پرسش

سلام
در گذشته سئوالی در مورد عقد اخوت مطرح كرده بودم و شما جواب داده بودید ... اما جواب شما برای من كافی نبود ..
به همین خاطر در بقیه سئوالاتی كه در این زمینه پرسیده شده بود در سایت
شما جستجو كردم اما نه تنها جواب خود را به طور كامل نگرفتم بلكه متاسفانه شاهد این بودم كه شما
متن مشخصی در بیشتر سئوالات تكرار كرده اید و در پاسخ عنوان نموده اید ...به همین
خاطر لازم دیدم سئوالم را بصورت واضح تر بپرسم و تقاضا كنم كه از دادن جوابهای تكراری و كلیشه ای و خارج
از موضوع سئوال جلوگیری كنید
اما سئوال
----
من آگاهی كاملی از تاریخچه عقد اخوت دارم و بارها و بارها در سایت شما و دیگر منابع اینترنتی مطالبی
در این مورد خوانده ام اما هنوز به طور دقیق از قوانین ، تاثیرات اجتماعی و فردی و عاطفی آن و مخصوصا
حقوقی كه طرفین نسبت به هم دارند آگاهی پیدا نكرده ام شما به صورت خلاصه گفته اید كه صله و شفاعت و ..
از وظایف دو طرفین است اما متاسفانه توضیح كاملی در این زمینه نداده اید
به عنوان مثال من شنیده ام كه بر دو برادر واجب اسه كه حداكثر بعد از چندین روز (4) همدیگر را ملاقات كنند
و یا موارد دیگر . خواهشمندم وظایف دو طرف نسبت به
یكدیگر و در پیشگاه خداوندی و همین طور تاثیرات معنوی این عقد را بگویید و باز هم
خواهشمندم كه به تاریخچه و ... اشاره نكنید چون اطلاع كافی دارم
در پایان به خاطر انتقادم عذر خواهی می كنم و امیدوارم جواب كامل و جامعی به من بدهید البته بدون تاریخچه
با تشكر

پاسخ

با عرض سلام و تحیت.
دوست محترم!
ما گاهی اوقات چاره ای نداریم كه جوابهای قبلی را به سؤالات مشابه بدهیم. این از جهت محدودیتهای ما و كثرت سؤالات است، و اجتناب ناپذیر. بله، اگر كسی توضیح و عمق بیشتری طلبید، از آن استقبال می كنیم.
اما بعد: در مجامیع روایی ما 30 حق برای برادر دینی نسبت به برادر دیگر شمرده شده است، كه این ها بدون عقد اخوت هم هست، اما با وجود عقد اخوت مورد تأكید و مؤاخذه بیشتری خواهد بود.
1. لغزش و خطای او را ببخشد و نادیده بگیرد.
2. بر گریه او ترحّم نماید.
3. زشتی های او را بپوشاند.
4. از لغزش او صرف نظر كند.
5. معذرت او را بپذیرد.
6. غیبت او را رد كند.
7. پیوسته برای او خیرخواهی كند.
8. دوستی خالص و مودّت او را حفظ كند.
9. حقوق او را رعایت كند.
10. در بیماری از او عیادت كند.
11. به جنازه او حاضر شود.
12. دعوت او را اجابت كند.
13. هدیه او را بپذیرد.
14. صله و احسان او را تلافی كند.
15. نعمت او را شكرگزاری و قدردانی كند.
16. یاری او را قبول و قدردانی كند.
17. ناموس و همسر او را حفظ كند.
18. حاجت او را برآورد.
19. در رسیدن او به مطلوبش بكوشد.
20. هنگام عطسه به او "الحمدلله رب العالمین" بگوید.
21. او را به گمشده اش راهنمایی كند.
22. سلام او را پاسخ دهد.
23. با خوش زبانی با او سخن بگوید.
24. انعام و احسان او را به نیكویی بپذیرد.
25. قسم او را تصدیق كند.
26. با دوستان او دوستی كند و با او دشمنی نكند.
27. او را یاری كند، چه ظالم باشد و چه مظلوم؛ اما یاری او هنگامی كه ظالم است به این است كه او را از ظلمش بازدارد، و هنگامی كه مظلوم است به این كه او را در گرفتن حقش یاری دهد.
28. او را وانگذارد و رها نكند، و خوار و ذلیل نگرداند.
29. هر چه از خیرات و خوبیها برای خود دوست دارد، برای او نیز دوست بدارد.
30. هر چه برای خود نمی پسندد برای او نیز نپسندد.(ر.ك. به: شذرات المعارف، آیت الله محمدعلی شاه آبادی، ص48ـ47)
در حقیقت اخوت دینی و آثار عظیم اجتماعی آن سخن بسیار است. عارف كامل جناب شاه آبادی در كتاب نفیس فوق الذكر، در كنار امر عظیم نبوت و ولایت، امر اخوت دینی را قرار داده، و در حقیقت آن فرموده است: "خداوند عالم، قرآن را كه حبل الله است از عرش الرحمن نازل فرموده بر عرش اخوت انسان، تا فهمیده شود كه قرآن با همت جمعی و اخوت اسلامی مؤمنین حفظ می شود؛ و البته نتوان قرآن عظیم را به انفراد نگهداری نمود، بلكه باید به ایادی متحده و اخوت داشت، تا بتوان آن را به مانند تاج كرامت بر سر نهاد، تا مایه افتخار دنیا و آخرت گردد."(ر.ك. به همان، ص16 ـ با اندك تصرف)
سپس به بررسی اركان اخوت و نوامیس آن می پردازند كه در این مختصر نمی گنجد، و رجوع شما جهت تحقیق بیشتر به این كتاب گران سنگ لازم می باشد.
البته مراد ایشان، اخوت دینی است، ولی باید گفت عقد اخوت چیزی جز تأكید بر همین حقوق نیست.
اخوت اسلامی، به خصوص وقتی با عقد اخوت استحكام می یابد، باعث می شود تا انسان همه چیز را در دائره محدود شخصی و یا خانواده شخصی خود نبیند، بلكه همه را در منافع خود و مضار در جامعه اسلامی شریك ببیند. تأثیرات اخلاقی و اجتماعی این امر بر كسی پوشیده نیست.
با التماس دعا.
مشاوره مذهبی ـ قم.