیگرى پهلوى ایشان بودیم؛ یك بار یا دو بار - اما غالباً مردم ایشان را نمى‌دیدند؛ ما هم كمتر از معمول مى‌دیدم. بعد از ماه رمضان كه انسان ایشان را مى‌دید، در یك دیدار و ملاقاتى كه با مردم حرف مى‌زدند، آدم به طور محسوس مى‌فهمید كه ایشان در این یك ماه، نورانیتر شده‌اند آدم، این را حس مى‌كرد. پیرمرد هشتاد و چند ساله - نزدیك نود ساله - این یك ماهه حركت مى‌كرد و پیش مى‌رفت! همیشه در حال حركت بودند؛ امّا ماه رمضان، بیشتر و جدّیتر! چون میدان، میدان مناسبترى است.(1) پی نوشت: 1- در دیدار تعدادی از دانشجویان تشكّلهای اسلامی در مراسم افطاری شب بیست‌و‌سوم ماه رمضان 1376/11/01 بخش تاریخ ایران و جهان تبیان منبع: پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله خامنه ای