زكات همراه با نماز
«بسم اللّه الرّحمن الرّحيم»
اللهم صل على محمد و ال محمد الهى انطقنى بالهدى و الهمنى التقوى
بينندگان عزيز بحث را شبى گوش مىدهند كه هم دوّم خرداد داريم، آن حماسهاى كه به قول مقام معظم رهبرى آن حماسه عظيم به خصوص اين كه انتخابات كشورهاى غربى پيش مىآيد و آدم مىبيند كه چند در صد مردم شركت مىكنند بعد مىفهمد كه در ايران واقعاً آزادى رأى دموكراسى، حماسهاى كه ايشان فرمودند حماسه يعنى چه، ياد آن حماسه را گرامى مىداريم، شركت را و مهمتر از آن سوم خرداد است كه فتح خرمشهر بود كه امام «ره» لقب فتح المبين، خرمشهر را خدا آزاد كرد و به هر حال تو دهنى محكمى بود كه به بعثىها خورد، ياد شهداى خرمشهر و همه شهدا بخير، در آغاز هفته وحدت هستيم كه راجع به وحدت چند دقيقهاى صحبت مىكنم ولى اونيكه خيلى مىخواهم بحثم را، 15 دقيقهاى روى آن متمركز كنم بحث اين است كه امسال به لطف خداوند بارندگى خوبى شد و كشاورزان ما خوشحالند و شايد هم اين بارندگى به خاطر اين احترامى بود كه مردم به امام حسين «عليه السلام» گرفتند ادب و خداوند نعمت باران را داد و حالا شكر اين نعمت باران زكات است كه راجع به ماليات اسلامى و زكات مىخواهم صحبت كنم دروها شروع شده از لامرد و بعضى از شهرهاى خوزستان، شروع شده است و دارد تمام مىشود و خيلى از استانها هم مثل آذربايجان غربى و فارسى و زنجان و همدان و سنندج و ياسوج و كهكيلويه و بالاخره خيلى از استانها هنوز، بحث وقتى پخش مىشود كه هنوز درو نكردهاند من يك مقدارى راجع به زكات مىخواهم صحبت كنم.
خوب اول از هفته وحدت چند جمله بگويم، هفته وحدت را خيلى گفتهايم يكى از كارهايى كه حقّش اين است كه در جمهورى اسلامى بشود كه مسجد هايى كه چندتا امام جماعت دارد يكى بشود، من هرچى به مغزم فشار مىآورم، قابل توجيه نيست در قم مسجد امام چند تا پيش نماز دارد، مسجد گوهر شاد چندتا پيش نمازدارد با مقام معظم رهبرى هم يك بار صحبت كردم فرمود به مسئولينشان بگوئيد، وقتى وحدت مىگوييم وحدت شيعه و سنّتى و آن وقت شيعهها خودشان در يك مسجد وحدت نداشته باشند اين زشت است و كسى هم نيست كه اين حرفها را بزند يا خجالت مىكشند، يا مىترسند، يا رو دربايستى دارند، بعد هم مىگويند از قديم اين طور بوده خوب غلط بوده، گاهى ممكن است يك چيزى در يك زمانى درست باشد، در آن زمان درست بوده، هينطور كه مسجد گوهر شاد در روز جمعه همه جماعتها تعطيل است و يك نماز جماعت مىخوانند، مثلاً يك عالمِ روحانى بزرگوارى، يكى ظهر و يكى صبح و يكى شب بخواند و يكى شنبه و يكى يكشنبه بخواند كه همه از همه علما استفاده كنند، و با همه چهرههاى علمى آشنا بشوند ولى همينطور مثل پاساژ قالى نباشد كه 20 تا مغازه در يك مسجد چند تا نماز جماعت بشود، مدّتى طلبه نجف بودم هر چى خواستم به خودم فشار بياورم كه توى صحن حضرت امير نماز بخوانم نتوانستم، البتّه بزرگترها مىخوانند هى هم مىگفتند بابا خجالت بكش به تو چه تو بچّهاى بزرگها مىخوانند تو هم برو بخوان، فضولى نكن، البتّه آن زمانى هم كه من نجف بودم من 20 سالم بود ولى من گفتم كوچك و بزرگ ندارد وقتى آدم مىفهمد 10 تا تپوهر سر بكشد مىفهمد، يعنى در مسائل بديهى و موضوعات آدم لازم نيست تقليد كند، يعنى سركه ترش است نبايد بگويد امام صادق فرموده است سركه ترش است، قند شيرين است لازم نيست كه بگويند كدام مراجع گفته قند شيرين است، يعنى موضوعاتى كه تقليدى نيست، مراد از جماعت اين بوده كه يك پارچگى و وحدت و اين وحدت به شرطى است كه مسجدها هم يكى بشود حالا مردم شهرستانها، ما يك حركتى چند سال پيش در نيشابور كرديم، رفتم در مسجد ديدم چند تا نماز جماعت دارد يكى بشود، البتّه دو تا سه تا بيشتر نداريم كه اينطور است، البتّه آنها هم توجيه دارند، توجيه اين است كه بالاخره هر كسى مثلاً يك آقايى را بيشتر دوستش دارد. يا هركسى مريد يك آقايى است، اين نشانه دموكراسى است، آنهايى كه مىگويند چند تا نشانه آزادى است كه هركس مىخواهد پشت سر اين نماز بخواند اونها هم يك همچين توجيهاتى دارند ولى در مقابل وحدت رنگى ندارد زيبايى به اين است كه نماز جماعت با شكوه باشد، هر كس مىرود مكّه و برمى گردد يك چيزى توى كلّه ما مىزند مىگويد آقاى قرائتى تو اگر مىخواهى نماز، ببين نماز جماعت مكّه را چطوريه نماز جماعت است. و آية الله العظمى بروجردى «ره» نقل شد كه وقتى رفت مكّه. مسجدالحرام، گفت اگر دست ما شيعهها بود، صد تا نماز جماعت در آن راه مىانداختيم اون مىگفت «سمع الله»،اون «قد قامت الصلوة»او «بحول الله» همينطور، تا و نيم تا مىشد كه عزّت مسجدالحرام شكسته مىشود به هر حال يكى از جلوههاى وحدت اين است كه ما اين كار را بكنيم البتّه توى مسجد امام سخنرانى كردم، توى مسجد گوهر شاد گفتهام يك وقت نگو آقاى قرائتى به خودشان بگو، چرا آمدهاى توى تلويزيون مىگويى، به خودشان مىگويم، بعد هم به مردم مىگويم فكر مىكنم اگر بترسم بايد عمامهام را بردارم، آخوندى حقّ دارد تبليغ كند كه حقّ را رسيد بى پرده به همه بگويد: «يبلغون رسالات و لا يخشون احداً» اگر كسى از «يخشون احد» اگر كسى مىترسد و رو در بايستى دارد، حقّ تبليغ يعنى لياقت تبليغ را ندارد چون قرآن شرط «يبلّغون» گفته «لا يخشون» كسى بايد تبليغ كند كه بى پرده حرفش را بزند، بنده بى پرده مىگويم نماز جماعت هايى كه متعدد هستند حقّش اين است كه اينها يكى بشوند و اين مخالفت با دموكراسى هم نيست به هر حال آن آقايى كه مسجدى مىآيد بيايد پشت سر اون آقا اقتدا، مثل نماز جمعههاى تهران، آقا كه مىآيد نماز، ائمه جمعه ديگر هم به او امام جمعه قبل اقتدا مىكنند، تمام امام جمعههاى موقّت گاهى در نماز جمعه، يا در قم مثلاً آيةالله مشكينى مىآيد پشت سر آيت الله جوادى نماز مىخواند، و آيت الله جوادى مىآيد پشت سر آيت الله امينى نماز مىخواند بهم اقتدا مىكنند و همه هم همديگر را عادل مىدانند اشكالى ندارد، اگر مىخواهند مردم چهرهها را ببينند يك آقا بايستد همه بايستند صف اول مردم اونها را ببينند يك روز هم او، عصر هم شب هم يكى ديگر و به هر حال اين زشت است يعنى در شأن نظام ما نيست اين از آثار وحدت است كه بايد گفته شود. حالا يك صلوات ختم كنيد« صلوات حضار»
وحدتها كه هست گاهى براثر اينكه كشور هايى كه نفت دارند با هم متّحد مىشوند يا كشورهاى عرب باهم متّحد مىشوند يا غير متعهدها، متعهد مىشوند يا نمىدونم فرض كنيد كه كردها متّحد مىشوند، لرها و تركها متّحد مىشوند وحدت بر اساس اقليم و زبان و نژاد، اينها وحدتهاى عميق نيست، آن وحدتى، وحدت است كه بر اساس خدا باشد «و اعتصموا بجبل الله» وحدت بايد از طريق «جبل الله» باشد چون اگر كسى همسرش را دوست داشته باشد بر اساس خوشگليش تا تب كرد و رنگش پريد قهر مىكند، اگر همسر را خواسته باشد بر اساس جهازيه و پول تا جهازيه اش از مد افتاد و پولش گم شد، همسر را انتخاب مىكند بر اساس خونه و ماشين و تلفن، تا ماشينش افتاد و تلفنش را قطع كردند مىگويد طلاقم را بده امّا اگر همسر را بر اساس يك ريشه عميق انتخاب كرد ديگر با خونه و ماشين و تلفن تغيير نمىكند اگر مىخواهيم وحدت عميق باشد بايد وصل به ابديّت كنيم خدا ابدى است وحدت هم بايد رنگ ابدى داشته باشد «واعتصموا بجبل الله جميعاً» تفرقه عذاب است، قرآن سه رقم عذاب گفته است كه:
«عذاباً من فوقكم» از آسمان عذاب مىكند، يا« او من تحت ارجلكم» گاهى از زمين شما را عذاب مىكند.« او يلبسكمشيعاً»: گروه، گروهتان مىكند، گروه گروه شدن و تفرقه را خداوند در كنار عذاب آسمانى و عذاب زمين گذاشته، گفته سه گروه عذاب داريم،«عذاباً من فوقكم» از آسمان، عذاب من تحت، زمين،« او يلبسكم» يا خودتان گروه گروه مىشويد، خداوند گروه، گروهى را عذاب گفته، خداوند در قرآن تفرقه را شرك گفته، فرموده: «لا تكونوا منالمشركين» پشت سر مشركين گفته، «من الذين فرّقونهم» مشرك كسى است كه گروه گروه بشود به خصوص در مكتب .
حضرت موسى «عليه السلام» آمد ديد مردم گوساله پرست شدهاند، سرو ريش برادرش هارون را گرفت، كشيد چرا گذاشتى مردم گوساله پرست شوند.گفت: «انّى خشت» ترسيدم «ان تقول» به من بگويى،« فرّقت بين بنى اسرائيل» تفرقه شد بين بنى اسرائيل، من گفتم همه متّحد گوساله پرست بشوند بهتر از اين است كه يك عدّه خدا پرست و يك عدّه گوساله پرست شده و تفرقه بشود، تفرقه چقدر مهم است. تفرقه به قدرى مهم است كه حضرت هارون گفت: من گفتم گوساله پرست باشند بهتر از اين است كه درونشان تفرقه بيافتد، «انّى خشت» ترسيدم «ان تقول» برگردى به من بگويى «فرّقت بين بنى اسرائيل» خيلى جمله مهمّى است، گوساله پرستى شرف دارد بر امّتى كه بينشان تفرقه باشد، گوساله پرستى بهتر است. آن وقت در زمان ما مزه تفرقه را بفهميم، الآن ضربهاى كه اسرائيل به مسلمين مىزند به خاطر تفرقه مسلمين است .
اميرالمومنين «عليه السلام» مىفرمايد: آنها در باطلشان متّحدند و شما در حقّتان متفرّق .
و اسلام براى تفرقه خيلى اصرار دارد، حالا براى سوغاتى آوردن، صله رحم، آموزش، بخشى از زكات كه امروز مىخواهم بحثم را بكنم، مىگويد: بخشى از زكات را بگيرد بده به افراد ضعيف كه آنها دلشان به شما قلّاب شود، «والمؤاخة بين قلوبهم»، حتّى اگر مسجد عامل تفرقه شد بايد خراب كرد، مسجد، بله منافقين يك مسجد ساختند، پيامبر فرمود: برويد مسجدشان را خراب كنيد و براى اينكه :
«و تفريقاً بين المؤمنين»: مسجد باعث تفرقه است .
حديث داريم كه: حضرت فرمود، اگر كسى دعوت به تفرقه مىكند، اگر عمّامه پيغمبر سرش است بكشيدش، «و لوكانتحت عمّامتى هذا» خيلى است. يعنى اگر روحانى هم عامل تفرقه شد بايد دك بشود، مسجد عامل تفرقه شد بايد خراب بشود، خيلى مهم است، «تعالوا الى كلمة) خداوند به مسيحيها مىگويد بيائيد در مسائلى كه باهم مشترك هستيم با هم باشيم، «انّماالمؤمنين اخوة»: مؤمنون فقط باهم برادرند خوب، و كسانى كه ايجاد تفرقه مىكنند كارشان، كار فرعونى است، قرآن مىفرمايد: فرعون كارش تفرقه انداز بود، «و جعل بين اهلها شيعاً»: فرعون يكى از كارهايش اين بود كه مردم را گروه گروه مىكرد. وقتى گروه گروه مىكرد اينها خودشان شاخ به شاخ مىشدند، خيالش راحت بود. هفته وحدت به بركات جمهورى اسلامى، منتهى عرض كردم به معناى ديگه، وحدت در نماز جماعت، وحدت بين زن و شوهرها، وحدت بين باجناقها و برادرها و جناحهاى سياسى، جناحهاى سياسى 9080، در صد مشتركات دارند، در 4 ، 5 مسئله با هم اختلاف دارند، وحدت بين شيعه و سنّى، كه در بسيارى از كارها متّحد هستند، يك جاهايى باهم اختلاف دارند، اين اختلافات نبايد درگيرى شود. چند سال پيش يك مثل قشنگ زدم، مثل زدم به انگشتهاى دست: هر انگشتى يك جوريه مىگويد زنده باد من، مىگويم تو كيستى من شصت هستم، مرا بگذارى كنار دگمه يقهات را نمىتوانى ببندى، راست مىگويد، اين مىگويد من، تو كيستى؟ من انگشت نگارى مگر نديدى افراد بى سواد، اين مىگويند: من، تو كيستى؟ من ازهمه بلندترم، هيكلم تك است، اين زنده باد. من، تو كيستى مىگويد: حلقه طلا «؟!» به من قشنگ است شما اگر انگشترت را به اين كنى «خنده حضار» مثلاً به اين باشد زشت است، انگشتر به اين انگشت قشنگ است، شد در عين حال اگر يك دشمنى آمد زنده بادها و مرده بادها بايد كنار بروند، متّحد مىشوند و بايد بخورند به سينه دشمن، يعنى در مقابل دشمن مشترك بايد زنده بادها و مردهبادها را كنار گذاشت، كسى ارتشى است، كسى سپاهى است، كسى روحانى است و كسى كت و شلوارى، كسى مرد و كسى زن؟ كسى شهرى و كسى روستائى، تمام اين كلماتى كه بوى تفرقه مىدهد به كار بردنش ممنوع. خوب هفته وحدت را تبريك مىگوئيم، برويم سراغ بحث، بحثى كه دلم برايش مىتپد. صلوات بفرستيد« صلوات حضار». خوب
بسم الله الرحمن الرحيم. موضوع بحث «زكات»
«زكات» يعنى پاكى «قد افلح من زكّيها»: يعنى رستگار است كسى كه روحش را از آلودگيها پاك كند. «اقتلت نفساًزكيّه»: يعنى كشتى يك آدم پاك و بى گناه «و حنّاناً من لدّنا و زكاتاً» پاك بود، شفقت داشت، «ايّها ازكى طعاماً»: غذاى پاك، آدم پاك، قلب پاك، روح پاك، زبان پاك، مال پاك، فكر پاك، پاكى خيلى مهم است .و زكات از ضروريّات دين است. به قول صندوق و جواهر، و مربوط به اسلام هم نيست، در همه اديان حضرت عيسى مىگويد: «و اوصانى بالصلوة و الزكاة» زكات مال همه اديان است. خوب زكات گاهى ظاهرى است مثل اينها، گندم، جو و شتر و اين ها دارند، كه زكات، بايد ماليات بدهد گاهى هم زكات باطنيه، زكات بدن روزه است، زكات بدن جهاد است، اينها حديث است همهاش حديث است، زكات علم اون است كه آنى كه انسان ياد گرفته به ديگران ياد بدهد، زكات قدرت اين است كه حالا كه قدرت دارى نگو لهش مىكنم زكات قدرت اينكه ببخش نه لهش كن، زكات قدرت عفو است زكات شكل خوب عفّت است. زكات يك معنى وسيعى دارد.
زكات عِدل نماز است. در قرآن 27 تا آيههاى قرآن نماز و به هم وصل است .
«اقاموالصلوةاتووالزكاة»،« يقيمون الصلوة يؤتون الزكاة»،« اوصانى بالصلوة و الزكاة» در قرآن 27 آيه داريم كه صلوة و زكات در كنار هم است. همتاى هم است .
روايات زيادى داريم كه نماز بدون زكات قبول نيست مثل زنى كه اگر يك گوشواره داشته باشد اصلاً عروسى نمىرود، نماز بى زكات قبول نيست. و پيغمبرى كه منافق از مسجد بيرون نمىكرد. ولى كسى كه زكات نمىداد از مسجد بيرون مىكرد.
يك گروهى زمان ابى بكر فرستاد كه زكات بده، گفتند نماز مىخوانيم، زكات نمىدهيم اينها مرتّد شدند چون كسى كه ضروريّت دين را، از قطعيّات است. و قبول نداشته باشد مرتّد مىشود. ابى بكر لشگر فرستاد. و جالب اين است كه على «عليه السلام» در لشگرى كه ابى بكر فرستاد شخصاً شركت كرد. يعنى حضرت على «عليه السلام» در لشگر ابى بكر و با كسانى كه زكات نمىدادند جنگيد. و حضرت مهدى «عليه السلام» هم كه ظهور كند اگر كسى درباره زكات گردن كلفتى كند با او برخورد مىكند. زكات حلّال مشكلات است. مىگويد: اگر كمك كردى به فقرا خدا گره از كارت باز مىكند. خيلى وقتها ما هى مىگوئيم چرا به كار ما گير مىخورد. چرا، متخصص زياد داريم الان دانشگاههاى ما، صدها هزار متخصص تربيت كرده نفت هم كه قيمتش بالا رفته متخصص هم كه داريم، باران هم داريم ديگه چرا گير هستيم مىگويد به خاطر اينكه گير دادم
بخل ريشه گرفتارى زندگى
«امّا اعطى واتّقى»: اگر كسى از مال خودش ببخشد و تقوى داشته باشد
«و صّدق بالحسنى فسينسره للحسنى»: گيرش را باز مىكنيم
«اما من بخل»: اگر كسى بخل كند و ندهد «فسينسره للعسرى»:
اين آيه قرآن، اگر پول به فقيرى داد. گير را از كارت برمى داريم، اگر پول به فقيرى ندادى، هر چى هم وضع در آمدت خوب باشد هميشه به در آمدت گره مىاندازيم. در جايى آدم نشسته مىگويد: من اين خونه را مىفروشم، مىگويد اِ من اتفاقاً دنبال خونه مىگردم، مىبيند اِ اين همان است كه مىخواست يعنى شده يك خانه خوب را فاصله يك ساعت خريدهاند. و رفته كه نيم كيلو نخود بخرد اين نيم كيلو نخود 8 ماه طول كشيده است رفته نخود بخرد پايش افتاده توى جوى استخوان پايش شكسته است رفته نخود بخرد برگشتن نايلون پاره شده ريخته، نشسته نخود را جمع كند تاكسى بهش زده است «خنده حضار» يعنى آدم داريم يك خونه مىخرد نيم ساعت، يك نخود مىخرد 8 ماه.
«و اما من بخل واستغنى» چطور شد بعضىها، بد مىزايند، بعضىها زايمانشان 500 هزار تومان، بعضىها سال مىآيد و مىرود يك قرص نمىخورند، و بعضى مرض از بدنشان، اين را، امام كاظم «عليه السلام» فرمود: هر كجا «كشاورزها گوش بدهيد، تجّار گوش بدهيد، بازارىها گوش بدهيد، كارمندهاى دولت، هركس پاى تلويزيون است هر كس ذخيره دارد گوش بدهد داريم كه امام كاظم فرمود:
«كسى كه بهش گفتيم خمست و زكاتت اينقدر است، اين فقير است كمكش كن، كسى كه مىتواند به فقير كمك كند و مىتواند كمك كند و نكند، امام كاظم فرمود:
هر يك درهمى كه به فلانى نداد خداوند يك برنامهاى برايش پيش مى آورد دو برابرش را در راه باطل خرج كند .
حيفش كه توى تلويزيون است بعضى از مثلها را نمى توانم عرض كنم. حالا يك جورى مىگويم كه حالا، نه ردّ شويم، يك كسى آمد گفت: آقاى قرائتى چرا من اينقدر بدبختم: گفتم چطور؟ گفت: مدّتى است بچّهام اسهال گرفته، كلّى خرجش كردهام حالا يبس شده، كلّى خرجش كردهام حالا ميزان شده، «خنده حضار» من صبح تا به شب مىدوم دنبال تنظيم شكم بچّهام چه گناهى كردهام؟ گفتم خمس مىدهى؟ اصلاً آدم هست من نمىدانم چه كرده، آقا مىآيد، پول و اسكناس خودش ها،ها، با دستش بود خودش رابابا اگر خواستى اسكناس هزارى را همينطور پاره مىكردى كه ثوابش بيشتر از «!!!» كشيدن سيگار است. پولت آتش مىگيرد ولى ريهات سالم است، سيگار كه مىكشى هم پول آتش گرفته، و هم، كسانى كه سيگارى هستند اگر به جاى اينكه سيگارى هستند، اسكناس آتش بزنند ضررش كمتر است «ضرر به بيت المال است» آتش زدن پول يك ضرر است. پول را مىدهى آتش مىزنى دو ضرر مىشود يك كسى كه گز مىخورد با چاقو پستهاش را در مىآورد، اوّل پسته را مىخورد بعد گز را، مىگفتند چراهمچين مىكنى؟ مىگفت: مىخواهم دوبار كيف كنم «خنده حضار» يك بار براى پستهاش و يك بار براى گزش .
حالا آدمى كه سيگارى است دو بار به خودش سيلى مىزند يك بار پولش را آتش مىزند و يك بار هم ريهاش را آتش مىزند، كه چى «الله اكبر» زكات ،خوب.
بعضىها فكر مىكنند اگر خمس بدهند كم مىشود، قرآن خيلى آيه داريم درباره واقع بينى، افرادى كه تحصيل كرده هستند، طلبهها، دانشجوها، غيره، اين «حَسِبَ» را بياورند توى قرآن از «معجم المقهرس» خيلى آيه دارد «افحسبتم» اينطورى حساب مىكنيد؟ «لا تحسبنّ»،« لا يحسبنّ»،« يحسبون» اين يعنى شما پهلوى خودت حساب مىكنى، تو خيال مىكنى، اگر خمس بدهى، اگر درخت انگور را شاخهاش را بكنى انگورش كم مىشود، هر چه شاخهاش را بكنى انگورش بيشتر مىشود. اينطور نيست كه اگر از يك ميليون، 200 هزار تومان كم مىشود عوضش بركتش جاى ديگر است، اصلاً يكى از معنى زكات يعنى رشد، نموّ، حالا ،
قرآن مى فرمايد: «لا يحسبنّ»: خيال نكنند آنها كه بخل مىكنند نفع است «بل هو شرّ»
قرآن مىگويد: اگر اين پولى كه بهت دادهايم زكاتش را ندهى اين پول را داغ مىكنيم، اين متن وحى است و قرآن، اين پول را داغ مىكنند و مىگذارند به پيشانيت، بعد مى گذارند به پهلويت، مىسوزانتند بعد هم مىگويند: «هذا منكنزتم»: اين همان گنجى است كه داشتى، اين سپردههاى ثابتت بود «هذا ما كنزتم» داريم: كه اگر زكات ندهيد چارپايانتان مىميرند. اذا احتبس الزكات مانت الماشى.
زكات عامل رشد و بركت
حالا من راجع به زكات داريم كه از رسول الله «صل الله عليه و اله وسلم» «اذا اردت ان يصلح الله مالك فزكه» مىخواهى مالت زياد شود زكات بده، هر كس مىخواهد مالش زياد شود زكات بدهد.
آقايان بازارى خواهش مىكنم اين را بررسى كنيد آيا در بازارها كسى ور شكست شده كه اهل خمس بوده؟ اهل زكات بوده، البتّه تجارتش هم عاقله هم عاقله باشد عاقلانه برود خمس و زكاتش را هم بدهد. چون داريم كه: «و تصويباًللرزق» زكات رزق شما را زياد مىكند. «تزيد فى الرزق» «تسبياً للرزق» «مت نقصت زكات من مال قّط»: هيچ وقت خمس و زكات، وقتى هم مىگويند: زكات. كلّ زكات در قرآن به معناى هر رقم كمكى است. شامل انفاقات مىشود، نگوئيد آقاى قرائتى بحث زكات شامل گندم و كشمش و خرماست. زكات در رساله به معناى خاصّى است و زكات در قرآن به معناى عامّ است. «الله اكبر» امام صادق «عليه السلام »فرمود:
«يا مفصّل قل لاصحابك»: به ياران ما به شيعهها بگوييد: «يضعون الزكاة فى اهلها»: زكات را در جاى خودش مصرف كنند «و انّى ضامن لما ذهب لهم» «من ضامنم» شما زكات بدهيد. خيلى است، زكات بده من ضامن هستم. خوب
علّت زكات چيست؟ فلسفه زكات؟ حكمت و دليل زكات؟ چون در آستانه درو كردن، زكات هم خيلى پول مىشود. اگر با ديمى باشد، يعنى اگر با آب باران باشد زكاتش كمتر است .
استاندار فارس، استاندارذ قبلى مىگفت: اگر از 15 كيلو گندم 1 كيلو گندم، ميانگين حساب مىكنيم ميلياردها، و دهها ميليارد تومان زكات مىشود. دهها ميليارد، آن وقت اينقدر مقام معظم رهبرى براى فلسطين، و نفرى هزار تومان حدود دو ميليارد تومان جمع شد يعنى اگر يك استان زكات بدهد دهها ميليارد آن وقت آيا پسرى است كه نتواند داماد شود؟
و دخترى بى جهازيه داريم. نسخه روى دست كسى هست كه نتواند دارويش را تهيّه كند. خيلى پول سنگينى است زكات، من نمىدانم زكاتى كه 32 آيه دارد، اسلام مىگويد، حتّى من اينجا گله مىكنم از بعضى از خواص، خواهش مىكنم هركسى حرف مرا مىشنود اگر خواصى است كه خواص است، و اگر خواص نيست اين را به خواص برساند، خواهش مىكنم، من ديگه با ريشِ مشگى آمدهام توى تلويزيون و حالا ريشم سفيد شده، بعد از 23 سال يك تقاضا دارم از بينندههاى تلويزيون، به خواصّى كه مرتّب مىروندمكّه اين جمله را بگوئيد: شما مثلاً چند دفعه رفتهايد مكّه
ده بار، پنج بار، 20 بار، دو بار، سه بار، هر دفعه هم يك ماه طول كشيده، ببينم آقاى قرائتى چند سفر رفتهاى مكّه مىگويم ده بار به عنوان روحانى و امام جمعه بردنم، شما ده تا 30 تا، 300 روز براى حجّ گذاشتى آيا يك روز هم براى زكات گذاشتهاى؟ روز قيامت چه جواب خواهى داد والله بالله جواب ندارد، من جواب ندارم، از وقتى متوجّه اين مسئله شدم كه «بنى السلام على خمس»: يعنى اسلام روى پنج پايه است، روى نماز، روى زكات، روى حجّ، روى روزه، روى ولايت، رهبرى حق. حديث دارم:
34 حديث وسائل است بناى اسلام روى چندتا چيز است، چطور شد 300 روز وقت گذاشتيم 300 روز رفتيم مكّه، حتّى يك نفر نرفتيم حكم زكات را به اهلش بگوئيم. روز قيامت چى جواب خواهدداد؟ به كسانى كه، آقايانى كه پاى تلويزيون هستند يه كسانى كه چند دفعه رفتهاند مكّه بگو آقاى قرائتى پيغام داده است به شما گفته است چطور براى حجّ چند بار وقت گذاشتى ولى براى زكات دو تا سفر زكاتى نرفتهاى؟ در قيامت چه جواب خواهى داد، يك خورده من نگرانم كه در قيامت ما از عبادتها توبه كنيم، بگوئيم حجّ مرا ببخش، گناهانمان پيش كشمان، اصلاً عبادتهايمان را ببخش، چطوريه حكمى كه 32 تا آيه در قرآن دارد اينطور فراموش مىشود. در قرآن خمس يك آيه دارد، در قرآن روزه يك آيه دارد، در قرآن حجّ يك آيه دارد، زكات 32 آيه دارد، چطور يك چيز به اين مهمّى مورد غفلت است
فلسفه زكات در روايات
امام رضا عليه السلام فرمود: دليل زكات «قوة الفقراء»: براى قوّت و رزق فقراء ديگه چى؟ «تحصين اموال الاغنياء» «تحصين از حصن» يعنى اگر اغنيا زكات بدهند مالشان حفظ مىشود. «شكر نعم الله» نماز« زكات» يك شكرى از نعمتهاى الهى است. «مع ما فيه من الزياده»: زكات سبب زياد شدن مال است «والرأفةو الرحمة لاهل الضعف»: رأفت و رحمت، يعنى خودسازى، آدم دلسوزى است، دلش مىسوزد. يعنى علاقه خودش را به طبقه محروم نشان مىدهد و سخاوت را در خودش شكوفا مىكند، روح بخل را از خودش دور مىكند« والمعونة على امرالدين» كمك مىكند در امر اين، بالاخره از زكات .
امام جمعه يكى از شهرها كار قشنگى كرده بود، رفته بود در روستاها روضه زكات خوانده بود، مينى بوس خريده بود براى روستاهايى كه مينى بوس ندارند، به ديوار مينى بوس هم نوشته بود اين مينى بوس از بودجه زكات تهيّه شده، همينطور كه اين مينى بوس راه مىرفت آدم لذّت مىبرد، يكى از امام جمعهها اين كار را كرده بود، فرق خمس و زكات را بگويم، خمس را مراجع مىگويند بدهيد به ما بخشى از آن را، براى حوزه و كتابخانه و اينها، ولى زكات را تا توى اين روستا فقير است حق ندارى از اين روستا ببرى يك روستاى ديگر، يعنى اين روستايىها من نمىدانم واقعاً هى هم مىگويند ولى ما نفهميديم كه اين شوراى اسلامى خاصّيتش چيست ؟من روى كه شوراها، انجمنهاى اسلامى شهر و روستا راه افتاد، يك نامه به همه نوشتم حالا به دستشان رسيد يا نه من چهار هزار تا فرستادم با امضاى خودم نوشتم برادر يا خواهرى كه مردم به تو رأى دادهاند تو جزء انجمن اسلامى شورا شدهاى مردم از تو سه تا چيز مىخواهند.
1 - معلم نهضت سواد آموزى مىآيد توى روستا، توى روستا بى سواد است، ولى چون او غريب است نمىداند توى كدام خانه بى سواد است تو پاشو، در خانهها را بزن حالا كه به تو رأى دادهاند و عزيزى، آبرو دارى الحمدالله، در ِ خانهها رابزن بى سوادها را جمع كن براى كلاس ايشان. كه ايشان بگويد خدا پدر فلانى را بيامرزد زمانى كه ايشان بود، كد خدا بود و انجمن اسلامى بود ايشان آمد با رودر بايستى از خانه كشيد بيرون، به كلاس نشاند و اين سوادش را يادگارى از تو داشته باشد. اين مال كار فرهنگى،
2 - در روستا فقرايى هستند پول هم كه ندارى، دولت هم كه پول ندارد به تو، كميته يا بهزيستى و يا كميته 15 خرداد هم كه به جايى نمىرسد، پولهايشان محدود است، شما به عنوان شوراى اسلامى يك حكمى از امام جمعه بگير چون زكات مال ولايت فقيه است با اين ريش سفيدها و افرادى كه عزيز و محبوبند زكات را جمع كن زير نظر آدمهايى كه مسئله دار نيستند، از پولدارها بگير به فقرا كمك كن، اين هم كار اقتصادى، كار فرهنگى بى سوادها را دعوت كن، كار اقتصادى هم شكمها را سير كن. كار اجتماعى بالاخره مردم مىخواهند تو را ببينند. شما برو چراغ بسيارى از مسجدها را خاموش كن، شبهاى جمعه برو چراغها را روشن كن و يك «قد قامت الصلوة» بگو اگر قبولت دارند پشت سر خودت نماز بخوانند اگر روحانى نيست. به هر حال در خانه خدا همديگر را ببينيد، يعنى بهترين سالنى كه مردم را ملاقات كنى مسجد، بهترين راهى كه فقرا را سير كنى زكات، بهترين راهى كه، به خدا قسم اينها بهترين كار است نمىدونيم چرا اين كارهاى خوب را ازش غفلت كردهايم و يك كارهاى مصنوعى درست مىكنيم، يعنى زكاتى كه عمود دين است، رها مىكنيم بعد مىآييم با يك تبليغاتى پولى خيمهاى مىزنيم توى خيابان از مردم جمع مىكنيم، البتّه آن كارها هم كار بدى نيست كار خوبى است. يعنى كسى كه عروسى ندارد عروسك بايد داشته باشد، كسى كه سينه مادر را ندارد بايد سر شيشه بمكد. كسى كه زكات طبيعى را له كرده بايد با اين هارت و هورتها بايد يك پولى جمع كرد. فقرا نبايد گرسنه بمانند ولى ما زكات به اين قشنگى داريم، چرا اين كار را نكنيم حالا، آنوقت كه اين زكات را دادى فاصلهها كم مىشود علاقهها زياد مىشود، آدم وقتى مىبيند كه فقرا سير شدند چقدر دعاى خير به تو مىكنند مىگويد خدا خيرش بدهد، امسال گندمش خوب شد زكاتش را داد، يكى آمد پهلوى من گفت كه چند ميليون پول خرما را صادر كردهاند كشورهاى چيز، فلان كشورها خوردهاند به فلان كشورها، آن تاجر خورده، گفتم زكات خرما را دادى؟ گفت: نه، حديث را بخوانم بحث را تمام كنم
اقدام در جمع و صرف زكات
امام صادق «عليه السلام» نه در يك دو، سه، چهار حديث، فرمود :
«ماتلف» يك حديث، تلف نشد، حديث ديگر «ماضاع» يعنى مالى ضايع نشد، حديث داريم «ما هلك» نابود نشد «ما تلف، ما ضاع، ما هلك» «مالُ فى برّ ولابحر تبرك الزكاة» الله اكبر.
فكر مىكنم اين حديث را مىتوان حفظ كرد، تلف نشد مالى در خشكى و نه در دريا مگر مردم زكات ندادند، يعنى اگر زكات ندهى مالت دود مىشود.« ما تلف، ما هلك، ما ضاع» خيلى حديث داريم با اين مضمون. اگر مىخواهيم، حالا راهش چيه؟ راهش را هم بگويم، امام جمعه از طرف مقام معظم رهبرى، كميته امداد، يا بهزيستى كه مسئول فقرا هستند، جهاد كشاورزى و تعاونى شهر و روستا كه گندم مىخرد، فرماندار، بخشدار، شوراى اسلامى شهر اينها سريعاً يك جلسه بگيرند منتهى حضرت عباسى يك قدم به اسم خود، پول مىدهيد رو دربايستى نباشد چون بايد با قصد قربت باشد، عين نماز، قربةالى الله، زكات را جمع كنيد، در همان روستا خرج كنيد، البته زمان آقاى هاشمى هم يك قانونى را گذراندند كه زمان آقاى خاتمى هم به نظرم هنوز لغو نشده اگر تأييد نشده باشد هنوز لغو نشده و اين هم بايد برويم دنبال كنيم انشاءالله، كه هر چيزى كه مردم روستا جمع كردند، دولت هم به همان مقدار روى پولشان بگذارد يعنى اگر 50 ميليون جمع كردند دولت هم 50 ميليون بگذارد روش و خرج روستاى خودشان كند، خوابگاه، مدرسه، درمانگاه، زايشگاه، مسجد، حسينيه» هر مشكلى كه دارند مىتوانند با پول زكات حل كنند اين كار را انجام بدهيد، زكات واجب است. اگر زكات ندهيم لقمهها گير دارد، آنوقت لقمه گيردار كه مىخوريم، نان بى زكات كه مىخوريم، بچّه مان معلوم نيست چى مىشود. و يك چيزى كه تمام دكترها، استاد دانشگاه، روانشناسها، همه و همه از آن غافل هستند اين است كه در مسائل تربيتى هيچ كسى را نديدم كه در كتابهايش، كتابخانه دانشگاهى بحث لقمه بكند، همهاش مىگويند روانشناسى و روانشناختى كودك اين اصطلاحات را مىگويند و روى اينها هم تحقيقات علمى مىكنند امّا اسلام مىگويد اگر بچّه مىخواهى خوب تربيت شود، بايد لقمهاش حلال باشد اگر لقمهاش حرام باشد بهترين است امام حسين «عليه السلام» است ظهر عاشورا فرمود: حرف من در شما اثر نمىكند لقمه تان حرام است. اگر گازوئيل بريزيد توى هواپيما بهترين خلبان هم بنشيند هواپيما پرواز نمىكند چون در شكم اين گازوئيل است. پرواز بنزين مخصوص مىخواهد نه گازوئيل، آب بريزى نمىشود. لقمه حلال رمز تعليم و تربيت است پس آخرين كلام اينكه: چيزى كه روانشناسان كره زمين ازش غافل شدهاند تا آنجا كه من سراغ دارم چون كتابهايشان را گرفتم و ديدم، در بحث تعليم و تربيت همه شان خوابشان برده كه يكى از مسائل محورى لقمه حلال است. آقايان اگر خمس داريد، مالى ذخيره كردهايد، زكات را جدّى بگيريد.
«والسلام عليكم و رحمةالله»
«اللّهم صل على محمد و آل محمد»
