پرسش

با عرض سلام و خسته نباشید
1) منظور از لوح محفوظ چیست؟ ایا قران قبل از خلقت حضرت محمد (ص ) و حتی قبل از خلقت ادم (ع) روی این لوح ثبت شده بود؟
2)چرا خانمها نمی توانند هنگام مراسم حج صورت خود را بپوشانند؟

با تشكر

پاسخ

با عرض سلام و تحیت.
دوست محترم!
1ـ در باره لوح محفوظ، آیاتی در قرآن وجود دارد؛ مثل آیات 52/طه ـ 70/حج ـ 3/سبأ و…؛ و ظاهراً قبل از خلقت این عالم هم وجود داشته است.
استاد مصباح یزدی در كتاب معارف قرآن، ج1، به این بحث می‌پردازند كه "این تعبیر كه علم خداوند در یك كتاب است(مضمون آیه 52 سوره طه) سؤال ایجاد می كند كه آن چگونه علمی است؟! آن علم خداوند كه عین ذات است و در كتاب نیست، ذات خدا است؛ و آن علم كه در مقام فعل انتزاع می‌شود همراه خود فعل است؛ پس این چگونه علمی است كه در كتاب است؟!
از این آیه(طه/52) ما می‌فهیم كه خدا مخلوقی دارد به نام كتاب؛ و این مخلوق به گونه‌ای است كه نمایانگر مخلوقات دیگر است. هر كه در آن بنگرد از احوال مخلوقات دیگر باخبر می‌شود؛ و چون این مخلوق خدا است وجودش هم نوعی علم خدا به حساب می‌آید، یعنی همان علم خدا است كه در این كتاب منعكس شده و نمایانگر حوادثی است كه تحقق می‌یابد.(معارف قرآن، ج1، ص187ـ186)
خلاصه این كه برای خداوند سه گونه علم می‌توان تصور كرد: 1ـ علم ذاتی. 2ـ علم مخزون در مقام خلق كتاب و لوح محفوظ، كه این علم قبل از وجود موجودات هم هست. 3ـ علم فعلی كه در ظرف تحقق حادثه و توأم با وقوع حادثه است.(ر.ك. به همان، ص189)
با این وجود، شاید نتوان گفت وجود لوح محفوظ كه مخلوقی از مخلوقات الهی است، قبل از خلقت حقیقت محمدی باشد كه گاه در روایات ما، "اول ما خلق الله" بر نور محمدی حمل شده است.
2ـ در خصوص چرایی این مطلب جواب معتبری از روایات و آیات سراغ نداریم؛ و فحص ما هم نتیجه نداد. حكمت بسیاری از احكام خدا بر بندگان او معلوم نیست.
با التماس دعا.
مشاوره مذهبی ـ قم.