باج گیری آن هم از نوع عاطفی

 

زن: غمگین و بی حوصله روی مبل نشسته است.
مرد: عزیزم چه اتفاقی افتاده است؟
زن: کمی ابرو در هم می کشد، راه اشکی در چشمانش باز  و ادامه می دهد چون دیروز در خانه پدرت سر من داد زدی، با خود عهد بستم دیگر با تو حرف نزنم و هیچ وقت لخند به رویت نزنم.
مرد: کمی قربان صدقه همسرش می رود، عصبانی بودنش را دلیل بالارفتن صدایش قلمداد می کند و ازاو می خواهد که همسرش را ببخشد و لبخندی بزند چون با هر لبخند او جانی تازه می گیرد.
زن: اگرلبخند من خوشحالت می کند، دفعه بعد که به خانه آنها رفتیم یک دسته گل برایم بخر و در برابر آنها از من عذر خوای کن .
مرد:.....

چنین مسائل کوچکی در همه زندگی های زناشویی اتفاق می افتد. کار و رفتارهایی که ممکن است باعث ناراحتی طرف مقابل شود و او در عوض یک کار دیگر، حاضر به بخشش همسرش می شود. این یک باج گیری خبیثانه در روابط بین همسران است.

زورکی های زناشویی
باج‌گیری عاطفی وقتی رخ می دهد که یکی از نزدیکانتان با ظرافت خاصّی شما را تهدید به تنبیه می کند یا غیرمستقیم خاطر نشان می نماید که اگر تن به خواسته ‌اش ندهید، عواقب بدی در انتظارتان خواهد بود. این شخص که از لحاظ عاطفی به شما نزدیک است، اسرار و نقاط ضعف شما را می داند و از این اطلاعات محرمانه برای مطیع ساختن شما یاری می جوید. این باج‌گیر عاطفی از تمام نقاط ضعف و قوّت شما علیه خودتان استفاده می کند. بیشتر باج‌گیرهای عاطفی، اعضای خانواده و دوستان نزدیک خودتان هستند.

در پایان یک باج عاطفی، ناچار به انجام آنچه دوست ندارید یا عاقلانه نمی دانید، تن می دهید. علاقه شما به طرف مقابلتان باعث می شود به سمتی حرکت کنید که باب میل شما نیست. از سوی دیگر این عمل از طرف همسرتان همیشه در ذهن شما ذخیره می شود و در صورتی که همان شکل رفتار را همسرتان انجام دهد شما نیز مانند خودش با او برخورد می کنید.  باج‌گیر با عمل خود احساس گناه را در شما بر می‌انگیزد. شما از امتناع در برابر خواسته ی او احساس گناه می کنید و از اینکه در چنین شرایطی قرار گرفته اید، خشمگین می شوید! البته در دراز مدّت روابط شما با باج‌گیر عاطفی دستخوش تغییرات می گردد و هرگز نمی توانید رابطه ی خوب اولیه را با هم داشته باشید.

بیشتر بخوانید: دلایل قهر کردن در متاهل ها ۳ رفتار جایگزین قهر کردن برای متاهل‌ها

مردان یا زنان باج گیر
مردان بیش از زنان در معرض باج‌گیری عاطفی قرار می گیرند. مردان ترجیح می دهند خواسته ی خود را مستقیم بیان کنند. زنان که از قدیم الایّام نقش حافظ صلح در خانواده را به عهده داشته اند، اغلب از بیان مستقیم خواسته ی خود طفره می روند. بسیاری از زنان از اعتماد وعزّت نفس کافی برخوردار نیستند و می پندارند استحقاق دست یافتن به خواسته ی خود را ندارند. آنها مدام می خواهند مورد مهر و محبت شوهر واقع شوند. آنها همیشه تحکیم کننده ی روابط (والدین، فرزندان، فامیل و افراد اجتماع) بوده اند. مغز زنان براساس موفّقیّت در ایجاد رابطه برنامه ریزی شده است. بنابراین، بسیاری مواقع آنان به خاطر حفظ روابط و عشق دیگران نسبت به خود، قبول خطر نمی کنند و به جای بیان مستقیم، خواسته به روش هایی چون باج‌گیری عاطفی متوسل می شوند.

در صد استفاده ی مردان از باج‌گیری عاطفی کمتر از زنان است. وقتی پای عواطف و احساسات به میان می آید، مغز مرد بسیار ساده به دور از پیچیدگی‌ها و ظریف کاری‎‌های زنانه عمل می‌کند. وقتی مردان فقط شکارچی بودند مستقیم به سوی شکار می تاختند و این رویارویی مستقیم و بی رابطه در حافظه ی ادواری مانده است. اگر مرد می خواست مادرش را به خانه بیاورد، احتمالاً قبل از طرح موضوع، به همسرش یک دسته گل هدیه می داد و البته این نهایت ظریف کاری عاطفی او محسوب می گردید. او بعد از تقدیم گل ها، مستقیم و بدون اشک و آه، سر اصل مطلب می رفت و احتمالاً این پیشنهاد را مطرح می ساخت: ساختن اتاق در کنج خانه برای نگهداری مادر، گرفتن پرستاری که از مادر مراقبت کند، رفتن مرتّب به تعطیلات آخر هفته برای رفع خستگی ناشی از نگهداری از مادر بیمار. مردان اغلب خواسته ی خود را مستقیم مطرح می کنند و با طرافت روی آن پا می فشارند و به این ترتیب بسیاری از زنان با خواسته ی آنها موافقت می نمایند.

از نقطه نظر تاریخی، مردان همیشه در موضع قدرت بودند و می توانستند به راحتی به خواسته ی خود دست یابند؛ حال آنکه زنان به ندرت در جایگاه قدرت و مقام قرار می گرفتند. بنابراین، برای دست یافتن به خواسته خود، متوسل به مکر و حیله می شدند.

ولی در برخی شرایط مردان نیز دست به باج گیری عاطفی می زنند. برای مثال، مردانی که می خواهند دختران جوان و بی تجربه را اغفال کنند، از سلاح احساس، اشک و آه یاری می جویند. البته نمی توان مردان پولداری را که با پول می خواهند خواسته های درست یا نادرست شان را برآورده کنند، نادیده گرفت.

---

برگرفته از کتاب خانواده سالم نوشته حسنعلی میرزابیگی