پروتستانتیزم موعودگرا و دغدغه های آخرالزمانی(2)
بررسی هویتی جنبشهای آخرالزمانی پروتستانتیزم

با آغاز پروتستانیسم در اروپا، یکی از بزرگترین انحرافات در دین مسیحیت ایجاد شد. تاثیرپذیری لوتر و همفکران او از عهد عتیق، به طور طبیعی موجب بروز انحرافات و تغییراتی در فهم دینی کلیسای کاتولیک گردید این انحرافات باعث شد تا تفاسیر بسیار گوناگونی در مسیحیت به وجود بیاید؛ اكنون در بین پروتستانها بیش از هزار فرقه مختلف از بنیادگرایان افراطی تا روشنفكرنمایان سكولار و حتی لائیک وجود دارد.
با این همه آبشخور اصلی این گروهها از سر چشمه سه جنبش اصلی این مکتب منشعب می گردد که در این گفتارها بررسی اجمالی این سه جنبش خواهیم پرداخت.
شعبه های نظری پروتستانتیزم مسیحی
پروتستانتیزم تا کنون به بیش از یکهزار و صد گرایش و گروه در جهان تقسیم گردیده است، انشعابات این گرایش عموما پس از مرگ لوتر، آغاز و در مجموع به سه دسته کلی تقسیم شد:
1- پروتستانیزم سنتی(Mainline Protestans):
پیروان پروتستانتیزم سنتی یاکلیسای اصلاح طلب (1) یکی از دو شاخه مهم آیین پروتستانی است که نشأت گرفته از نهضت اصلاح دینی است. این نام دلالت میکند بر اینکه کلیسای اصلاح طلب همان کلیسای کاتولیک است که بر طبق سرمشق آموزه و سیاست موجود در«عهد جدید»به اصلاح خود دست زده است. اگر بخواهیم خیلی گسترده صحبت کنیم نقش کلیسای اصلاح طلب در سوئیس همان نقشی بود که کلیسای لوتری در آلمان ایفا کرد. در سال 1529 در طی مذاکرات معروف ماربورگ شکاف بین کلیسای لوتری و کلیسای اصلاح طلب در اثر اختلاف عقیده لوتر و رهبر پروتستانهای سوئیس یعنی زوینگلی بر سر آموزه شعائر به حدی رسیده بود که امید هیچگونه آشتی و پیوندی نمیرفت.
روزی كه جنگ آرماگدون آغاز شود، تمامی مسیحیان پیرو اعتقادات «عملی نمودن خواستههای مسیح« كه مسیحیان دوباره تولد یافته میباشند، مسیح را خواهند دید و توسط یك سفینه عظیم از دنیا به بهشت منتقل میشوند و از آنجا همراه با مسیح نظارهگر نابودی جهان و عذاب سخت در این جنگ مقدس خواهند بود
اولریخ زوینگلی، مارتین بوسر، هاینریش بولینگر و جان اکلامپادیوس از جمله نخستین رهبرانی بودند که در سوئیس در طی یک جنگ داخلی شدید علیه کانتونهای کاتولیک نشین به هدایت اصلاحات پرداختند.اما در اسکاتلند کلیسای اصلاح طلب نام«مشایخی»را به خود گرفت.پس از آنکه دولت این کشور در سراسر آن دیار کلیساهای قارهای مبتنی بر این سنت را تأسیس نمود، سبک کلیسای مشایخی برای فرق نهادن بین آن با کلیسای اصلاح طلب انگلیس-که کلیسای«اسقفی»نامیده میشد-بوجود آمد. در فرانسه پروتستانهای کالون گرا هوگونوت- (2)نامیده میشدند.حتی پس از انتقال به جهان جدید،هر یک از انواع متعدد کلیساهای اصلاح طلب بومی همچنان هویت مستقل خود را حفظ کردند.در سال 1628 کلیسای اصلاح طلب آلمان رسما در نیوآمستردام (نیویورک)توسط مهاجران هلندی تأسیس شد. مهاجران آلمانی و سوئیسی به تأسیس کلیساهای اصلاح طلب آلمانی و در سواحل شرقی پرداختند و همه این کلیساها در سال 1863 در قالب یک کلیسای واحد اتحاد یافتند.از آن زمان به بعد ادغام کلیساهای مختلف اصلاح طلب در ایالات متحده امریکا همچنان ادامه داشته است.
کلیساهای مشایخی اسکاتلندی کوچکتر نیز در شمال امریکا تأسیس یافتند.در کانادا بسیاری از آنها اکنون با نام «کلیسای متحد»شناخته میشوند(که سیاست آنها مبتنی بر نوعی مشایخیگری تعدیل یافته است). در ایالات متحده امریکا،متعاقبا در سال 1958 ادغام دیگری رخ داد که طی آن بسیاری از کلیساهای مشایخی به عضویت کلیسای متحد مشایخی در ایالات متحده امریکا در آمدند.

تا حدود زیادی میتوان آثار بخشهای مختلف کلیسای اصلاح طلب و اعتقادات و سیاست اساسی آن را که حدود 4 قرن قبل توسط ژان کالون تدوین شده بوده هنوز هم مشاهده کرد.با این همه،کلیساهای امریکایی به شیوه خاص خود تحول و گسترش یافتند که تسامح بیشتر و میل به همکاری بیشتری با مسیحیان را نشان میدهند. یک وجه مشخصه بارز که در بین تمامی کلیساهای اصلاح طلب مشترک است سازماندهی دقیق و وسیع و داشتن برنامه تبلیغی خارجی است.(3)
بیشتری با مسیحیان را نشان میدهند. یک وجه مشخصه بارز که در بین تمامی کلیساهای اصلاح طلب مشترک است سازماندهی دقیق و وسیع و داشتن برنامه تبلیغی خارجی است.(3)
کلیساهای اصلاح طلب همگی وابسته به«اتحادیه مشایخ جهانی»هستند که یک هیات غیر حقوقی بینالمللی است و شامل حدود 80 کلیسا و 45 میلیون نفر در سراسر جهان میشود. آنان معتقدند با حضور تمامی علائم و نشانهها این عیسی مسیح است که به نزد مردم میآید تا فرزندان خود را هدایت کند.
2- انجیلیها (Evangelicals): (2)
در یك قرن گذشته جریان جدیدی كه در بین پروتستانها فوقالعاده قدرتمند شده است مكتب نوظهور (مبلغان انجیل) میباشد. قبل از جنگ جهانی دوم این مكتب نوظهور به بنیادگرایی معروف و شعار آنها بهوجود آوردن حكومت در آمریكا بر مبنای بنیادهای انجیل میباشد. بعد از جنگ جهانی دوم بنیادگرایان آمریكایی خود را مبلغان انجیل معرفی كردند و با استفاده گسترده از وسایل ارتباطات جمعی توانستند در جامعه آمریكا نفوذ فراوانی به دست آورند و اكنون این جریان، قدرتمندترین و فعالترین تشكیلات دینی در آمریكا محسوب میشود و در مراكز سیاسی این كشور نفوذ زیادی دارند. یكی از ویژگیهای جریان فوق این است كه وابسته به یكی از فرقهها یا كلیسای پروتستان نیست، بلكه اعضای تمامی فرقههای كلیسای پروتستان عضو این جریان دینی میباشند. مسیحی نمودن سایر اقوام غیر مسیحی با تبلیغات گسترده یكی دیگر از اهداف این جریان میباشد.
یهودیان باید دو مسجد اقصی و صخره در بیتالمقدس را منهدم كنند و به جای این دو مسجد مقدس مسلمانان، معبد بزرگ را بنا نمایند (از سال 1967 تا به حال دو مسجد اقصی و صخره در بیتالمقدس بیش از صد بار مورد حمله یهودیان و مسیحیان صهیونیست قرار گرفته است)
كشیشان معروف آمریكایی وابسته به این جریان مانند بیلی گراهام (4)، جری فالول (5) ، پت رابرتسون (6) ، هال لیندسی (7) ، مایك ایوانس (8) و اسقف اعظم كلیسای انگلیس، جورج كاری 7 از مبلغان این جریان میباشند كه شهرت جهانی دارند و مخصوصاً در كشورهای ایالات متحده آمریكا و انگلیس، از نفوذ عمیقی در بین دولتمردان این دو كشور برخوردارند.
اصول و مبانی جریان مبلغان انجیل در آمریكا و انگلیس حمایت همه جانبه عقیدتی و سیاسی از صهیونیسم میباشد و آنها اعتقاد دارند كه پیروان كلیسای پروتستان برای ظهور دوباره مسیح باید چند خواسته مسیح را كه در تفاسیر انجیل در قرن بیستم به عنوان پیشگوییهای انجیل بیان شده، عملی نمایند. این جریان نوظهور در پروتستانیسم با عنوان صهیونیسم مسیحی(9) شهرت دارد. این جریان صهیونیسم مسیحی یك پدیده جدید دینی ـ سیاسی در مسیحیت است كه برای اولین بار توسط كلیسای انگلیس در اواخر قرن نوزدهم میلادی به وجود آمد. (10) پروتستانهای مقیم آمریكا و انگلیس این جریان نوظهور را «عملی نمودن خواستههای مسیح» و «عملی نمودن پیشگوییهای انجیل» نیز مینامند.
در این زمینه در اواخر قرن نوزدهم مطابق افكار جدید جان داربی انگلیسی، یك مفسر معروف انجیل از آمریكا به نام سایرس اسكوفیلد (11) تفسیر انجیل را تحریر كرد و تفسیر انجیل وی امروزه معتبرترین تفسیر انجیل برای پروتستانهای سراسر جهان محسوب میشود و بهترین مرجع برای انجیل شناخته شده است.

پیروان این مكتب خود را از مبلغان انجیل میدانند و اعتقاد دارند پیروان این مكتب مسیحیان دوباره تولد یافته میباشند كه فقط اینان اهل نجات خواهند بود و دیگران هلاك خواهند شد. از ویژگیهای ممتاز پیروان این مكتب اعتقاد راسخ و تعصب خاص به صهیونیسم میباشد و تعصب این مسیحیان به صهیونیسم بیش از صهیونیستهای یهودی مقیم اسراییل و آمریكا میباشد.
مطابق اعتقادات مكتب فوق به وسیله پروتستانها حوادثی باید به وقوع بپیوندد تا مسیح دوباره ظهور نماید و پیروان این مكتب وظیفه دینی دارند برای تسریع در عملی شدن این حوادث كوشش نمایند. حوادثی كه توسط آنها باید عملی شوند، عبارتند از:
1. یهودیان از سراسر جهان باید به فلسطین آورده شوند و كشور اسراییل در گسترهای از رودخانه نیل تا رودخانه فرات به وجود آید و یهودیانی كه به اسراییل مهاجرت نمایند اهل نجات خواهند بود.
2. یهودیان باید دو مسجد اقصی و صخره در بیتالمقدس را منهدم كنند و به جای این دو مسجد مقدس مسلمانان، معبد بزرگ را بنا نمایند (از سال 1967 تا به حال دو مسجد اقصی و صخره در بیتالمقدس بیش از صد بار مورد حمله یهودیان و مسیحیان صهیونیست قرار گرفته است).
3. روزی كه یهودیان مسجد اقصی و مسجد صخره در بیتالمقدس را منهدم كنند، جنگ نهایی مقدس (آرماگدون) به رهبری آمریكا و انگلیس آغاز شده، در این جنگ جهانی تمام جهان نابود خواهد شد.
مسیحیان صهیونیست از فرقه پروتستانها در آمریكا و انگلیس اعتقاد دارند كه مسیح همیشه در امور خاورمیانه به سود دولت اسراییل مداخله نموده است و اعلام میدارند كه خواست دولت اسراییل در حقیقت خواست مسیح میباشد و مذاكرات صلح در خاورمیانه بیهوده است و تأسیس كشور اسراییل بزرگ از رودخانه نیل تا رودخانه فرات، خواست مسیح میباشد كه به زودی عملی خواهد شد
4. روزی كه جنگ آرماگدون آغاز شود، تمامی مسیحیان پیرو اعتقادات «عملی نمودن خواستههای مسیح« كه مسیحیان دوباره تولد یافته میباشند، مسیح را خواهند دید و توسط یك سفینه عظیم از دنیا به بهشت منتقل میشوند و از آنجا همراه با مسیح نظارهگر نابودی جهان و عذاب سخت در این جنگ مقدس خواهند بود.
5. در جنگ آرماگدون زمانی كه ضد مسیح (دجال) در حال دستیابی به پیروزی است، مسیح همراه مسیحیان دوباره تولد یافته در جهان ظهور خواهد كرد و ضد مسیح را در پایان این جنگ مقدس شكست میدهد و حكومت جهانی خود را به مركزیت بیتالمقدس برپا خواهد ساخت و معبدی كه به جای مسجد اقصی و صخره در بیتالمقدس ـ كه توسط مسیحیان و یهودیان قبل از آغاز جنگ آرماگدون ساخته شده ـ محل حكومت جهانی مسیح خواهد بود.
6. دولت صهیونیستی اسراییل با كمك آمریكا و انگلیس مسجد اقصی و مسجد صخره در بیتالمقدس را نابود خواهد كرد و معبد بزرگ به دست آنان در این مكان ساخته خواهد شد و این رسالت مقدس به عهده آنان میباشد.
7. این حادثه پس از سال 2000 میلادی حتماً اتفاق خواهد افتاد.
8. قبل از آغاز جنگ آرماگدون، رعب و وحشت جامعه آمریكا و اروپا را فرا خواهد گرفت.
9. قبل از ظهور دوباره مسیح، صلح در جهان هیچ معنی ندارد و مسیحیان برای تسریع در ظهور مسیح باید مقدمات جنگ آرماگدون و نابودی جهان را فراهم نمایند.
مسیحیان صهیونیست از فرقه پروتستانها در آمریكا و انگلیس اعتقاد دارند كه مسیح همیشه در امور خاورمیانه به سود دولت اسراییل مداخله نموده است و اعلام میدارند كه خواست دولت اسراییل در حقیقت خواست مسیح میباشد و مذاكرات صلح در خاورمیانه بیهوده است و تأسیس كشور اسراییل بزرگ از رودخانه نیل تا رودخانه فرات، خواست مسیح میباشد كه به زودی عملی خواهد شد.
ادامه دارد ...
پی نوشت ها:
1- Thereformed Church
2- Hugunotse
3- برای مطالعه بیشتر رجوع شود به کتاب «راهنمای ادیان جهان»ا.م.زهاوی
4- برگرفته و تلخیص از مجموعه احداث معبد بزرگ برای بیت المقدس، حیدر رضاضابط
5- Billy Graham.
6- Jerry Falwell.
7- Pat Robertson.
8- Hal Lindsey.
9- Mike Evans.
10- George Carey.
11- Christian Zionism.
سید حامد حسینی
بخش مهدویت تبیان