پرسش

كیفیت نماز شب را كامل توضیح دهید
باتشكر فراوان

پاسخ

دوست گرامی!
نماز شب یكی از با فضیلت ‌ترین نمازهای مستحبی است كه بر انجام آن سفارش بسیار شده است. وقت آن از نیمه‌شب تا اذان صبح است و هر چه به اذان صبح نزدیك‌تر باشد فضیلت بیشتری دارد.
در كیفیت نماز شب، نقل‌های مختلفی وارد شده، ولی ما در اینجا به مواردی اشاره می‌كنیم كه هم انجام آن ساده باشد و هم از كیفیت والای آن نكاهد.
نماز شب 11 ركعت است. 8 ركعت آن را به نیت نافله شب، و مانند نماز صبح به صورت 4 تا دو ركعتی می‌خوانند. دو ركعت دیگر به نام "شفع" نامیده می‌شود، و در این دو ركعت نیز می‌توان در هر ركعت پس از سوره حمد، سوره توحید را خواند، و همچنین هر كس بخواهد می‌تواند در ركعت اول پس از حمد سوره "قل اعوذ برب الناس"، و در ركعت دوم پس از حمد سوره "قل اعوذ برب الفلق" را بخواند.
یك ركعت دیگر به نام "وتر" نامیده می‌شود، در این نماز یك ركعتی هم می‌توان پس از سوره حمد سوره توحید را خواند و همچنین هر كس بخواهد می‌تواند پس از حمد سوره توحید را سه مرتبه و پس از آن "معوذتین" یعنی سوره "قل اعوذ برب الناس" و سوره "قل اعوذ برب الفلق" را بخواند. سپس دست به قنوت بلند كند و پس از خواندن ذكر قنوت، برای مؤمنان دیگر نیز دعا كند، و مستحب است برای چهل مؤمن دعا كند، چرا كه نقل شده كسی كه برای چهل مؤمن دعا كند دعایش مستجاب می‌شود.
پس از آن هفتاد مرتبه بگوید: "استغفرالله ربی و اتوب الیه" كما اینكه رسول گرامی اسلام(ص) در نمازشان چنین می‌كردند. پس از آن هفت مرتبه بگوید: "هذا مقام العائذ بك من‌النار".
و همچنین روایت شده كه امام سجاد(ع) در نماز شب خود 300 مرتبه می‌گفت: «العَفو، العَفو...».
پس از قنوت به ركوع، و پس از آن به سجده رفته و با تشهد و سلام نماز را به پایان می‌رسانید، و مشغول ذكر تسبیحات حضرت زهرا(س) می‌شوید.
به این نكته توجه داشته باشید كه یكی از اسرار نماز شب، بیدار شدن از خواب غفلت و اظهار بندگی و عجز به درگاه الهی است، و گر چه هر چه نماز را كاملتر بخوانید ارزش و ثواب بیشتری دارد، ولی كیفیت و روح معنوی در اعمال عبادی دارای اهمیت بیشتر است؛ و چه بسا عمل كم به خاطر روح معنوی عالی كه دارد مقبولتر است از عبادتی كه زیاد باشد، ولی روح معنوی در آن كم باشد. لذا به هر اندازه كه حال معنوی دارید نماز بخوانید، ولو اینكه كمتر از 11 ركعت باشد و یا اینكه حتی اكتفا شود به نماز شفع و وتر. همچنین اصل نماز و اذكار آن مستحب است و می‌توان به جای اذكار و دعاها و سوره‌های ذكر شده، دعاها و یا اذكار و سوره‌های دیگری را جایگزین نمود، و یا اصلا هر ركعت رابه یك حمد خلاصه كرد و در ذكر ركوع و سجود هم به یم "سبحان الله" بسنده نمود.
كلام آخر اینكه"
"رهرو آن نیست كه گه تند و گه آهسته رود
رهرو آن است كه آهسته و پیوسته رود"
ما را هم از دعای خیرتان بی‌نصیب مگذارید.
پیروز باشید.