تبیان، دستیار زندگی

آسیب‌شناسی فرهنگ جامعه

مهم‌ترین راهکار برای مبارزه با منکرات

خیلی وقت‌ها آدم می‌خواهد آسیبی را برطرف كند، اما آسیب‌شناسی‌اش عمیق نیست. راه مبارزه با منكر مقابله با دستگاهی است كه منكر را اقامه می‌كند؛ مقابله با اولیاء طاغوت و سلطه است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
مهم‌ترین راهکار برای مبارزه با منکرات

در موضوع آسیب شناسی باید دید ریشه اشكالات كجا است. چون خیلی وقت ها آدم می خواهد آسیبی را برطرف كند اما آسیب شناسی اش عمیق نیست مثلا یك بیماری خونی جدی تظاهرات پوستی هم دارد و او مرتب می خواهد از طریق تدابیر ظاهری این بیماری را رفع بكند اما تا ریشه اش را نخشكانی، عفونت از اینجا پاك می شود و از جای دیگر سر درمی آورد.

در آسیب شناسی فرهنگی هم همینطور است ما اول باید ریشه ها را شناسایی بكنیم. ما هم در حوزه خیرات و هم در حوزه بدی ها سه دسته آدم و مواجهه داریم؛ اول اینکه عده ای از آدم ها نسبت به خوبی ها یا نسبت به بدی ها اهل ارتکاب هستند؛ خودش نماز می خواند، زكات می دهد، حقوق مالی اش را می دهد، به برادرانش احسان می كند، صله رحم می كند و اهل خیرات و اخلاق حمیده است. این عده اهل اقدام و ارتكاب خوبی ها هستند. آن طرف هم همینطور است یك آدمی داریم حسود که اعمال حسادت می كند، گناه می كند، معتاد است و شرب خمر و میگساری می كند و اشكالاتی دارد و غیره، این می شود اهل ارتكاب بدی ها.

دوم چیز بالاتری است كه اگر در حوزه خوبی ها باشد از ارتكاب بهتر است و اگر در حوزه بدی ها باشد از ارتكاب بدتر است و آن اشاعه است؛ عده ای اشاعه گناه و صفات رذیله و بدی ها می كنند، عده ای هم اشاعه خیرات می كنند. مثل اینكه یك كسی غیر از اینكه نماز می خواند به مسجد هم می رود، غیر از اینكه اهل كتاب و مطالعه است كتابخانه هم می زند، غیر از اینكه اهل صله رحم است دیگران را هم به آن تشویق می كند، مؤسسه خیریه و بیمارستان تأسیس می كند که این ها می شود اشاعه یعنی كارهای خوب را گسترش دادن و خوبی ها را منتشر كردن. در ناحیه بدی ها هم همینطور است یك آدمی خودش مبتلا به مواد مخدر و معتاد است، ولی دیگری اشاعه می دهد و شبكه توزیع مواد مخدر یا كارخانه تولید مواد مخدر درست می كند، یك كسی خدایی نكرده میگساری می كند ولی دیگری میكده به پا می كند، یك كسی خودش گناه می کند ولی دیگری بزم گناه به پا می كند و دیگران را هم دعوت می كند.

سوم و مرحله بالاتر از این ها اقامه خیرات مانند نماز «اقیموا الصلاة» یا اقامه بدی ها است. اقامه یعنی تلاش كند كه تمایلات جامعه را به طرف خوبی ها یا بدی ها ببرد. در اقامه بدی ها کاری کند که فرهنگ جامعه به یك نقطه ای برود كه آرام آرام بدی ها در جامعه جا پیدا كنند و بلكه شرافت بشوند. خوبی ها از چشم بیافتند و موجب تنقیص و تحقیر انسان بشوند

لذا این اقامه زشتی ها بدترین نوع عمل است؛ اینكه وجود مقدس نبی اكرم صلی الله علیه وآله در حدیثی با توصیف آخرالزمان که چه اتفاقاتی می افتد در پایان فرمودند: «شَرٌّ مِنْ ذَلِكَ كَیْفَ بِكُمْ إِذَا رَأَیْتُمُ الْمَعْرُوفَ‏ مُنْكَراً وَ الْمُنْكَرَ مَعْرُوفاً»(1) بدتر از همه این ها اینکه معروف، منكر می شود و منكر، معروف می شود این یعنی اقامه؛ خوبی ها بشود بدی و بدی ها بشود خوبی.

اقامه در خیرات و بدی ها گاهی در مقیاس خانه است، گاهی در مقیاس یك شهر است، گاهی در مقیاس یك كشور است و گاهی در مقیاس جامعه جهانی است.

نقش حکومت در فرهنگ جامعه

كار حكومت ها اقامه است نه ارتكاب؛ حكومت های مادی، فرهنگ مادی را در جهان اقامه می كنند و حكومت الهی باید دین داری را در جهان اقامه بكند. مردم كه مجبور نیستند و اگر كسی بخواهد گناهی بكند بالاخره در نهان گناه خودش را می كند و نمی شود جبر مطلق ایجاد كنیم ولی گاهی جامعه را طوری می سازید كه گناه كردن ضد شرافت و ترك معصیت شرافت است و اگر كسی بخواهد گناه كند باید روی شرافت اجتماعی خودش پا بگذارد، گاهی بر عكس جامعه را طوری درست می كنید كه معصیت می شود شرافت.

حكومت های حق باید اقامه حق بكنند و حكومت های باطل اقامه باطل و آن وقت از طریق اقامه در كشورهای دیگر نفوذ می كنند، کشوری مسلمان هستند ولی فرهنگی كه آنجا اقامه شده فرهنگ مادی است؛ فرهنگ بی حجابی و بی مبالاتی به دین است.

نحوه مبارزه با منکرات و جریان اقامه

ما گاهی می آییم با معلول مبارزه می كنیم و آن آخر صف را می گیریم؛ حال از شما سؤال می كنم آدمی كه دنبال اقامه گناه است یعنی نیتش مبارزه با خداست و نه فقط خودش گناه می كند بلکه مثل ابلیس به دنبال این است كه مردم را هم به گناه بكشاند؛ در اینجا آن گناه شر اصلی است یا این آدم؟ این آدم شر است و آن گناه فرع بر این است. شرور فرع بر اولیاء طاغوت هستند. ائمه فرمودند: «نَحْنُ‏ أَصْلُ‏ كُلِ‏ خَیْرٍ وَ مِنْ فُرُوعِنَا كُلُّ بِرٍّ... وَ عَدُوُّنَا أَصْلُ كُلِّ شَرٍّ وَ مِنْ فُرُوعِهِمْ كُلُّ قَبِیحٍ وَ فَاحِشَة»(1) اصل خیرات ما هستیم و همه خیرات فرع بر ما است و اصل شرور دشمن ما است.

منكر حقیقی كه ما باید با آن مبارزه كنیم، آن نظام استكباری است كه اخلاق مادی، شهوات و میل و رغبت به دنیا را در عالم اقامه می كند یا آن جوانی كه تحت تأثیر فرهنگ آن ها گناهی را مرتكب می شود؟ راه مبارزه با منكر مقابله با دستگاهی است كه منكر را اقامه می كند؛ مقابله با اولیاء طاغوت و سلطه است. آن نظام باطل است كه محور اقامه است و اصل باطل خود آن ها هستند. یعنی اگر به من بگویند شر اصلی را در عالم نشان بده من می گویم شر اصلی سران استكبار هستند، این فرعون های سیاسی و فرهنگی و اقتصادی که خیلی وقت ها با هم هستند؛ فرعون و قارون و وزیرش هامان اصل شر هستند و شما باید با این ها و دستگاه شان بجنگید.

هم باید با فرعون بجنگید و هم باید با قارون و دستگاه اقتصادی اش بجنگید و هم با هامان و هم با مثل بلعم باعور، این ها منکر را اقامه می كنند. نمی شود که شما این ها را رها كنید و بعد خیال كنید که می شود جلوی فساد اخلاقی را در جامعه بگیریم، جلوی بی حجابی را بگیریم ولی با آن هایی كه اقامه می كنند، مقابله نكنیم.


باید قدرت جهانی پیدا کنیم

بنابراین دولت اسلامی باید اقتداری در جهان داشته باشد، همكاران و همدستان و یارانی در جهان برای خودش پیدا بكند و قدرتی به هم بزند كه شیاطین عالم از قدرت او بترسند که با او جنگ فرهنگی بكنند و در حریم فرهنگی او بیایند و بدانند که اگر شروع كنند، او هم شروع می كند. همانطوری كه او بمب اتم دارد، شما هم دارید از این رو دیگر جرأت نمی كند که بزند؛ وقتی هم که احساس كرد شما قدرت مقابله فرهنگی با او را دارید و اگر او فرهنگ خودش را گسترش بدهد، شما هم فرهنگ خودتان را در خانه او نفوذ می دهید، این کار را نمی كند.

اگر دست از اسلام برداریم تمام است و با ما كاری ندارند

ما باید قدرتی داشته باشیم كه آن ها بترسند كه اگر متعرض فرهنگ ما شدند و با دین ما جنگیدند، ما با همه دنیای آن ها می جنگیم و آن وقت جرأت نمی كنند. امام رحمة الله علیه فرمود: باید دنیاپرستان عالم بدانند اگر با دین ما جنگیدند، ما با همه دنیایشان می جنگیم.

حالا جریان هایی كه در دنیای اسلام هست از جمله در كشور ما بعضی هایشان بی خیال این مسئله هستند و خیال می كنند که غربی ها آدم های خوش اخلاقی هستند و آن دشمنی و نفرت باطنی شان را پشت این تبسم شان نمی بینند که با همه وجود تلاش می كنند که اسلام را محو كنند و البته از صلح و حقوق بشر و این ها هم صحبت می كنند. نمی دانم بعضی ها ساده هستند یا نه خودشان را به سادگی می زنند. بعضی از جریان هایی كه در كشور ما وجود دارند به این ها خوش بین هستند و خیال می كنند که می شود با این ها زندگی مسالمت آمیز داشته باشیم، اما وقتی زندگی تان به زندگی مسالمت آمیز با آن ها می كشد كه صد در صد از دینتان دست بردارید و تمام آیین دنیاپرستی غرب را بپذیرید «وَلَنْ تَرْضَى عَنْكَ الْیَهُودُ وَلَا النَّصَارَى حَتَّى تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ»(بقره/١٢٠) امام رحمة الله علیه می فرمود: جنگ با ما نه به خاطر ایرانی بودن بلکه به خاطر اسلام است و اگر دست از اسلام برداریم تمام است و با ما كاری ندارند.

پی نوشت:
1-الكافی (ط - الإسلامیة)، ج‏5، ص: 59

منبع:
سخنرانی آیت الله میرباقری با عنوان "آسیب شناسی مشکلات فرهنگی و مسئله اقامه منکرات/ مقابله با تهاجم فرهنگی غرب"/ سایت سید محمدمهدی میرباقری

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.