کدام وعده را باور میکنید؟
یکی از خصوصیاتی که میتونه تو روابط عمومی و اجتماعی آدم خیلی تأثیر بزاره صفت خوش قولی و به عبارت دیگه وفای به عهده، اینکه آدم رو حرفی که میزنه باشه و زیر قولش نزنه و به عهدی که بسته عمل کنه. این قدر این خصوصیت اخلاقی اهمیت داره که وقتی قرآن میخواد یکی از پیامبران الهی رو معرفی کنه میفرماید : «وَاذْكُرْ فِی الْكِتَابِ إِسْمَاعِیلَ إِنَّهُ كَانَ صَادِقَ الْوَعْدِ وَكَانَ رَسُولًا نَّبِیًّا؛ حضرت اسماعیل کسی بود که به وعدههای خود عمل میکرد.»

حال وقتی به آیههای قرآن مراجعه میکنیم با دو گروه از وعدهها بر خورد میکنیم یکی وعدههای خداوند و یکی وعدههای شیطان که در این پست قصد دارم این دو گروه از وعدهها رو بررسی کنم تا متوجه شویم که خداوند چه وعدههایی میده و شیطان به ما چه وعدههایی میدهد و کدوم وعدهها محقق می شود:
اما وعدههای خداوند
1) حقیقت دارد
وعدههای خداوند حق است و هیچگونه باطل در آن راه ندارد، چون همیشه با واقعیتها موافق بوده :
«...أَلا إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ. »
«...آگاه باشید وعده خدا حقّ است.»(یونس،55)
2) حتما واقع میشود
«إِنَّما تُوعَدُونَ لَواقِع »
«كه آنچه به شما (درباره قیامت) وعده داده مىشود، یقیناً واقعشدنى است.»(مرسلات،7)
3) وعده مغفرت و اجر عظیم
« وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ عَظِیم »
«خداوند، به آنها كه ایمان آورده و اعمال صالح انجام دادهاند، وعده آمرزش و پاداش عظیمى داده است »[مائده،9]
4) وعده بهشت و نعمتهای بهشتی
از دیگر وعدههایی که در قرآن بسیار به چشم میخورد آیاتی است که بهشت و نعمتهای آن را به مؤمنین، وعده و بشارت میدهد:
«وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِینَ فِیها أَبَداً وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا وَ مَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللَّهِ قِیلاً »
«و كسانى كه ایمان آوردهاند و اعمال صالح انجام دادهاند، بزودى آن را در باغهایی از بهشت وارد مىكنیم... وعده حق خداوند است و كیست كه در گفتار و وعدههایش، از خدا صادقتر باشد؟»[ نساء،122]
5) وعده خلافت در زمین
یکی از وعدههایی که خداوند به مؤمنین داده است وعده حکمرانی در زمین است:
«وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِم»
«خداوند به كسانى از شما كه ایمان آورده و كارهاى شایسته انجام دادهاند وعده مىدهد كه قطعاً آنان را حكمران روى زمین خواهد كرد، همان گونه كه به پیشینیان آنها خلافت روى زمین را بخشید...»[نور،55]
6) وعده جهنّم و عذابهای جاودانه
خداوند همانگونه که به انسان وعده بهشت داده است، به آنها وعده عذاب نیز داده تا بدانند که همه اعمال آنها ثبت و محاسبه شده و لذا مجاز به انجام هر کاری نیستند:
«وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمَوْعِدُهُمْ أَجْمَعِینَ »
«و دوزخ، میعادگاه همه آنهاست..»[حجر، 43 و 44]
7) وعده معاد و قیامت
بیشترین و مهمترین وعدههایی که خداوند به بندگان داده است وعدههایی است که مربوط به مسأله روز جزا و یقینی و قریبالوقوع بودن آن میباشد:
«إِلَیْهِ مَرْجِعُكُمْ جَمِیعاً وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا إِنَّهُ یَبْدَؤُا الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُه...»[19]
«بازگشت همه شما به سوی اوست! خداوند وعده حقّى فرموده او آفرینش را آغاز مىكند...»
اما وعدههای شیطان
1) وعده فقر

«الشَّیْطَانُ یَعِدُكُمُ الْفَقْرَ وَیَأْمُرُكُم بِالْفَحْشَاء وَاللّهُ یَعِدُكُم مَّغْفِرَةً مِّنْهُ وَفَضْلاً وَاللّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ»
شیطان شما را از بینوایی میترساند و به کارهای زشت وامی دارد ، در حالی که خدا شما را به آمرزش خویش و افزونی وعده میدهد خدا گشایش دهنده و داناست. ( بقره، 268)
2) وعده فحشاء و زشتی
از علائم و قرائن وساوس شیطانی،یکی امر به فحشاء است،هر گاه آدمی احساس کرد که تمایل به فحشاء دارد بداند که وسوسهای از شیطان است.
«إِنَّمَا یَأْمُرُكُمْ بِالسُّوءِ وَالْفَحْشَاء وَأَن تَقُولُواْ عَلَى اللّهِ مَا لاَ تَعْلَمُونَ»
او شما را به بدی و زشتی فرمان میدهد و میخواهد که در باره خدا چیزهایی بگویید که بدان آگاه نیستید .» (بقره، 169)
3) وعده دروغ و فریب
«یَعِدُهُمْ وَیُمَنِّیهِمْ وَمَا یَعِدُهُمُ الشَّیْطَانُ إِلاَّ غُرُورًا »
وعدهشان میدهد و به آرزو كردنشان وامی دارد و شیطان جز فریب، وعدهشان ندهد(نساء ، 120 )
4) امر به منكر
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّیْطَانِ وَمَن یَتَّبِعْ خُطُوَاتِ الشَّیْطَانِ فَإِنَّهُ یَأْمُرُ بِالْفَحْشَاء وَالْمُنكَرِ »
ای کسانی که ایمان آوردهاید ، پای به جای پای شیطان مگذارید و هر که پای به جای پای شیطان گذارد، بداند که او به فحشا و منکر فرمان میدهد.» (نور، 21)
5) ترساندن دوستان خود كه مبادا جهاد كنند و با كفار مواجه شوند
«إِنَّمَا ذَلِكُمُ الشَّیْطَانُ یُخَوِّفُ أَوْلِیَاءهُ فَلاَ تَخَافُوهُمْ وَخَافُونِ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِینَ »
آن شیطان است که در دل دوستان خود بیم میافکند اگر ایمان آورده ایداز آنها مترسید ، از من بترسید .(آل عمران ، 175)
6) اینجاد دشمنی بین مسلمانان از طریق شرب خمر و قمار بازی
«إِنَّمَا یُرِیدُ الشَّیْطَانُ أَن یُوقِعَ بَیْنَكُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاء فِی الْخَمْرِ وَالْمَیْسِرِ وَ یَصُدَّكُمْ عَن ذِكْرِ اللّهِ وَ عَنِ الصَّلاَةِ فَهَلْ أَنتُم مُّنتَهُونَ»
شیطان میخواهد با شراب و قمار میان شما کینه و دشمنی افکند و شما را از یاد خدا و نماز بازدارد ، آیا بس میکنید؟( مائده، 91)
7) بازداشتن انسانها از یاد خدا
«... وَ إِمَّا یُنسِیَنَّكَ الشَّیْطَانُ فَلاَ تَقْعُدْ بَعْدَ الذِّكْرَى مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ »
اگر شیطان تو را به فراموشی افکند، چون به یادت آمد با آن مردم ستمکاره منشین.(انعام ، 68)
8) در آرزو قرار دادن

«یَعِدُهُمْ وَیُمَنِّیهِمْ وَ مَا یَعِدُهُمُ الشَّیْطَانُ إِلاَّ غُرُورًا »
به آنها وعده میدهد و به آرزوشان میافکند و شیطان آنان را جز به فریب وعده ندهد.(نساء، 120)
9) جدال در مورد خدا
«ذَلِكَ وَ مَن یُعَظِّمْ حُرُمَاتِ اللَّهِ فَهُوَ خَیْرٌ لَّهُ عِندَ رَبِّهِ وَ أُحِلَّتْ لَكُمُ الْأَنْعَامُ إِلَّا مَا یُتْلَى عَلَیْكُمْ فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ الْأَوْثَانِ وَاجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ »
همچنین هر کس دست از حرام بدارد ، در نزد پروردگارش برایش بهتر است و چارپایان بر شما حلالند مگر آنهایی که برایتان خوانده شده پس، از بتهای پلید و سخن باطل و دروغ اجتناب ورزید .(حج ، 30)
حالا با توجه به وعدههای ارائه شده ، به نظر شما کدام دسته از وعدهها قابل اعتماد بوده و ارزش دارد که آن را تعقیب کنیم ؟!
کدام وعده را باور کنیم ؟!!!
فرآوری: زهرا اجلال
بخش قرآن تبیان
منابع :
سایت شهر مجازی قرآن
سایت حوزه