تئوریهای طراحی گرافیک

طراحانی که امروز وارد حوزه طراحی گرافیک میشوند، باید بر گسترهای اعجابآور از تکنولوژی اشراف داشته باشند و خود را برای حرفهای آماده کنند که شرایط و مطالباتش پیوسته تغییر خواهد کرد. اکنون طراح، نسبت به هر زمانی از گذشته، کارهای بیشتری برای انجام دادن دارد؛ چیزهای بیشتری هم برای خواندن هست، موضوعات بیشتری برای فکر کردن و موقعیتهای بسیار بیشتری برای درگیر شدن جدی با این مبحث. کتاب «تئوریهای طراحی گرافیک» سکوی پرتاب یا تخته پرشی برای جهیدن به میانه این گفتمان و آماده شدن برای شرکت در آن است.
این کتاب پیشدرآمدی بر نظریههای طراحی گرافیک است. هر گزیده در زمان و مکان خاص خود، طی یک قرن تحولات طراحی و زیباشناسی نوشته شده است و انگیزههای اجتماعی حرفه طراحی را در پی میگیرد. تمام نویسندگان مقالات کتاب، خود از تهیهکنندگان فعال آثار تجسمی این حوزه بوده و هستند که با واقعیتهای آفرینش ارتباطات گرافیکی پیوند خوردهاند.
کتاب با پالایش هلن آرمسترانگ، طراح و پژوهشگر جوان برای دورههای درسی تاریخ و نظریه طراحی گرافیک و نیز برای مطالعات عمومی طراحی شده است. آرمسترانگ این کتاب را به عنوان رساله پژوهشی فارغالتحصیلی در رشته گرافیک برنامه MFA دانشکده هنر انیستیتو مریلند تدارک دیده است.
«تئوریهای طراحی گرافیک» در سه بخش اصلی تدوین شده است. بخش اول کتاب که پس از پیشگفتار میآید، «دوره آغازین« نام دارد و مطالبی درباره بیانیه فوتوریست، بیانیه گروه ساختارگرا، تایپوفتو، تایپوگرافی جدید و ... را شامل میشود. بخش دوم کتاب «دوران شکوفایی» نام داشته و درباره گرید و فلسفه طراحی، سمبولیسم فراموششده فرم معماری، تایپوگرافی به مثابه گفتمان و ...است. بخش سوم هم «بازنمایی آینده» نام دارد و مطالبی را درباره طراحی و اندیشهورزی، آنارشی طراحی، طراح به مثابه مولف، مادیتزایی از فضای صفحه نمایش، طراحی کردن طراحی و ... شامل میشود.
در قسمتی از این کتاب در ابتدای مقاله «تایپوگرافی جدید» از جان تیشکولد، میخوانیم:
اساس تایپوگرافی جدید شفافیت است. این واقعیت، تایپوگرافی جدید را در تضاد آشکار با تایپوگرافی قدیمی قرار میدهد که هدفاش «زیبایی» بود و شفافیتاش به آن حد بالایی نمیرسید که امروزه ضروری است. امروزه، به بیشترین میزان شفافیت نیاز است، چرا که محصولات چاپی مستلزم توجه چند برابر ما هستند(ضرورت به کارگیری حداکثر میزان صرفهجویی در بیان). نوسان آرام میان حروف تزئینی (ظاهر زیبا و بنا به درک سطحی) و آرایش با اضافات نامربوط (تزئینات)، هرگز نمیتواند فرم نابی را که ما امروزه نیازمند آنیم، فراهم آورد. به ویژه دلبستگی بیمارگونه به کابوس چیدهمان حروف روی یک محور مرکزی که منجر به انعطافپذیری بیحد و حصر تایپوگرافی معاصر میشود.
در تایپوگرافی قدیمی، چیدهمان بخشهای مختلف تابع اصل چیدن هر چیزی حول یک محور مرکزی بود. در پیش گفتار تاریخی خود نشان دادهام که این اصل از زمان رنسانس آغاز شده و تاکنون کنار گذارده نشده است. بیمحتوایی آن هنگامی آشکار میشود که به صفحات عنوان در دوران رنسانس یا باروک نگاه کنیم. بخشهای اصلی، خودسرانه بریده شدهاند: برای مثال، نظم منطقی، که باید با به کارگیری حروف به اندازههای متفاوت نشان داده شود، بیرحمانه قربانی فرمهای ظاهری گشته است. به این شکل که سطر اصلی فقط سهچهارم از عنوان را در برمیگیرد و بقیه عنوان، چند سایز کوچکتر، در سطر بعدی ظاهر میشوند. چنین چیزهایی امروزه قطعا به ندرت اتفاق میافتد، اما خشکی چیدهمان مرکز- محور به دشواری اجازه میدهد تا اثر، با آن اندازه از منطق که امروزه نیازمندش هستیم، اجرا شود.
این کتاب با 216 صفحه مصور، شمارگان هزار نسخه و قیمت 15 هزار تومان منتشر شده است.
بخش کتاب و کتابخوانی تبیان
منبع: خبرگزاری مهر