يکشنبه 18 آذر 1403 - 4 جمادي الثاني 1446 - 8 دسامبر 2024
تبیان، دستیار زندگی
در حال بار گزاری ....
ڕەش
سپی
سه وز
شین
سوور
پرتەقاڵی
مۆر
زێڕین
هه موو
ده ق
فیلم
ده نگ
وینه
دابه زاندن
کوردی
Persian
کوردی
العربیة
اردو
Türkçe
Русский
English
Français
یەكشەممه 18 سەرماوەز 1403 - 4 جەمادیولسانی 1446 - 8 دسامبەر 2024
صفحه اصلی تبیان
شبکه اجتماعی
مشاوره
آموزش
فیلم
صوت
تصاویر
حوزه
کتابخانه
دانلود
وبلاگ
فروشگاه اینترنتی
1
2
3
4
کەتیبەکانی گەنج نامەی پارێزگای هەمەدان
لە پێنج کیلۆمیتری شاری هەمەدان و له پاڵدامێنی کێوستانی ئەلوەند و ده‌ره‌ی جوانی عەباس ئاوا هەڵکەوتووه که کەتیبەکان و تاڤگەی گەنج نامه له کناری ئەو هەستی هەیە.
شوێنه گه‌شتیارییه‌کانی پارێزگای هه‌مه‌دان
هه‌مه‌دان یه‌ک له‌گرنگترین ناوه‌نده‌کانی گه‌شتیاری و پیشه‌ی ده‌ستی ئێرانه هه‌م له‌بواری که‌له‌پوری فه‌رهه‌نگی و هه‌میش له بواری گه‌شتیارییه‌وه.
ئاشنایه‌تی لەگەڵ پارێزگای هەمەدان
پارێزگای هه‌مه‌دان یه‌ک له پارێزگاکانی ئێرانه و ناوه‌ندی ئه‌م پارێزگایه شاری که‌ونینه‌ی هه‌مه‌دانه که هیرۆدۆت مێژوونووسی به‌ناوبانگ، سه‌رده‌می دامه‌زراندنی ده‌گه‌ڕێنێته‌وه بۆ سه‌ده‌ی 8ی پێش زایین له‌سه‌رده‌می ماده‌کان و دامه‌زرێنه‌ریشی دیاکۆ بووه.
گەورەترین داری سەر زەویی لە ئیرانە
داری سەرویی چوارهەزارو پانسەد ساڵەی شاری ئەبەر کو لەگەڵ به‌سه‌رچوون 1,642,500 ڕۆژ دا لە تەمەنی خۆی وێستان سەرسەوز و گه‌ش له کەناری وشکارۆی پارێزگای یەزد و شارستانی ئەبەر کو هەڵکەوتووه و جیهانی سەرسوورینەر کردووه.
مزگەوتی جامیعی شاری شوشتەر
له شاری مێژوویی شوشتەر دا پاش لە سەرکەوتنی مۆسڵمانان و هێنانی ئایینی ئیسلام ، بەشێکی نۆی بە شارەکەیان زیا بوو که ناوی مزگەوته ....
سه‌رسوور هێنه‌رترین داری ئێران بناسن
کاتێک ده‌چنه نێو مێشه‌کانی باشوور ، له قه‌راخی زه‌ریای ئاستارا و حه‌تا له به‌رزیه‌کانی میانبه‌ند و له گۆشه و قه‌راخی که‌لارده‌شت له گه‌ڵ جێگه‌ێیک به ڕه‌نگێکی سه‌رسووڕ هێنه‌ر ڕووبه‌ڕو ده‌بن که ئه‌و مێشه‌ی کردوه‌ته دیمه‌نێکی زۆر جوان و دڵڕفێن .
ساردترین جێگای ڕۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست
ئه‌شکه‌وتێک که له وه‌رزی هاویندا جێیکی له‌وه فێنکترتان ده‌س ناکه‌وێ . له گه‌رمترین ڕۆژانی هاوینی ساڵدا وه‌رن بۆ ، سه‌رزه‌وینی ئاوی شیرینی ئێران ، کوهڕه‌نگ سه‌رچاوه‌ی زایه‌نده ڕوود و کاروون و دز و کانیاوی زۆر و خاوه‌نی ...
گڵێم نه‌خش هه‌ڵکه‌نراو ، سۆقاتی ڕه‌سه‌نی ئیلام
کاره ده‌س‌تیه‌کان که به شێوه‌ی سرۆشتی جۆره‌که‌ی به پێی که‌ره‌سته‌ی سه‌ره‌تایی و سرۆشتی ده‌س نیشان ده‌کرێ له پاریزگه‌ی ئیلامدا زۆرتر له‌مانه‌یه: ژێڕڕاخه‌ری نه‌رێتی که له چه‌ن هه‌زار سڵای پێشه‌وه تا ئێستا به ده‌س پیاوان و ئافره‌تانی خاوه‌ن هۆنه‌ر
ئەشکەوتی عەلیسەدر؛ یەکێک له عه‌جایب سروشتی جیهان
ئەشکەوتی عەلیسەدر لە پارێزگای هەمەدانی ئێران، کە لە مێژوودا بە شاری هیگمەتانە ناسراوە و پایتەختی حکومەتی مادەکان بە پادشایی دیاکۆ بووە، گەورەترین ئەشکەوتی ئاویی جیهانە و 2100 مەتر لە ئاست ئاوی دەریا بەرزترە.
به شکۆترین بینای گۆندی دزه‌ک
دزه‌ک یه‌کێکه له گۆنده‌کانی به‌شی کیار ، کیاری خۆرهه‌ڵات ، شارساتنێکی شاری کۆرده که بۆ چاوپێکه‌وتنی ده‌بێ ئۆغر بکه‌ن بۆ 35 کیلوومه‌تری باکووری خۆرهه‌ڵآتی شاری کۆرد .
ڕێژاوی گه‌زۆ ، دیمه‌نی دڵڕفێنی سه‌وادکۆ
ئه‌گه‌ر ده‌تانه‌وێ هه‌ست بکه‌ن به مانای ڕاسته‌قینه‌ی سرۆشتی ده‌ست لێ نه‌دراو ، پێشنیارتان پێ ئه‌که‌ین که ئه‌مجاره ...
شوێنه گه‌شتیارییه کان پارێزگای خۆراسانی باکوور
ئاوبه‌ندی ئسفه‌راین و گونده سه‌وزه‌کانی ئسفه‌راین وه‌ک بێدوازی نه‌وشیروان پڕکانلوو و ڕۆباری په‌ڕ ئاو شوێنه گه‌شتیاری و سروشتییه‌کانی پارێزگان.
ناساندنی پارێزگای خۆراسانی باکوور
پارێزگای خۆراسانی باکوور یەکێک لە پارێزگاکانی ئێرانە و کەوتۆتە باکووری ڕۆژھەڵاتی ئەم وڵاتە
گه‌وره‌ترین مزگه‌وتی سه‌راوه‌ڵه‌ی ئێران
ئه‌و مزگه‌وتانه‌ی که ئه‌مڕۆژه له شاره‌کاندا درۆست ده‌کرێن هه‌موویان به کمێ جیاوازی لێک ئه‌چن و وه‌ک یه‌کن .
ئاسه‌وار و شوێنه گه‌شتیارییه‌کانی پارێزگای ئازربایجانی ڕۆژئاوا
پارێزگای ئازربایجانی ڕۆژئاوا به‌هۆی شاخاویبوون و هه‌بوونی ڕۆبار و کانیاوی زۆر سروشتێکی زۆر زۆر جوانی هه‌یه. ئاسه‌وار و شوێنه‌واره گه‌شتیارییه‌کانی پاریزگا بریتین له....
ناساندنی پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا
پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا یەکێک لە پارێزگاکانی وڵاتی ئێرانە. ناوەندەکەی شاری ورمێیە و سێ نەتەوەی سەرەکی کورد، ئازەری و ئاشووری تێیدا دەژین.
ته‌لاری ناژراوی شیرین و فه‌رهاد
ئیلام و ئیوانی غه‌رب ، چه‌ند ساڵه مێوانداری بیناێیکی سه‌رده‌می ساسانیه‌کانه که نهێنی له خۆبۆردوویی و ئۆقره خوازی فه‌رهاد بۆ شیرین نازناوی ده‌رکردوه .
ئه‌و کانیه‌ی که کێخه‌سره‌و حمامی لێ کرد !
به‌هار وه‌رزێکی چاکه بۆ ئۆغر کردن بۆ سارا و ده‌شتی سه‌ر سه‌و و قه‌راخی ڕووبار و چه‌مه‌کان . ئه‌گه‌ر به شوێن جێگه‌ێیکی وا ده‌گه‌ڕن بۆ ئۆغر کردن ، ئێمه کانی میشی پێشنیار ده‌که‌ین پێتان .
گۆڕێکی پڕ له نهێنی له کرماشان
سێ بۆدره گۆڕی ئیسحاق وه‌ند یه‌کێکه له ئاسه‌واره میژووه پڕ له نهێنیه‌کانی پارێزگای کرماشان که له‌شاری هه‌رسین دایه .
بۆچ منداڵان په‌نجه‌کانیان ده‌مژن؟
عاده‌تی په‌نجه مژین له نێو منداڵاندا شتێکی بڵاوه و زۆر جار به عاده‌تێکی سرۆشتی ده‌زانرێت که جێگای نیگه‌رانی نیه .
هۆره.. ره‌سه‌نترین چریكه‌ی كورد
زۆر له مێژوونووسان و مۆسیقاناسان پێیانوایه، كوردستان لانكه‌ی ئاوازی جیهانه. گزنفۆن مێژوونووسی یۆنانی له كتێبه مێژوویه‌كه‌یدا ده‌نووسێ: كاتی گه‌ڕانه‌وه‌ی له‌شكری یۆنان له كوردستان...
کانیاوێکی سه‌رسوڕهێنه‌ر له شاری سه‌رده‌شت
ئه‌گه‌ر ئۆغر بکه‌ن بۆ 7 کیلومه‌تری باشوری جاده‌ی سه‌رده‌شت – مه‌هاباد ده‌توانن بڕۆن بۆ دیتنی کانی گڕاوان که له نێو ڕوبار و چه‌مێکی بچووکدایه له سه‌ر ته‌پۆڵکه‌ێیک که خاوه‌نی که‌ربۆناتی ئاهه‌کیه .
ناسکترین ئاوبه‌ندی جیهان
هیچ سه‌د و ئاوبه‌ندێک له جیهانا ناوبانگ ده‌رناکات بۆ ئه‌وه‌ی که ببیته سه‌رنج ڕاکێشی گه‌شتیاری مه‌گه‌ر ئه‌وه‌ی که تایبه‌تمندی بێ وێنه‌ی هه‌بێت ، به‌ڵام ئه‌گه‌ر به ده‌ست درۆست کرابێت و به خشت و گرنگتر له‌وه‌یشه له نێوان ده‌شتێکی چۆڵ و هۆڵدا بێت...
ساغترین قه‌ڵای ئێران ببینن
قه‌ڵای سێب یه‌کێک له جوانترین و ساغترین قه‌ڵاکانی ئێرانه که وا له شارستانی سه‌راوان و ئاوایی سێب . ئه‌گه‌رچی ئه‌م قه‌ڵا به ناوی سیب و سیب سۆرانیش ناو ده‌برێ به‌ڵام خه‌ڵکی ناوچه ده‌ڵێن سێب به مانای کانیاوی زۆره .
کانی ئاو گه‌رمه‌کانی دێلۆڕان
کانی ئاو گه‌رمه‌کان به تایبه‌تمه‌ندی ده‌رمانی و گۆگردی له مه‌ودای 3 کیلومه‌تری شاری دێلۆڕان وان له داوێنی کێوی سیا کێو و نزیکی ئه‌شکه‌وتی شه‌و په‌ڕه .
ئه‌شکه‌وت و په‌یکه‌ری شاپور له شاری ببیشابووری فارس
ئه‌شکه‌وتی شاپور یه‌کێک له ئه‌شکه‌وته مێژووییه زۆر گرنگه‌کانی ئێرانه . وادیاره که ئه‌م ئه‌شکه‌وته پێش له سه‌رده‌می ساسانیه‌کان یه‌کێک له جێگا ئاینیه‌کانی دانیشتوانی ئه‌و ناوچه بوه و وه‌کوو ئه‌شکه‌وتی بابا جابر و نیاسه‌ر له‌وێدا ڕێ ...
سێ کارێزی مێژوویی ئیسفەهان لە لیستی یونسکۆدا تۆمار کران
سێ کارێزی مێژوویی ئیسفەهان لە لیستی رێکخراوی فێرکاری، زانستی و کلتوری نەتەوە یەکگرتوەکان(یونسکۆ) تۆماری جیهانی کران.
عه‌باس کیاڕۆسته‌می ده‌رهێنه‌ری ئێرانی کۆچی دوایی کرد
عه‌باس کیاڕۆسته‌می ده‌رهێنه‌ری به‌ناوبانگی سینه‌مای ئێران ئێواره‌ی دوێنێ ۱۴ی پۆشپه‌ڕ له وڵاتی فه‌ڕه‌نسا کۆچی دوایی کرد....
پارکی ئاویەری و گه‌وره‌ترین سینه‌مای کراوه‌ی دنیا
ئاویەر ناو کێوێکە لە شاری سنەدا که لە ئاخەری شەقامی ئاویەر هەڵکەوتووه ولە ڕۆژئاوای دا مسه‌ڵه‌ت بە شاری سنەیە
قەڵەم پیاکێشان لەسەر چەرم
لە کاتی قەدیم دا هۆنەری نووسین لەسەر چەرم هەستی بووه بەڵام ناتوانیم ێ ڕێک و ڕاسی ئەم هونەرە دیار بەکەین ڕۆژگارێ که هه‌نی کاغەز لە دەستی ئینسان نەبوو خەڵک لەسەر کاغەزدا نووسین یان دەکرد...
گوندی سیبلی ئاستارا
گوندی سیبلی لە ١٠ کیلۆمەتری باشووری ئاستارا بە ٣٢٠ بنەماڵە و ١٥٣٧ کەس حەشیمەت، بە یەکیک لە گوندە گەورەکانی بەشی لۆندڤیل ئەژمار دەکرێت. سیبلی لوولەکێشی غاز، ئاو، کارەبا،
سەفەر به گەورەترین ئەشکەوتی ئاهەکی جیهان
ئەشکەوتی پەڕ ئاو ناوی ئەشکەوتێکە کە لە بەرزایەتی 3050 میتری کێوی په‌ڕئاوه و له 12 کیلۆمیتری باکووری ڕۆژهەڵاتی شاری کرماشانه که له نێوانی کێوی تاقوەسان و کێوی بێستوون و لە باشووری ناوچەێکی به ناوی مەیانی پەڕئاو هەڵکەوتووه.
مەراغە شاری گومەزەکانی ئێران
گومەزکانی مەراغه ،بناگەلێکن که به ژیاری سەردەمی پێش لە ئیسلام و پاش له ئیسلام دەگەڕێن و نه‌خشێکی زۆر سەبارەت بە ناساندنی میعماری ئەو سەردەمه لەمێژوو دا هەسیان.
ئەشکەوتی سەرسوورینەر لە شاری مەراغە
له پەسو و کەناری وڵاتی ئێراندا که بگەڕن ئەشکەوتەکانی زۆر سەرسوورینەر په‌یدا دەکەن که لە ناوی خەڵکی ئەم ناوچانه به ناوەگەلی تایبەتی ناسراو بوونەوە.ئەشکەوتی په‌پولەکان وشەمشەمه کێورەکاننموونەێک لە ئەم ئەشکەوتانەنە کە ناوی حەیوان لەسەر خۆیان هەیە.
شوێنه گه‌شتیارییه‌کان پارێزگای کوردستان
پارێزگای کوردستان به‌هۆی هه‌بوونی بارودۆخی گونجاوی هه‌رێمی و ژینگه‌یی، له سه‌رده‌مانی پێش مێژووه‌وه وه‌ک یه‌ک له بنکه سه‌ره‌کییه‌کانی مرۆڤ بووه و ئه‌نجامی که‌ندوکۆڵه‌کانی ئاسه‌وارناسان له شوێنه....
سروشت و گه‌شتیاری پارێزگای کرماشان
پارێزگای کرماشان زیاتر له 3000 ئاسه‌واری مێژوویی تێدا دۆزراوه‌ته‌وه که 716ه‌یان وه‌ک ئاسه‌واری نه‌ته‌وه‌یی و یه‌ک ئاسه‌واریش وه‌ک ئاسه‌واری نێوده‌وڵه‌تی تۆمار کراوه.
که‌سایه‌تییه به‌ناوبانگه‌کانی کرماشان
کرماشان له‌درێژه‌ی مێژوودا هه‌زاران که‌سایه‌تی به‌ناوبانگی سیاسی، فه‌رهه‌نگی، ئه‌ده‌بی، هونه‌ری و ... په‌روه‌رده کردووه و مێژوو شایه‌تیده‌ری ئه‌م ڕاستییه‌یه.
چۆمەکانی پارێزگای ئیلام
به‌هۆی شاخاویبوونی ئیلام و باران و به‌وری گونجاو له‌ناوچه‌که ڕۆباری گه‌وره و بچووکی زۆر له‌م ناوچه‌دا سه‌ریان هه‌ڵداوه که سه‌رچاوه‌یه‌کن بۆ ئاودێرانی زه‌وییه‌کان و دروستکردنی ئاوبه‌ند و ئاوی خوارده‌مه‌نی پارێزگا.
گوندێک خه‌یاڵی له پاده‌شتی کوێستانەکانی شارستانی برووجێرد
شارستانی برووجێرد له سەرخاتری به‌رخورداربوون له راکه‌شەکانی سروشتی، مێژوویی و مەزهەبی له هەموو ساڵ و لە تەواوی وەرزەکاندا بە تایبەت وەرزی تاوسان په‌زێری میوانەکان و گەشتیارەکانی له هەموو وڵاتەکانی جیهانه.
سەیرانگای رۆخی جوانی سەدەف
بی گومان یەکێک لە جوانییە تاقانە و دانسقەکانی ئاستارا، رۆخی ئەم شارستانەیە، رۆخی جوانی سەدەف بە چارەکێک مەوداوە لە ناوەندی شار، شوێنێی باشە بۆ عاوانەوە، سەیران و باڵەمەلە کردن. سەدەف وەکوو رۆخێکی ئەمن بۆ بالەمەلە و باقی وەرزشەکانیت دەناسرێت و ....
گوندی جوانی گیڵدەی پارێزگای گیلان
گیڵدە یان گیڵادە گوندێکە سەر بە پارێزگای گیلان و شاری ئاستارا کە بە شاری سەربانە سوفاڵییەکانیش ناوبانگی دەرکردووە. دەبێ ئاگادار بین کە ئەم گوندەمان لە گەڵ گوندێتر هەر بە ناوی گوندی دیڵدە....
مۆزەخانەی مێژووی سروشتی ئیلام
مۆزەخانەی مێژووی سروشتی پارێزگای ئیلام لەو شوێنانەیە کە لەم ماوەیەدا لە لایەن گەشتیارانی نەورۆزەوە پێشوازییەکی بەرچاوی لێکراوە و دەرفەتێکە بۆ ئەوەی ئەم گەشتیارانە لە گەڵ جۆرەکانی ژینگەی ئاژەڵ و گیای ئەم پارێزگایە و دەجەری زاگرۆس ئاشنا بن.
تەلاری ئاوێنە و تەلاری سەلامی کۆشکی گوڵستان
تەلاری ئاوێنە لە رۆژئاوای تەلاری سەلام و لە سەردەرگا و ئەیوانی بەردینی بەردەم داڵانی کۆشکەکە هەڵکەوتووە و یەکێکە لە تەلارە ناودارەکانی کۆشکی گۆڵستان.
تاڤگەی شەیتان کێو لە پارێزگای گێلان
تاڤگەی شەیتان کێوی لاهیجان لە دۆز(موقعیت) ی جوغرافیی E500105 N371215 لە پارێزگای گێلان هەڵکەوتووە. شەیتان کێو، کێوێکە لە رۆژهەڵاتی شاری لاهیجان و پارێزگای گێلانی ئێران.....
ناوچەی سرووشتی حەنا عەلیشا
ئیسفەهان ناوچەگەلێکی گەشتیاری زۆری هەیە کە ئێمە لێرەدا ناوچەیەکی خۆش و دڵگرتان پێ دەناسێنین. ...
سروشتی سەرسووڕێنەری گوندی حەیدەرئاوای شاری ئیلام
گوندی حەیدەرئاوا لە ٣٠ کیلۆمەتری شاری ئیلامەوە دەست پێ دەکات و تا بەرزاییەکانی تووڵاو لە نیزیک گوندەکە درێژەی دەبێت.
گوندی عەباس ئاوای ئاستارا
گوندی عەباس ئاوای ئاستارا یەکێکە لە گەورەترین و جوانترین گوندەکانی شاری ئاستارا. ئەم گوندە بە ٢٦٩ بنەماڵە نێزیکەی ١٣١٠ کەس حەشیمەت و نفووسی هەیە....
سروشتی جوانی گوندی کوتە کومە
بە ناوهێنانی گوندی کوتە کومە، بە شیوەیەکی ناوشیار زەینمان دەچێت بۆ تەنها کانیاوی ئاویگەرمی سرووشتی ـ دارستانی وڵات و تاڤگەی ١٠٥ مەتری لاتۆن کە بە لەبەرچاو گرتنی سەرڕێژ و داڕهانە ئەستوونییەکەی وەکوو گەورەترین و بەرزترین تاڤگەی ئێران دەناسرێت...
قەڵای ئەنجیر دهلوران؛یادگاری سەردەمی ساسانی
لە ڕۆژگاری که ساسانیەکان بە وڵاتی ئیران حکومەتیان ئەکرد هوره‌نده‌یەکی مێژوویی و ماندیگار لەناوچە ئیلامدا بەجێیان هێشت....
گەدمە؛گوندی سەرسەوزی بانکووڵ
گەدمە دواهەمین گوندی بەشی ە. ئەم گوندە هەڵکەوتۆتە ئاراستەی جادەی چوارملە بەرەو سەراوڵە و راستەوراست لە جەمسەری پێک گەیشتنی جادە فەرعی و شینییەکان بەرەو داوێنی سەرسەوزی بانکووڵ دایە.
1
2
3
4
