زیارتی بی نظیر
.
یکی از توصیه های که بزرگان و عرفا و اهل دل به ما کرده اند توجه واقعی و قلبی و مداومت و زیارت حضرت معصومه علیها سلام است که بسیاری از علما وقتی به مشکلات علمی بر می خوردند با توسل به ایشان مشکلات حل می شد و حتی سفارش شده مشکلات مالی و معنوی خود را با توسل به ایشان مطرح کنید تا پاسخ خود را بگیرید.
اهمیت زیارت حضرت معصومه از زبان آیت الله بهجت ره
ایرانىها میزبان جمعى از سلالههاى پیامبر اكرمصلى الله علیه وآله هستند كه بركات دو شخصیت عزیز و گرانقدر از آنان، نمود بیشترى دارد؛ یكى آقا امام رضاعلیه السلام و دیگرى حضرت معصومهعلیها السلام.
بركات وجودى حضرت معصومهعلیها السلام، امرى است كه صاحبان بصیرت، بارها بدان اشاره كردهاند.
تولیت سابق محترم آستانه مقدسه حضرت معصومهعلیها السلام نقل مىكنند:
روزى، حضرت آیة اللّه بهجت مدظله به من فرمودند:
«مطلبى هست كه فقط به تو مىگویم تا بدانى در چه موقعیتى قرار دارى. گاهى از اوقات حضرت رضاعلیه السلام برآورده شدن بعضى از حاجات را به حضرت معصومهعلیها السلام ارجاع مىدهند.
همین روزها آقایى پیش من آمد و گفت: حاجتى داشتم و به زیارت حضرت رضاعلیه السلام مشرف شدم و عرض حال كردم، به من گفته شد: باید بروى قم نزد حضرت معصومه. به قم آمدم و محضر آن حضرت عرض حاجت كردم، حاجتم برآورده شد. مواظب باش ببین كجا هستى، در حرم حضرت معصومهعلیها السلام فرشتگانى هستند كه ناظر اعمال و رفتار كسانى مىباشند كه آنجا مىروند (1)
ممكن است كسى تصور كند مقام و عظمتى كه امروزه بارگاه حضرت معصومهعلیها السلام دارد، به جهت موقعیت و عظمتى است كه شهر قم دارد .
و ایشان به واسطه حضور در قم و دفن در این شهر، مورد توجه شیعیان و دوستداران اهلبیتعلیهم السلام قرار گرفتهاند. اما آنچه از روایات و سخنان معصومانعلیهم السلام پیرامون آن حضرت برمىآید، این است كه ایشان، ذاتاً والامقام و داراى موقعیتى متفاوت از سایر امامزادگان هستند و این علوّ مقام، ایشان را به مقام عظیم معصومانعلیهم السلام نزدیك كرده است.
یعنى علاوه بر اینكه اثرگذارى و تلاش ایشان در حفظ و تقویت اسلام، به آن بزرگوار عظمت داده؛ كمالات ذاتى و نفسانى ایشان نیز خصوصیت ویژهاى است كه در كمتر كسى دیده مىشود كه در اینجا، با توجه به گنجایش این مقاله به پارهاى از آنها اشاره مىكنیم:
1. مقام شفاعت حضرت معصومهعلیها السلام
امام صادقعلیه السلام مىفرمایند: «آگاه باشید براى خدا حرمى است و آن مكّه است؛ براى رسول خداصلى الله علیه وآله حرمى است و آن مدینه است؛ براى امیرمؤمنان علىعلیه السلام حرمى است و آن كوفه است و قم كوفه كوچك است.
بدانید كه بهشت داراى هشت در است كه سه در آن، از قم گشوده مىشود...». تا این جاى حدیث، درباره فضیلت شهر قم است - مانند احادیث متعدّد و مختلفى كه در فضیلت این شهر وارد شده است - ولى ادامه گفتار حضرت، به صورت مستقل درباره حضرت معصومهعلیها السلام است.
حضرت مىفرمایند: «تُقبَضُ فیها امراةٌ مِن وُلدى، اسمها فاطمة بنتُ مُوسى و تَدخُلُ بشفاعتها شیعتى الجنّةَ بأجْمَعِهِم»؛(3)بحارالانوار: ج 60، ص 228.
در قم بانویى از فرزندان من كه نامش فاطمه دختر موسى بن جعفر است از دنیا مىرود، بانویى كه به شفاعت او در روز قیامت همه شیعیانم وارد بهشت مىشوند».
در روایتى دیگر مىفرمایند: «و سَتُدْفَنُ فیها اِمرأةٌ من اَولادى تُسمّى فاطمةُ فَمَنْ زارَها وَجَبَتْ له الجَّنةُ»؛بحار، ج 60، ص 216. به زودى در قم بانویى از فرزندان من به نام فاطمه دفن مىشود، كسى كه مرقد او را زیارت كند بهشت بر او واجب مىگردد».
توجه به چند نكته مهم است:
* این جمله را امام صادقعلیه السلام در سال ولادت امام كاظمعلیه السلام - بیش از 45 سال قبل از ولادت حضرت معصومهعلیها السلام و حدود 70 سال قبل از رحلت ایشان و دفنشان در قم - بیان فرمودند.
* دو مقام مهم براى حضرت معصومهعلیها السلام در این دو روایت بیان شدهاست؛ یكى مقام شفاعت عام و دیگرى وجوب بهشت رفتن زائر آن حضرت.
*كسانى كه در روز قیامت شفاعت مىكنند متعدد و فراوان هستند ولى درباره كمتر كسى وارد شده كه همه شیعیان را شفاعت مىكند مگر حضرت زهراعلیها السلام.
حضرت معصومهعلیها السلام نمایى از حضرت زهراعلیها السلام
شباهت‌های متعددی را می‌توان بین حضرت زهرا(س) و حضرت معصومه(س) بیان كرد كه همه، حكایت از شرافت ذاتی حضرت دارند.
مرحوم آیة اللّه العظمى مرعشى نجفىقدس سره از پدر بزرگوار خود - آیة اللّه سیدمحمود مرعشى - نقل مىكند كه او در نجف اشرف زندگى مىكرد و بسیار مشتاق بود به طریقى محل دفن جدهاش حضرت زهراعلیها السلام را پیدا و زیارت كند.
براى این مقصود ختم مجرّبى را - كه شامل چهل شب عبادت در حرم امیرالمؤمنینعلیه السلام و امور دیگر بود - انجام داد تا شاید حضرت علىعلیه السلام او را به محلّ قبر شریف حضرت زهراعلیها السلام راهنمایى كند. شب چهلم، بعد از انجام ختم و توسّل فراوان، به بستر خواب رفت.
در عالم خواب به محضر امام باقرعلیه السلام یا امام صادقعلیه السلام رسید. امام به او فرمود: «علیك بكریمة اهل البیت - به زیارت كریمه اهل بیتعلیهم السلام برو -» پدرم تصور كرده بود منظور امام، زیارت حضرت زهراعلیها السلام است؛ لذا به امام عرض مىكند: قربانت گردم؛ من نیز برنامه ختم را براى همین منظور انجام دادهام تا قبر آن حضرت را نشانم دهید. امام مىفرماید: «منظور من قبر شریف حضرت معصومهعلیها السلام در قم است.
محلّ دفن حضرت زهرا از اسرار الهى است. طبق وصیت خانم باید قبر مخفى بماند و من نمىتوانم قبر حضرت فاطمهعلیها السلام را بر خلاف وصیّت او معلوم كنم. به زیارت حضرت معصومهعلیها السلام برو گویا به زیارت حضرت زهراعلیها السلام رفتهاى».كریمة اهل بیتعلیهم السلام: على اكبر مهدى پور، ص 45-43.
سپس حضرت آیةاللّه مرعشى نجفىقدس سره مىفرمایند: به سفارش پدرم براى زیارت قبر حضرت زهراعلیها السلام به زیارت حضرت معصومهعلیها السلام در قم مشرف شدم اما مرحوم حاج شیخ عبدالكریم حائرى - مؤسس حوزه علمیه قم مرا در قم نگهداشتند.
علاوه بر روایات فراوانى كه از پیشوایان معصوم پیرامون فضیلت زیارت حضرت معصومه علیهاالسلام رسیده، هنگامى كه یكى از محدثان برجسته قم، به نام «سعدبن سعد» به محضر مقدس امام رضا علیه السلام شرفیاب مىشود، امام هشتم خطاب به ایشان مىفرماید: «یا سعد عندكم لناقبر»؛ «اى سعد!از ما در نزد شما قبرى هست.»
سعد مىگوید:
«فدایت شوم،آیا قبر فاطمه دختر(موسىبن جعفر)(علیهماالسلام) را مىفرمایید؟» مىفرماید: «نعم، من زارها عارفا بحقها فله الجنه»؛ «آرى، هر كس او را زیارت كند، در حالى كه به حق او عارف باشد، بهشت از آن اوست.»
در این حدیث تعبیر «عارفا بحقها» بسیار تعبیر بلندى است كه فقط در لسان حجج الهى چنین تعبیرى به كار مىرود. امام صادق علیه السلام در این رابطه مىفرماید:
«من زارها وجبت له الجنه»؛ «هر كس او را زیارت كند، بهشت بر او واجب گردد.» و در حدیث دیگرى آمده است: «ان زیارتها تعادل الجنه»؛ «زیارت او همسنگ بهشت است.»
زیارت ماثور
یكى از ویژگیهاى حضرت معصومه علیهاالسلام، ورود زیارتنامه ماثور از معصوم(علیهاالسلام) است، كه بعد از حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام او تنها بانوى بزرگوارى است كه زیارت ماثور دارد.
بانوان برجستهاى چون: آمنه بنت وهب، فاطمه بنت اسد، خدیجه بنت خویلد، فاطمه ام البنین، زینب كبرى، حكیمه خاتون و نرجس خاتون كه هیچ شك و تردیدى در مقام بلند و جایگاه رفیع آنها نیست، هیچكدام زیارت ماثور ندارند. و این، نشانگر مقام بسیار والاى این بانوى اسلام در میان مخدرات اهلبیت عصمت و طهارت مىباشد. (2)
و به خاطر همین ویژگی های استثنایی حضرت معصومه علیها السلام است که ایشان می توانند شفیع همه شیعان جهان باشند و هرکس دست به دامان این حضرت شده نتیجه گرفته ولی شرط مستجاب شدن توسلها زیارت واقعی کردن است یعنی وقتی وارد حرم ملکوتی ایشان می شوید دل را از غیر جدا کرده و متوجه ایشان باشید پس وقتی توجه انسان الهی شد ایشان نیز در جواب السلام علیک یا حضرت معصومه پاسخ شما را خواهد داد و خواهد گفت: و علیک سلام
به امید شناخت واقعی اهل بیت علیهما سلام
منبع :
1- ماهنامه كوثر، سال اول، شماره 12، ص 10.
2- ماهنامه كوثر، ش 35، هادى دانشور .
3- بحار الانوار
تهیه و فرآوری : جواد دلاوری ، گروه حوزه علمیه تبیان
