پرسش

سلام
فلسفه ی این که در دعای عهد روی پای خود می زنند چیست و همچنین در دعای ماه رجب فلسفه ان که انگشت خود را به این طرف و ان طرف می برند چیست
لطفا واضح و زیاد پاسخ داده و جواب های بی ربط مثل بقیه ی ندهید اگر نمی دانید
با تشکر

پاسخ

با سلام و احترام
دوست گرامي
در اين دعا انسان عشق و علاقه خود را نسبت به نجات بشريت از ظلم و جنايت و رسيدن به فرج و گشايش عدالت جهاني و گسترش آن در سطح جهان با ظهور حضرت مهدي‏عليه‏السلام اعلام و ابراز مي‏دارد و از خدا مي‏خواهد که به اين آرزو به واسطه تعجيل در فرج حضرت هر چه زودتر تحقق سازد. با حالت تضرع و زاري و با التماس اين خواسته را از خداوند متعال مي‏خواهد و چون اين عشق و علاقه به اوج خود مي‏رسد، دست به زانوي راست خود مي‏زند و آرزوي تعجيل ظهور آن جمال نوراني را مي‏کند. دست زدن به زانو يا بر سينه يا بر اعضاي بدن يا از فرط غم و ناراحتي است و علامت زيادي حزن و اندوه است، همان طوري که برخي از مردم در عزاي عزيزي که از دست داده‏اند، اين کار را مي‏کنند يا در عزاي سيد مظلومان حضرت اباعبدالله الحسين انجام مي‏دهند و يا در هنگام شادي اين کار را مي‏کنند، مانند اين که دست مي‏زنند و يا به هنگام تضرع و زاري و التماس اين کار صورت مي‏گيرد. دست زدن بر ران به عنوان اظهار شوق و علاقه نسبت به ظهور حضرت مهدي‏عليه‏السلام است. خداوند متعال را مي‏خوانيم که عشق و محبت ما را نسبت به آن وجود شريف افزون فرمايد و چشم ما را به جمال نورانيش روشن گرداند و ما را از خدمتگزاران در حکومتش قرار دهد و با فَرجَش گناه و ستم از جهان برچيده شود و عدالت جهاني مستقر گردد.
و در دعاي ماه رجب نيز اين کار نوعي تضرع است اما براي توضيح بيشتر در اين مورد مطالب زير را مطالعه فرماييد :

آنچه لازم به توضيح است ، آن است که انجام اين اعمال در هنگام دعا و نيايش ؛ بخشي از مراحل انجام دعا و نيايش محسوب مي شوند و در احاديث شريف از معصومين (عليه السلام ) مراحل مختلفي براي دعا به درگاه ذات باري تعالي نقل شده است :
1 ـ مرحله رغبه ـ در اين مرحله بنده کف دستان خويش را از سر نياز رو به آسمان نهاده و از آستان دوست طلب خير ، رحمت ، غفران ... مي کند. اين حالت در قنوت نمازها ، بسياري از ادعيه و ساير حالت عبادي و تضرع بندگان حق تعالي انجام مي شود ....
ـ مرحله رهبه ـ ا اين مرحله بالاتر از مرحله رغبه است . در اين مرحله بنده چون روي به سوي کوي دوست آورد و ليکن بيم آن دارد که سنگيني گناهان و کوتاهي و نقصان در انجام وظايف و تکاليف شرعيش او را از رحمت حق محروم سازد و در اين بيم و ترس ؛ پشت دستانش را رو به آسمان نموده و حق تعالي را به لطف و احسان و فضلش مي خواند ...

3 ـ مرحله تضرع ـ اين مرحله ي بالاتري از مرحله رهبه است . در اين مرحله بنده از روي انابه و تضرع رو به کوي جانان مي نمايد و ليکن نمي داند در صفوف کدامين اصحاب است ؟ اصحاب يمين و يا اصحاب شمال ؟ و در اين حالت است که انگشت سبابه دست راست خويش را به علامت نياز و تضرع ؛ رو به سوي جانان به سمت چپ و راست به حرکت در مي آورد..." اين حالت تضرع در فراز پاياني دعاي ماه رجب ...يَا ذَا الْجَلاَلِ وَ الْإِكْرَامِ..."
ـ مرحله تبتل ـ اين مرحله نيز از مرحله تضرع بالاتر است . در اين مرحله بنده انقطاع از غير حق کرده و براي طاعت و عبادت ، متضرعانه و ملتمسانه به سوي آستان حق شتافته است و ليکن هنوز نمي داند که آيا از سوي حق تعالي به آسمان ملکوتي بلند گرداني ده شده است و يا هنوز در مقامات پست و پايين دنيوي قرار دارد و به همين سبب متضرعانه و ملتمسانه انگشت سبابه دست چپش را با تمام وجودش رو به آسمان ، به بالا و پايين حرکت مي دهد و حق تعالي را با تضرع و نياز مي خواند ...
ـ مرحله ابتهال ـ بالاترين مرحله عبادت بنده در پيشگاه حق باري تعالي ، مرحله ابتهال است.در اين مرحله عبد با فروتني و تضرع کفين (کف دو دست ) را تا آرنج به سوي آسمان بالا مي برد در حالي که اشک شوق و ندامت در پيشگاه دوست بر چشمانش حلقه زده است ، کارها را به خالق هستي وا مي گذارد ...مرحوم حضرت آيت الله بهجت(ره) در حالت ابتهال دعا مي کردند ...
ومن الله توفيق