پرسش

با سلام خدمت شما
لظفا در مورد خالص كردن دین برای خدا كه در قران امده توضیح بفرمایید و بگویید خالص كردن دین برای خدا چه طور ممكن است(مخلصین له الدین) با تشكر
التماس دعا

پاسخ

با سلام و عرض تحیت!
بدین مضمون آیات زیادی در قرآن آمده است؛ مثل :
«أخلصوا دینهم لله»(نساء/46) و «ألا لله الدین الخالص»(زمر/3) و «فاعبد الله مخلصاً له الدین»(زمر/2) و «قل إنی أمرت أن أعبد الله مخلصاً له الدین»(زمر/11) و … .
به طور كلی، این عبارت دو معنا را می‌تواند برساند:
1 ـ دین و آئین خالص را تنها از خدا باید گرفت؛ چرا كه هر چه ساخته و پرداخته افكار انسانها است نارسا و آمیخته با خطا و اشتباه است.
این معنا را یكی از احتمالات در آیه "ألا لله الدین الخالص" شمرده‌اند. (ر.ك. تفسیر نمونه، ج19، ص 365)
2 ـ آن چه را خدا می‌پذیرد تنها دین خالص، و تنها تسلیم بی‌ قید و شرط در برابر فرمان او است؛ و هر گونه شرك و ریا و آمیختن قوانین الهی به غیر آن مردود و مطرود است.
این معنا نیز از آیات زیادی از جمله همین "مخلصین له الدین" به دست می‌‌آید.
خالص كردن دین برای خدا ملازم پیراستن شرك با تمامی مراتبش از جان دیندار می‌باشد. شرك فقط چند خدا پرستیدن نیست؛ چنان چه تمام مراتب توحید باور یك ذات احدی نمی‌باشد.
مثلا، اعتقاد به این كه خدا یكی است، و او ربوبیت تكوینی عالم را بر عهده دارد، اما ربوبیت تشریعی خداوند را نپذیرد، خود نوعی شرك است. ابلیس از این دسته است؛ و لذا باز هم مشرك تلقی می گردد.
شخص حتی اگر ربوبیت تشریعی را هم بپذیرد، اما برخی از حوادث عالم را به غیر خدا نسبت دهد، توحید افعالی ندارد؛ این هم نوعی شرك است.
و یا اگر كسی در عبادت خدا شریك قائل شود، و ریا بورزد، به نوعی مشرك است. اولیاء دین فرموده اند: «كل ریا شرك»
تازه همه اینها نصاب توحید است كه بدون آن انسان مؤمن نیست، اما اخلاص بالاتر از این است؛ و آن داشتن توحید در استعانت ـ (ایاك نعبد و ایاك نستعین) ـ و نترسیدن از غیر خدا و فقط به خدا امید داشتن و … است كه با سلوك و ریاضت حاصل می‌شود، و انسان را مخلص در دینداری می‌نماید.
برای آگاهی از مراتب و نصاب توحید به "معارف قرآن"، ج1، نوشته استاد محمد تقی مصباح یزدی، ص 47 تا61 مراجعه كنید.
از این رو قرآن كشتی نشستگان در طوفان را به «مخلصین له الدین» وصف می‌نماید، و می فرماید: «فاذا ركبوا فی الفلك دعو الله مخلصین له الدین» یعنی چون امیدشان از همه ابزار مادی قطع است و جز از خدا به هیچ كسی امید ندارند و فقط از او استعانت می‌جویند و … .
لكن این اخلاص، اضطراری است و با رسیدن به ساحل زائل می‌شود. اما اخلاصی كه با ریاضت و عبادت و تفكر و … به دست آمده باشد چون تحصیلی و اختیاری است، ماندگار می‌شود و ثمرات خود را به بار می‌آورد.
با التماس دعا.
مشاوره مذهبی ـ قم.