پرسش

بنام خدا
با سلام . برای خود سازی از نظر اخلاقی از چه ÷له ای باید شروع كرد ؟ ضمنا من در گذشته مراحلی از سیروسلوك را ÷شت سر گذاشتم و سوال دیگر اینكه برای ادامه تحصیل در رشته علوم قرآن و اخلاق از طریق اینترنت چه راهی را ÷یشنهاد میفرمایید ؟

پاسخ

جواب سؤال شما كار سختی است وقتی نمی دانیم شما به چه مطلبی نیاز دارید. به خصوص كه فرمودید تا مراحلی پیش رفته اید؟
به طور كلی عرض می شود عرفاء نوعا توبه را اولین قدم برای سیر و سلوك برمی شمرند.
شاید عنوان كلی تر آن ترك گناه باشد.
یعنی قدم اول در پاكسازی و تزكیه روح و نفس، گناه نكردن و دوری از گناه است. بله اگر خدای ناكرده از او گناهی سر زد، فورا توبه نموده و از خداوند عذرخواهی نماید. در روایت آمده هر گناه مانند نقطه سیاهی است كه بر روی صفحه سفید دل قرار می گیرد، و این نقطه سیاه بوسیله توبه نیز پاك می شود.
اما اگر گناهان كسی زیاد شود و به دنبال آن توبه نكند، صفحه سفید دل به صفحه ای سیاه تبدیل شده و مانع رسیدن و تابیدن نور هدایت بر قلب و دل او می شود.
شاید بیان مطلب آن باشد كه فیض خدا فراگیر و بی تبعیض است. و این ما هستیم كه ضمیر خود را آماده دریافت این فیض نكرده ایم.
اگر كسی بتواند با ترك گناه _ و احیانا توبه _ این صفا را به خود باز گرداند، خود را بهره مند خواهد ساخت. و همین همه مسیر تكامل معنوی است.
گاه كسانی كه به خیال خود در راه سیر و سلوكند، بدون توجه به اهمیت گناه، تنها به مستحبات مشغول می شوند.
كسی كه همه سعی و تلاش او بر این باشد كه گناه نكند نور هدایت در دل او می تابد و باعث ترك خطاهای دیگر، و رشد و تعالی روحی و معنوی، و انجام واجبات و وظائف دیگر او می شود.
امیر المؤمنین(ع) می فرماید: «ما جفت الدموع الا لقسوة القلوب، و ما قست القلوب الا لكثرة الذنوب» یعنی چشم ها گرفتار خشكی نمی شوند مگر در اثر قساوت قلب، و قلب گرفتار قساوت نمی شود مگر در اثر گناه زیاد. (بحارالانوار، ج 7، ص 55)
قساوت یعنی سختی و نفوذناپذیری در برابر فیض الهی.
البته پر واضح است كه سالك راه خدا می بایست در هر لحظه و در هر قدم بر خداوند توكل نموده و هر چه می خواهید از او طلب نمائید. آنچه در اهمیت ترك گناه گفته شد عین توكل بر خدا نیز هست. توكل یعنی موانع را بر طرف كردن و خود را به خدا و خواست او سپردن.
پیروز باشید.